25/10/2025
😬 Wat is knarsen?
Knarsen (ook wel bruxisme genoemd) betekent dat je met je tanden over elkaar schuurt, meestal onbewust.
• Vaak gebeurt dit ’s nachts tijdens de slaap, maar het kan ook overdag voorkomen.
• Je hoort soms letterlijk een schurend of krakend geluid — meestal merkt een bedpartner dat eerder dan jijzelf.
💪 Wat is klemmen?
Klemmen is het krachtig op elkaar drukken van de tanden of kiezen zonder te bewegen.
• Het gebeurt vaak overdag, bijvoorbeeld bij stress, concentratie of spanning.
• Anders dan bij knarsen is er geen schurend geluid, maar de druk op de kaakspieren is groot.
⸻
🧠 Mogelijke oorzaken
De precieze oorzaak is meestal multifactorieel, maar veelvoorkomende factoren zijn:
• Stress en spanning
• Slaapstoornissen of slechte slaaphouding
• Medicatie of stimulerende middelen (zoals cafeïne, ni****ne, antidepressiva)
• Tandafwijkingen of een onjuiste beet (malocclusie)
• Persoonlijkheidsfactoren (perfectionisme, spanning vasthouden)
⸻
⚠️ Gevolgen
Zowel knarsen als klemmen kunnen leiden tot:
• Slijtage van tanden of kiezen (gladde of afgesleten vlakken)
• Gevoelige tanden
• Pijn of vermoeidheid in de kaakspieren
• Hoofdpijn of aangezichtspijn, vooral bij het wakker worden
• Pijn bij het openen van de mond of beperkte kaakbeweging
• Soms zelfs schade aan vullingen, kronen of het kaakgewricht (TMJ)
⸻
🦷 Wat kun je eraan doen?
1. Professionele hulp
• Tandarts of gnatholoog: kan beoordelen of er sprake is van slijtage en eventueel een bitje (nachtbeugel / splint) maken om je gebit te beschermen.
• Fysiotherapeut / orofaciaal therapeut: kan helpen bij kaakontspanning en spierbehandeling.
• Psycholoog / stresscoach: bij stressgerelateerd knarsen of klemmen.
2. Zelfhulpadviezen
• Bewustwording: merk op wanneer je overdag klemt (bijv. tijdens concentratie)
• Ontspanningsoefeningen: ademhaling, mindfulness, yoga
• Warmte op de kaakspieren (handdoek of kersenpitkussen)
• Vermijd overmatig kauwen (kauwgom, nagelbijten, harde voeding)
• Let op cafeïne en alcohol, vooral ’s avonds
• Zorg voor een goede slaaphygiëne
⸻
🔍 Wist je dat…
• Zo’n 8–10% van de volwassenen regelmatig knarst?
• Kinderen vaak tijdelijk knarsen, bijvoorbeeld bij tandenwissel, en het meestal vanzelf verdwijnt?
• Je ook “stil kunt knarsen”, zonder hoorbaar geluid, waarbij slijtage toch optreedt?