14/11/2025
KOTA KINABALU, SABAH — ‘The Bornean Region Pain Medicine Workshop’ 2025 telah mencipta sejarah sebagai program perintis di negeri Sabah apabila berjaya dilaksanakan pada tanggal 31 Oktober 2025 di Galeri Azman Hashim, Universiti Malaysia Sabah (UMS).
Program ini dianjurkan hasil inisiatif ‘Malaysian Association for the Study of Pain’ (MASP) dengan kerjasama Unit Perubatan Kesakitan dari Jabatan Anestesiologi dan Rawatan Kritikal, Hospital Queen Elizabeth (HQE), Fakulti Perubatan dan Sains Kesihatan dari Universiti Malaysia Sabah (UMS), serta Persatuan Kakitangan Akademik Anestesia Sabah (PERAKAS).
Inisiatif ini merupakan kesinambungan daripada siri bengkel tahunan di Semenanjung Malaysia dan kini diperluaskan ke wilayah Borneo Malaysia bagi memperkukuh kesedaran serta pengetahuan kesihatan secara profesional dalam bidang perubatan kesakitan. Seramai 110 peserta dari seluruh Borneo Malaysia- termasuk konsultan perubatan, pakar perubatan, pegawai perubatan, jururawat serta anggota kesihatan bersekutu, telah menyertai bengkel bertaraf kebangsaan ini yang memberi fokus kepada pendekatan multidisiplin dan holistic di dalam rawatan pengurusan kesakitan.
Majlis perasmian bengkel ini telah disempurnakan oleh Dr. Mary Suma Cardosa, Presiden-Elekt ‘International Association for the Study of Pain’ (IASP), yang turut menyampaikan ucapan berinspirasi tentang keperluan memperluas kesedaran dan pendidikan berkaitan rawatan pengurusan kesakitan di Borneo Malaysia.
Bengkel ini bertujuan untuk:
• Meningkatkan kesedaran tentang perbezaan antara rawatan kesakitan akut dan kronik serta kaedah rawatan pengurusannya.
• Memperkaya pengetahuan warga kesihatan Sabah dan Sarawak tentang kesakitan kronik.
• Memperkenalkan kaedah rawatan tanpa ubat (non-pharmacological techniques) dan pendekatan pasukan pelbagai disiplin (multidisciplinary team management).
• Mewujudkan platform untuk pertukaran pandangan, ilmu dan pengalaman antara tenaga kesihatan seluruh Borneo Malaysia.
Kejayaan penganjuran dua acara utama ini tidak mungkin tercapai tanpa sokongan dan dedikasi jawatankuasa penganjur yang terdiri daripada kakitangan Jabatan Anestesiologi dan Rawatan Kritikal, Hospital Queen Elizabeth di bawah Kementerian Kesihatan Malaysia, (KKM) dan Fakulti Perubatan dan Sains Kesihatan (FPSK), Universiti Malaysia Sabah (UMS) di bawah Kementerian Pendidikan Tinggi (KPT).
Jawatankuasa ini diketuai oleh Dr. Nagarajan Nagalingam, Pakar Perunding Anestesiologi, Rawatan Rapi dan Perubatan Kesakitan Negeri Sabah, dengan kerjasama rapat Profesor Madya Dr. Rajesh Kumar Muniandy, Pakar Perunding Anestesiologi, Rawatan Rapi dan Perubatan Kesakitan Fakulti Perubatan dan Sains Kesihatan, Universiti Malaysia Sabah (UMS).
Gabungan tenaga daripada kedua-dua institusi ini mencerminkan sinergi padu di antara sektor kesihatan dan akademik dalam memperkukuh bidang perubatan kesakitan (Pain Medicine) di Borneo Malaysia.
Bengkel ini menampilkan barisan tokoh terkemuka yang telah mencorakkan hala tuju perubatan kesakitan di Malaysia:
1. Dr. Mary Suma Cardosa, Presiden-Elekt ‘International Association for the Study of Pain’ (IASP) yang merupakan pengasas dan pelopor utama bidang rawatan pengurusan kesakitan di Malaysia.
2. Profesor Dr. Zubaidah Jamil Osman, Presiden ‘Malaysian Association for the Study of Pain’ (MASP) dan Profesor Psikologi Klinikal di ‘Management and Science University’ (MSU).
3. Dato’ Dr. Usha Rajah, Ketua Perkhidmatan Perubatan Kesakitan (Pain Medicine) Kementerian Kesihatan Malaysia dan Ketua Perkhidmatan Anestesiologi dan Rawatan Klinikal negeri Pulau Pinang.
4. Dr. Nagarajan Nagalingam, Pakar Perunding Anestesiologi & Rawatan Rapi dan Perubatan Kesakitan (Pain Medicine) negeri Sabah.
5. Profesor Madya Dr. Rajesh Kumar Muniandy, Pakar Perunding Anestesiologi & Rawatan Rapi dan Perubatan Kesakitan, Universiti Malaysia Sabah.
6. Ahli Terapi Kanan dari Jabatan Perubatan Rehabilitasi, Hospital Queen Elizabeth, termasuk ahli fisioterapi dan terapi carakerja.
