06/08/2021
အဖျားအကြောင်း သိကောင်းစရာ —
အပိုင်း ၂
လူအများစုဟာ ခေါင်းကိုက်/ ကိုယ်လက်နာကျင်ကိုက်ခဲ/ခါးနာ/ အဆစ်တွေနာ / အဖျားရှိတဲ့အခါမှာ အကိုက်အခဲပျောက်ဆေး/ အဖျားကျဆေး တစ်မျိုးမျိုးကိုလက်လှမ်းယူတတ်ကြပါတယ်။
Non steroidal anti inflammatory drugs (NSAIDS) တွေဟာ နာမည်မျိုးစုံနဲ့ ရှိနေပါတယ်။
လွယ်လွယ်ကူကူနဲ့ ဝယ်လို့ရတဲ့အမျိုးအစားတွေရှိသလို ၊ ဆရာဝန်လက်မှတ်နဲ့မှ ရတာမျိုးတွေလဲ ရှိနေပါတယ်။ သောက်ဆေးလဲရှိ ထိုးဆေးလဲ ရှိပါတယ်။
ရောင်ကိုင်းနာကျင်နေတာကို ခေတ္တခဏ သက်သာစေပေမဲ့ ရောင်ကိုင်းစေတတ်တဲ့ အကြောင်းတရားက ရှိနေသေးတော့ ပြန်ဖြစ်တာပါပဲ။ အခြေအနေကို ပိုဆိုးသွားစေတတ်ပါတယ်။
ဒီစာရင်းထဲမှာ လူသုံးများတဲ့ aspirin လဲ ပါနေပါတယ်။
Ibuprofen, Naproxen စသည်ဖြင့်ပေါ့။
နောက်အမျိုးအစားတစ်ခုက လူအသုံးများတဲ့ Paracetamol ပါပဲ။
သူကလဲ သူ့ပြဿနာနဲ့သူရှိပါတယ်။ မကြာသေးခင်ကပဲ သူ့အကြောင်းကို စုံစုံစေ့စေ့ ရေးပေးပြီးသွားပါပြီ။ ပြန်ရှာပြီး ဖတ်ကြည့်လို့ရပါတယ်။
“NAPQI, also known as NAPBQI or N-acetyl-p-benzoquinone imine, is a toxic byproduct produced during the xenobiotic metabolism of the analgesic paracetamol (acetaminophen )
အသည်းကလပ်စည်းတွေကို ဥပါဒ်ပေးတတ်ပါတယ်။
၂၄နာရီအတွင်း (500mgကို ၄ ကြိမ် ထက်ပိုသောက်ရင် ) ဖြစ်တတ်ပါတယ်။
လောကမှာ အကောင်းနဲ့အဆိုးဆိုတာ အမြဲဒွန်တွဲပြီးနေတတ်ပါတယ်။
မှန်ပါပေတယ်။
အကောင်းဖက်ကကြည့်မယ်ဆိုရင် အဖျားချပေးတယ်။
အကိုက်အခဲက သက်သာလာတယ်။ နေသာထိုင်သာ ပိုရှိလာပါတယ်။
သို့ပါသော်လည်း ခေတ္တပါပဲ။
“အဖျားသိပ်ကြီးနေရင်တော့လဲ သောက်သင့်ရင် သောက်ရမှာဖြစ်ပါတယ်”
အဖျားသိပ်မကြီးဘူးဆိုရင်ဖြစ်စေ၊ မဖျားသေးပဲ ကြိုသောက်တာမျိုးဖြစ်စေ ဆိုရင်တော့ မသင့်တော်ဘူးလို့ ထင်ပါတယ်။
ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ သူ့ကို သောက်ရင် ဆိုးကျိုးတွေကလဲ ရှိနေလို့ပါ။
ဒါဆိုရင် ဘယ်လိုမျိုး ဆိုးကျိုးတွေရှိသလဲဆိုတာ သိဖို့လိုလာပြီ ဖြစ်ပါတယ်။
Paracetamol ရဲ့ ဆိုးကျိုးကို ပြောပြီးပြီဖြစ်လို့ ထပ်ပြီး မပြောတော့ပါ။
NAC အကြောင်းရေးပေးထားတဲ့အထဲမှာ ထည့်သွင်းဖော်ပြထားပါတယ်။
ပြန်ရှာပြီးဖတ်ကြည့်စေချင်ပါတယ်။
