Vrouwen van Rouw

05/12/2025

Niet gecondoleerd 🫂

Zo heet een van de vele mooie verlieskaarten van Babet te Winkel. Het zijn alternatieve condoleancekaarten.

In haar werkplaats Verlieskunst werkt zij vol aandacht aan het onderzoeken en vormgeven van verlieservaringen en breuklijnen. In een wereld die haast heeft, kiest zij voor vertragen: ✍️schrijven, 🤲handen in de klei, 🔥samenkomen rond vuur, 🥣soep, 🙏in stilte.

Zij biedt begeleiding bij verlies via schrijfworkshops, het ontwerpen van rituelen en Verliesdiners, om zo in de drukte van alledag tijd te maken om te voelen wat er te voelen is.

Omdat rouw ruimte nodig heeft.

Neem eens een kijkje op haar website waar verlies en rouw benaderd worden als heel gewone menselijke ervaringen. Een verademing vinden wij.

Haar prachtige verlieskaarten zijn via haar website te bestellen en onder andere te koop bij Boekhandel 't Spui in Vlissingen.

Ruimte maken voor rouw, dat is de missie van Verlieskunst. Babet schreef Zien in het donker, een boek over nieuwe rouwtaal en geeft schrijf cursussen.

27/11/2025

Via overbuurman Rob Marinissen die Salon T06, een maandelijks cultuur-evenementje op CSW Toorop in Middelburg, organiseert kwamen wij in contact met fotograaf en filmmaker Tara Fallaux.

Er werden wat draadjes aan elkaar gekoppeld, wat projectjes samengebracht en een aantal foto’s van ons gemaakt door Tara die momenteel werkt aan een nieuw project rond Christina Mirabilis - een magisch-realistische vertelling over zichtbaar en onzichtbaar zijn: LEVARE.

Tara vertelde ons dat Christina Mirabilis een bijzondere vrouw is uit de 12e eeuw die volgens de legende tussen leven en dood leefde. Na haar eigen bijna-doodervaring werd ze een soort boodschapper tussen twee werelden: ze werd niet volledig gezien als levend, maar ook niet als dood. Ze bewoog, ademde en voelde in een ruimte daartussen. In haar werk onderzoekt Tara dat moment van overgang, het onzichtbare, het gewichtloze, het niet-weten.

Tara schreef ons geraakt te zijn door ons werk als Vrouwen van Rouw, omdat “jullie letterlijk en figuurlijk aan die grens staan: jullie raken wat anderen loslaten, jullie begeleiden de oversteek.” Zij wilde ons graag portretteren vanuit dat perspectief: niet als professionals, maar als drie vrouwen die ieder op hun eigen manier dichtbij de dood leven, en daardoor misschien juist iets bijzonders weten over het leven zelf. Een introspectief portret.

Mooie woorden die ons raakten omdat het voor ons voelt als de kern van ons diepste verlangen, onze zielsopdracht.

Bijgaande foto’s zijn door Tara voor ons gemaakt. Om te delen. Er zijn er meer. Die horen bij haar creatieve proces en daar zullen we zeker nog wel eens meer over delen. Omdat dat ons raakt!

📷🎥Geïnteresseerd in haar werk:
https://www.tarafallaux.com/

🪽Meer over Christina Mirablis:

https://www.christinamirabilis.com/

🤓En een keertje naar Salon T06 want daar gebeuren mooie dingen:
https://www.facebook.com/profile.php?id=61582717083307

24/11/2025

Vader was onvermurwbaar. De keus was gemaakt. 🌊

“Deze moet het worden”, zei hij stellig terwijl hij wees naar de kaart met de golven die op de opengeslagen bladzijde van mijn kaartenboek voor hem lag.

“Maar opa, oma hield zo van haar tuin en de bloemetjes” 🌸probeerde zijn kleindochter nog voorzichtig. Wijzend naar de kaart met de roze orchidee die zij voor haar oma in gedachten had.

“Nee hoor, het wordt de zee, daar hou ik van”, zei hij. “Ik ben altijd loods geweest, was altijd op het water, die golven, die worden het”.

Vader was onvermurwbaar. De keus was gemaakt. Er werd niets meer van hem verwacht. Hij trok zich terug in de nevel die zijn gedachten al langere tijd in bezit hadden genomen. Zijn glazige blik raakte me. Net als de tranen van zijn zoon die de knoop doorhakte en schouderophalend zei: “dan worden het de golven”.

