21/10/2025
Een laatste groet, drie jaar later...
Drie jaar geleden begeleidde ik een afscheid. Het was het afscheid van een vrouw die haar uitvaart klein, eenvoudig en in stilte wilde. Haar wens was duidelijk: alleen haar broer, twee nichtjes en hun partners waren erbij.
Het was een intieme begrafenis. Wat me vooral is bijgebleven, is het verdriet van haar broer. Een man van toen bijna 90, zichtbaar geraakt. Hij was de laatste van de zes kinderen in het gezin. Met haar afscheid bleef hij alleen achter.
Vandaag, drie jaar later, stonden we opnieuw op dezelfde begraafplaats. Deze keer om het afscheid van deze broer te begeleiden.
Er waren iets meer mensen dan toen, maar het bleef intiem. En opnieuw waren daar de nichtjes, die nog steeds wekelijks bij hem langsgingen. Eén van hen vertelde het bijzondere verhaal van hun oom en de plek die hij innam binnen hun gezin.
Na het overlijden van zijn ouders trok hij in bij zijn zus en zwager — de ouders van de nichtjes. Wat begon als een praktische oplossing, omdat hij niet alleen kon en wilde zijn, groeide uit tot een diepe, vanzelfsprekende verbondenheid. Hij leefde jarenlang onder één dak met hen.
Na het overlijden van zijn zwager bleef hij bij zijn zus, en zij bleef tot op hoge leeftijd voor hem zorgen. Toen dat uiteindelijk niet meer ging, verhuisden ze samen naar hetzelfde verzorgingshuis, met kamers recht tegenover elkaar. Ook zijn andere zus — de vrouw van wie wij drie jaar geleden afscheid namen — kwam daar uiteindelijk te wonen.
Toen hun oudste zus overleed, was het een troostende gedachte dat broer en zus nog samen onder één dak verbleven, zo dichtbij elkaar.
Die verbondenheid was voelbaar in elk woord van de toespraak die vandaag werd uitgesproken.
Na het afscheid kreeg ik een foto toegestuurd van een van de nichtjes. Daarop zie je hem, drie jaar geleden, bij het afscheid van zijn zus. Steunend op zijn rollator, schuifelend naar het graf. Een man met herinneringen die niemand anders meer droeg.
En nu is ook hij gegaan. Begraven in het familiegraf.
Hopelijk is hij weer samen met zijn ouders, broers en zussen.
Soms mogen we als uitvaartbegeleiders even meekijken in het hart van een familie. Dit was zo’n moment. Twee uitvaarten, drie jaar uit elkaar, maar onlosmakelijk verbonden.
In liefde. In verlies. En in herinnering.
(Foto geplaatst met toestemming van familie)