Paracetamol သောက်ဖို့လိုလာပြီဆိုရင် NAC နဲ့တွဲ ပြီး သောက်သင့်ပါတယ်။
NSAIDs တွေ ကို ကြည့်ကြပါမယ်။
Aspirin, Ibuprofen, Naproxen စသည်ဖြင့်ပေါ့။
ဒီအုပ်စုကတော့ အစာလမ်းကြောင်း/ အူလမ်းကြောင်းကို ဒုက္ခပေးတတ်ပါတယ်။
အားလုံးသိကြတဲ့အတိုင်း ကမ္ဘာကပ်ရောဂါအချိန်မှာ ခုခံအားကောင်းနေဖို့ အလွန်အရေးကြီးပါတယ်။
ခုခံအားရဲ့ ၈၀% ကလဲ အူလမ်းကြောင်းမှာ ရှိနေတယ်ဆိုတာကိုလဲ မကြခဏ ပြောထားပြီး ဖြစ်ပါတယ်။
ဒီတော့ကာ အူလမ်းကြောင်းကို ပြဿနာတက်စေမဲ့ကိစ္စကို ရှောင်သင့်တယ်ဆိုတာ
ပြောစရာတောင် မလိုတော့ဘူးလို့ ထင်ပါတယ်။
NASAIDs တွေက အူလမ်းကြောင်းကို ဘယ်လို ပြဿနာတွေ ပေးနိုင်သလဲဆိုတော့ —-
၁.အူလမ်းကြောင်းမှာရှိတဲ့ ပိုးတွေ ဟန်ချက်ပျက်စေပါတယ်။
ဆေးပညာဝေါဟာရနဲ့ဆိုရင် dysbiosis လို့ခေါ်ပါတယ်။
၂.အစာမကျေ ဖြစ်တတ်ပါတယ်။
လေပွမယ်/ရင်ခံနေတ်တယ်/လေတက်တယ်/ ဗိုက်နာတတ်တယ်/ဝမ်းချုပ်တတ်တယ်/ဝမ်းလျောတတ်တယ်။
“ဆေးရပ်ပြီးနောက် ၆ရက်လောက်ဆက်ပြီးဝမ်းလျောနေတတ်ပါတယ်”
ဝမ်းလျောနေရခြင်းရဲ့အကြောင်းတစ်ပါးလဲ ဖြစ်နေပါတယ်။
၃.ရင်ပူတတ်ပါတယ်။
၄.အစာလမ်းကြောင်းမှာာအနာ ဖြစ်တတ်ပြီး သွေးယိုစိမ့်တတ်ပါတယ်။
၅.Leaky gut လို့ခေါ်တဲ့ အူအတွင်းနံရံ ယိုစိမ့်ခြင်း
၆.အူသိမ်/ အူမ ရောင်ကိုင်းခြင်းနဲ့အတူ autoimmune ရောဂါတွေပါ နောက်ဆက်တွဲ ပါလာတတ်ပါတယ်။
အဓိကအနေနဲ့ ပြောချင်တာ အဖျားကြီးပြီး နေထိုင်မကောင်းလို့ သောက်ဖို့လိုရင်လဲ သောက်ရမှာပါပဲ။
အနည်းအကျဉ်းဖြစ်တာလောက်နဲ့တော့ သောက်ဖို့ဆိုတာကတော့ စဉ်းစားရပါလိမ့်မယ်။
မဖြစ်သေးခင်က ကြိုတင်ပြီး သောက်တာကတော့ မသင့်တော်ဘူးလို့ ထင်ပါတယ်။
စဉ်းစားတတ်အောင် ထောက်ပြနေခြင်းသာ ဖြစ်ပါတယ်။
ရောဂါပိုးကို ပြင်းပြင်းထန်ထန် ခန္ဓာကိုယ်ခုခံအားတွေက ဘက်ပေါင်းစုံမှ ခုခံတိုက်ခိုက်ကြရတဲ့အခါ ——-
၁.ခုခံအားကျဆင်းစေမဲ့အလုပ်မျိုးကို မလုပ်မိစေရန် (အူကျန်းမာရေးဂရုစိုက်ပါ)
၂.ခန္ဓာကိုယ်အစိတ်အပိုင်းတွေကို မလိုအပ်ဘဲ ပြဿနာမဖြစ်မိစေရန် အထူးသဖြင့်
အသည်း/ ကျောက်ကပ် စသည်ဖြင့် ဖြစ်ပါတယ်။
အနှစ်ချုပ် ဆိုလိုချင်တာကတော့ အဖျားကျဆေးများကို အမှန်တကယ်လိုအပ်မှ
သောက်ကြရင် အဓိပ္ပါယ် ပိုရှိပါတယ်။
မလိုအပ်သေးဘဲ သောက်ကြတာမျိုး မလုပ်ရပါ/ မလုပ်သင့်ပါ။
“စစ်မဖြစ်ခင် မျှားမကုန်မိကြပါစေနဲ့လို့”
Dr Daw Khin Nwe Win