30/10/2025
ЭМИЙН ЖОР ГЭЖ ЮУ ВЭ?
Эмчээс өвчтөнд зориулж эм зүйч (эм найруулагч)-д хандаж жорын маягт дээр бичсэн эмийн тун хэмжээ, бэлтгэх арга, яаж хэрэглэхийг заасан эм авах баримт бичгийг эмийн жор (рецепт) гэнэ.
Рецепт (жор) гэдэг нь Recipere –авах гэсэн латин үйл үгнээс гаралтай.
Эмийн жорыг эмчлэх эрх бүхий хүний их, бага эмч өвчтөнд оношийн дагуу бичнэ. Эмийн жорыг бичихэд ихээхэн мэдлэг боловсрол, хариуцлага, болгоомж шаардагдах тул эмч бүхэн жор бичих дүрмийг сайтар эзэмшиж хатуу баримтлах ёстой.
Иймээс эмийн жорыг бичихдээ эмч дараах зүйлийг анхаарвал зохино. Үүнд:
1. Эмийн найрлага, эмийн хэлбэр, хэрэглэх аргыг зөв сонгох.
2. Уг эм өвчтөний сэтгэцэд хэрхэн нөлөөлж болох.
3. Гарч болзошгүй гаж нөлөөг тооцох гэх мэт.
Эмийн үр нөлөө нь хувь хүний физиологийн онцлог, өвчтөний тухайн үеийн эмгэг байдал зэргээс ихээхэн шалтгаалахаас гадна эмийг хэрэглэж байхад гарах сөрөг нөлөө ч мөн дээрх хүчин зүйлүүдээс хамаарна.
Эмийн жор нь эмч, өвчтөн, эмийн мэргэжилтэн нарын хоорондын харилцааны бичиг төдийгүй анагаах ухаан, технологи, судалгаа, шинжилгээ, хууль зүй, санхүү эдийн засгийн олон талын чухал ач холбогдолтой.
Эмийн жорын дагуу бэлтгэсэн эмээр өвчтөнийг эмчилж байгаа тул анагаах ухааны, эмийн жоронд орсон эмийн бодисуудаар ямар эмийн хэлбэр яаж бэлтгэхийг зааснаар технологийн, жоронд судалгаа хийж улс орны эмийн хэрэгцээ, эмчилгээний үр дүнг судалдаг учир судалгаа шинжилгээний, зайлшгүй шаардлагатай зарим эмийн үнийг даатгалаар төлөх учир эмийн жор нь санхүү эдийн засгийн тус тус ач холбогдолтой болно. Түүнээс гадна эмийн жорыг буруу бичих, эмийг буруу олговоос өвчтөний эрүүл мэнд, амь насанд аюул учрах тул жор бичих, жороор эм олгох асуудлын хариуцлагыг эмч, эмийн мэргэжилтэн аль аль нь хуулийн өмнө хариуцна. Өөрөөр хэлбэл эмийн жор нь эмч, эм зүйч (эм найруулагч)-ийн ёс суртахуун, шийтгэлийн хариуцлагыг тодорхойлогч хууль ёсны баримт болно.
Эмийн жорыг бичихдээ “Эмийн жорын маягт, жор бичилт”-ийн Монгол улсын стандартыг баримтална.