De spanning was om te snijden. Toen opperde ik dat het misschien een idee zou zijn om de roze orchidee dan bij de rouwadvertentie in de krant te plaatsen.

Ze hoefden er niet over na te denken. De advertentie kwam in de zaterdagkrant mét de roze orchidee. 🗞️

Op de dag van de uitvaart stond er een ware bloemenzee om de kist van mevrouw. Op haar kist lag slechts een enkele roze orchidee. Van haar man. “Voor haar meegebracht” zei hij tegen mij “omdat ze daar zo van hield”. 🩷

✍️ Deze column werd geschreven door Nicole Duivenvoorde

📖 Alle columns zijn te lezen op: https://www.vrouwenvanrouw.nl/blog/

17/11/2025

Ruwe bolster 🪨

Op de dag van de uitvaart kwam zij afscheid nemen van haar oom. De jonge vrouw in de rouwkamer liep zonder aarzeling naar de kist waarin hij lag. Hooggehakt, strakke broek, bomberjack. Ik keek naar haar terwijl zij naar haar oom keek. In haar nek zag ik een gedeelte van een tatoeage. Het haar weggeschoren aan de onderkant en de bovenkant strak samengebonden. Ze draaide zich om en keek mij aan. Ik schrok van de felheid in haar ogen. Ik voelde hoe de ruimte zich vulde met haar boosheid. Hoe haar agressie zich op mij richtte.

De stilte geladen van onuitgesproken spanning werd doorbroken toen haar neef binnenkwam. Hij liep naar haar toe. Zijn ogen op haar gericht. Haar blik verzachtte, ze nam hem in haar armen en wiegde hem zoals een moeder haar kind wiegt. Een man en een vrouw, een neef en een nicht, verbonden door bloed en geschiedenis. Hij in dat moment zo kwetsbaar en zij zo krachtig.
Zachtjes verliet ik de rouwkamer en sloot de deur. Ik hoorde hoe hij huilde, lange halen, een rauw verdriet. Intens. En hoe zij hem troostte, suste, zachtjes sprak.

Tijdens de dienst zat ze achter hem, rechtop, alsof iedere vezel van haar lijf zich bewust was van een alleen door haar voorvoeld gevaar. Ik zag hoe ze af en toe haar handen op zijn schouders legde. Hoe ze hem even vasthield. Hoe ze naar hem keek terwijl hij zijn vader uitgeleide deed. Haar starre, koude blik ontdooit. Liefdevol en geruststellend.

We liepen naar de begraafplaats. Ze nam plaats naast de loopkoets, achter haar neef. Mij leek ze niet te willen zien. Ze keek door me heen. De zorgvuldig aangebrachte zwarte randen om haar prachtige donkere ogen gaven haar iets extra strijdlustigs.
Ik knikte. De loopkoets zette zich zachtjes in beweging.

Ze bleven als laatste aan het graf. Zij en haar neef. Ik nam wat afstand en zag hen samen staan. Voor het open graf. Ze hurkte, ik zag hoe haar bomberjack wat optrok. Haar onderrug ontbloot. Ze pakte een hand vol zand en liet het langzaam door haar vingers op de kist glijden. Heel zachtjes, teder. Toen stond ze op, sloeg het zand van haar handen en wreef ze schoon aan haar broek. Ze liep naar haar neef en sloeg haar arm om zijn schouders. Samen verlieten zij het graf. Ik wachtte hen op aan het pad. Nu keek ze me recht aan en stak haar hand uit. Ik zag de zandkorrels in haar handpalm en tussen haar vingers geplakt. Haar handdruk was zacht en warm. 🤝

✍️ Deze column werd geschreven door Nicole Duivenvoorde

📖 Alle columns zijn te lezen op: https://www.vrouwenvanrouw.nl/blog/

📸 Foto RDNE Stock project

10/11/2025

Lieve allemaal,

Ontzettend bedankt voor jullie felicitaties, wensen en reacties. Het was overweldigend! 💖