Sepanjang bengkel, para pakar membincangkan pelbagai topik penting merangkumi aspek klinikal, psikologi, rehabilitasi dan cabaran perkhidmatan perubatan kesakitan:
• “Pain-Free Hospital in Our Daily Practice” oleh Dato’ Dr. Usha Rajah, menekankan kepentingan pelaksanaan budaya hospital bebas kesakitan.
• “Updates in Pain Management and Pain Management in Cancer Patients” oleh Dr. Nagarajan Nagalingam, membincangkan pendekatan terkini dan menyeluruh dalam pengurusan pesakit kanser dan kronik.
• “Role of Physiotherapist and Occupational Therapist in Completing a Long Lasting Plan for Chronic Pain Patients”, menyorot peranan penting fisioterapi dan terapi carakerja dalam pelan rawatan jangka panjang.
• “Psychological Approaches in Pain Management” oleh Profesor Dr. Zubaidah Jamil Osman, menekankan kepentingan vital bahawa rawatan pengurusan kesakitan ini hanya lengkap apabila pegawai-pegawai yang mengendalikannya memahami aspek psikologi pesakit-pesakit dalam merangka dan menjalankan rawatan perubatan kesakitan.
• “The Challenges in Pain Management and How to Overcome Them” oleh Dr. Mary Suma Cardosa, membincangkan dan telah merumuskan secara keseluruhan cabaran-cabaran semasa dan strategi-strategi yang dapat digunakan untuk memperkukuh perkhidmatan perubatan kesakitan (Pain Medicine) di Malaysia.
Sesi “Multiple Stations” turut diadakan, melibatkan fisioterapi, terapi carakerja, farmasi dan demonstrasi terapi jarum (Needle Therapy), memberi peluang kepada peserta mengalami sendiri pendekatan multidisiplin dalam rawatan pengurusan kesakitan.
Bengkel diakhiri dengan sesi panel bertajuk “Interdisciplinary Approach in Pain Management”, dimoderatorkan oleh Dr. Mary Suma Cardosa (Presiden IASP) bersama panelis Dato’ Dr. Usha Rajah, Profesor Dr. Zubaidah Jamil Osman, Dr. Nagarajan Nagalingam, dan Dr. Firdaus (Pengarah Hospital Mesra Bukit Padang dan Ketua Perkhidmatan Psikiatri negeri Sabah). Sesi ini menekankan peri pentingnya kolaborasi pelbagai disiplin dalam memastikan rawatan perubatan kesakitan diberikan secara menyeluruh, bersepadu dan berkesan.
Sebagai kesinambungan bengkel tersebut, ‘The Bornean Region Pain Medicine Family Day’ 2025 telah diadakan pada hari berikutnya, pada tanggal 1hb November 2025 di Teluk Likas Pantai 1, bertemakan “Chronic Pain Can Be Controlled!” – Sesungguhnya Sakit Kronik Itu Boleh Kita Kawal!
Program hari kedua di tepi pantai ini, telah dirasmikan oleh Dr. Marcus Netto, Timbalan Pengarah Hospital Queen Elizabeth, yang menekankan kepentingan penglibatan keluarga dan komuniti dalam rawatan menyeluruh pengurusan kesakitan pesakit-pesakit dengan kesakitan kronik.
Program ini menghimpunkan pesakit-pesakit kesakitan kronik dan ahli-ahli keluarga mereka bersama-sama dengan anggota-anggota kesihatan untuk meningkatkan kefahaman bahawa kesakitan kronik boleh dikawal melalui pendekatan secara kekitaan. Melalui program ini, kita dapat melihat kesungguhan pesakit-pesakit yang lebih bersemangat menjalani aktiviti-aktiviti hari keluarga apabila mempunyai sokongan daripada ahli keluarga dan komuniti.
Seramai 45 peserta dewasa dan 18 kanak-kanak telah mengambil bahagian dalam aktiviti santai seperti senamrobik, perkongsian pengalaman pesakit, pertandingan keluarga dan cabutan bertuah. Program ini berjaya meningkatkan semangat kerjasama, sokongan emosi dan kesedaran masyarakat bahawa kesakitan kronik bukan penghalang untuk menikmati kehidupan yang berkualiti tinggi dan bermakna.
Secara keseluruhannya, penganjuran kedua-dua program ‘The Bornean Region Pain Medicine Workshop’ 2025 dan ‘The Bornean Region Pain Medicine Family Day’ 2025 telah berjaya mencapai matlamatnya dalam memperkukuhkan kesedaran, pengetahuan serta kerjasama multidisiplin dalam bidang perubatan kesakitan. Program ini menandakan komitmen berterusan pasukan kesihatan di Malaysia dalam menerapkan rawatan kesakitan yang holistik, berasaskan bukti dan berperikemanusiaan, demi kesejahteraan pesakit dan kemajuan penjagaan kesihatan negara.
Sebagai teras utama kepada kejayaan ini, Unit Perubatan Kesakitan (Pain Medicine Unit), Hospital Queen Elizabeth dan FPSK, UMS terus berkembang sebagai bidang perubatan yang dinamik dan berimpak tinggi, didedikasikan untuk memberikan pengurusan rawatan kesakitan yang berkualiti bagi kes-kes kesakitan akut yang kompleks dan kesakitan kronik secara khusus kepada rakyat Sabah dan secara umumnya kepada seluruh Borneo Malaysia.