Joke

03/11/2025

Hoera! 🎉

Zaterdag 1 november werd Joke 75! Een mijlpaal die we na een lastig jaar (het overlijden van Nico na 55 jaar lief en leed gedeeld te hebben en toenemende gezondheidsklachten) toch niet zomaar voorbij wilden laten gaan. Een groot feest wilde Joke niet maar we hebben het wel groots gevierd. In kleine kring. Met de meest naasten gingen we een hapje eten en vele anderen stuurden ons op verzoek hun mooiste herinneringen, liefste wensen, grappige teksten en foto’s en zoveel meer. We bundelden dit alles in een prachtig boek. 📖

Al die warme woorden zijn zo goed ontvangen. Het heeft haar, en ons, ontroert dat zovelen de moeite hebben genomen om aan Joke terug te geven wat zij voor hen betekend heeft. Er zal nog veel in gebladerd gaat worden. 🥹

Wat zeggen we elkaar eigenlijk weinig wat de ander voor ons betekend of betekend heeft. Hoe mooi, lief, leuk we elkaar vinden. Hoe zeer we bepaalde karaktereigenschappen en talenten waarderen. Je moet er blijkbaar 7️⃣5️⃣ voor worden of doodgaan natuurlijk. Postuum wordt er veel moois gezegd.

Wij pleiten er net als die grote uitvaartverzekeraar in hun TV commercial voor om het eerder te doen. Hoeveel goed het doet zagen we zaterdag. Joke werd een jaar ouder en tien jaar jonger op dezelfde dag. Ze straalde, de foto als bewijs. 📸

29/10/2025

"Alzheimer"🧠🫂

Terwijl hij antwoord gaf op mijn vragen keek zijn vrouw wat verloren om zich heen. Ze waren samen naar het uitvaartcentrum gekomen om de uitvaart van zijn zus te bespreken. Zus was geboren met een beperking en woonde na het overlijden van hun ouders, nu ruim 30 jaar geleden, in een instelling. Hij vertelde over hoe goed ze het daar gehad had. Hoe hij en zijn vrouw altijd voor haar waren blijven zorgen, haar waren blijven bezoeken. Over de goede band met de begeleiding en de gezellige sfeer op de groep. Zijn vrouw viel hem bij op de verkeerde momenten, zich verontschuldigend voor haar onsamenhangende zinnen.

Rond de zestig schatte ik haar. Een mooie vrouw. Halflang golvend grijs haar om een gelijkmatig gezicht. Blauwe ogen waarvan ik de diepte niet kon peilen. Ik vroeg me onwillekeurig af wat er met haar was. Ze leek me intelligent en lief.

Alsof hij mijn gedachten las verontschuldigde ook hij nu zijn vrouw: “ze heeft Alzheimer”. Ik knikte. “Daarom heeft hij niks aan mij” zei ze. Haar woorden raakten me. Ze deed zichzelf te kort, dat was duidelijk. Zij sloeg haar arm om zijn schouder. Terwijl hij haar hand pakte keek hij mij aan. “We houden elkaar gewoon maar vast” zei hij en zij knikte. Uit zijn woorden sprak zuiver genegenheid.
“We houden elkaar gewoon maar vast”. Daar is niets gewoon aan.

✍️ Deze column werd geschreven door Nicole Duivenvoorde

📖 Alle columns zijn te lezen op: https://www.vrouwenvanrouw.nl/blog/

20/10/2025

Jeroen ❤️

Wij verzorgden de uitvaart van Jeroen. Ik noem hem bij name omdat ik recht wil doen aan de mens die hij was.

Jeroen, was net als wij onderweg, waar naartoe? Wie zal het zeggen. Hij was net als wij mens onder mensen. Net als ieder van ons maakte ook hij keuzes, iedere dag opnieuw, en net als voor ieder van ons pakte die keuzes soms goed uit en soms minder. Hij is zijn eigen weg gegaan en daarin soms ook onbegrepen geweest. Dat zegt niets over zijn intenties of bedoelingen.

Hij kwam om het leven bij een woningbrand in het uur waar de nacht nog net niet overgegaan is in de morgen. Zijn vader las het om zeven uur in de online versie van onze provinciale krant.

Een woningbrand. De vermoedelijke bewoner is omgekomen. Een foto erbij van het uitgebrande huis.

Slechts enkele uren later was al in een landelijk dagblad te lezen dat het om een overlastgever ging en daarop de reacties met het oordeel van hen die altijd overal hun mening over klaar hebben.

Jeroen zijn lichaam was ernstig geschonden door de vlammen van het vuur die hem geen enkele kans gaven te overleven. Zijn nagedachtenis ernstig bedoezeld door hen die hem in de media te reduceerden tot overlastgever.

Jeroen, zijn naam draagt het begrip heilig in zich. Het wordt, los van de religieuze betekenis, gebruikt als aanduiding van iets waaraan een verheven waarde wordt toegekend.

Ik ken een verheven waarde toe aan de mens die Jeroen was, net als u en ik. Met al onze tekortkomingen en kwetsbaarheden.

Mensenkinderen zijn we, onderweg. Waar naartoe? Wie zal het zeggen. Maar laten we lief zijn voor elkaar.

📖 Deze column werd geschreven door Nicole Duivenvoorde

🖋 Alle columns zijn te lezen op: https://www.vrouwenvanrouw.nl/blog/

📸Atahan Demir

13/10/2025

Ze beleefden er heerlijke jaren tot het noodlot toesloeg. 🌊❄️❤️‍🩹

Het was een flamboyant stel. Ze hadden het goed samen. Kinderen waren er nooit gekomen en hadden ze ook niet gemist. Ze reisden de hele wereld over voor zijn werk en na zijn pensioen streken ze neer in Vlissingen. “Bruisend als de branding” grapte ze, “dat paste bij ons”. Ze beleefden er een aantal heerlijke jaren tot het noodlot toesloeg en hij plotseling overleed.

Het alleen zijn viel haar zwaar. Vlissingen werd grauwer en grijzer naarmate de winter langer duurde en haar eindeloze verdriet om het verlies van haar man volgde haar op de voet waar zij ook ging. “Ik mis hem zo” vertelde ze me. De dagen leken haar eindeloos en de nachten nog veel langer. Of het wel normaal was dat ze hem niet kon vergeten, nu nog steeds niet, na al die tijd, vroeg ze me. Ze herinnerde zich zijn lach, zijn stem, zijn handen, de kleine- en grote gebaren, hoe ze elkaar altijd met een half woord begrepen, de ruzies en het weer goedmaken. Iedere dag opnieuw is zijn naam het eerste in haar gedachten en ’s avonds zegt ze welterusten tegen zijn foto.

Gelukkig hoeven we ook niets te vergeten van hen die we moeten missen. We hoeven ze niet los te laten, we mogen leren ze anders vast te houden. Laten we vooral aan hen blijven denken, hun namen blijven noemen en hun herinnering dicht bij ons blijven dragen. Ze koesteren voor altijd en langer. Zo heeft de dood niet het laatste woord, maar de liefde. Zo kunnen we het leven vieren dwars door onze tranen heen en komt er heel voorzichtig een eind aan die lange winter.

📖 Deze column is geschreven door Nicole Duivenvoorde

🖋 Al haar columns zijn te lezen op:
https://www.vrouwenvanrouw.nl/blog/

📸 Casper Menting

07/10/2025

De mooiste kleding.👔👖👞

“Ik zal even haar kleren voor je halen”, de oude man naast mij aan tafel zag er moe en verslagen uit. “Haar kleren, maar ja, wat zal ik pakken? Wat is gebruikelijk?” Vragend keek hij naar zijn zoon. De man aan de andere kant van mij antwoordde sneller dan ik gedacht had, “Nou pa, ma had nog niet zo lang geleden een setje besteld. Een lichte broek met een truitje. Ze paste het aan toen ik hier was en ze was er erg blij mee. Ze vond het mooi en was tevreden over hoe het haar stond, zullen we dat doen?” De hobbel leek genomen, de oude man ging naar boven en kwam terug met wat kledingstukken. “Sokken ook? En ondergoed?” vroeg hij mij. Ik antwoordde hem bevestigend. Ja, sokken en ondergoed ook.

Vader en zoon bogen zich over de twee lichte pantalons en de verschillende truitjes die vader bij elkaar gezocht had. De nieuwe pantalon werd als mooist gekozen. Over het truitje waren ze het niet meteen eens. Er was een vrouwenblik nodig zo sprak de zoon en hij keek me vragend aan. Ik wees naar het lichte truitje met de verschillende kleurschakeringen. “Dat zal haar vast mooi staan en het past prima bij de broek”. De oude man slofte naar de bijkeuken en kwam terug met een plastic tas. De uitgekozen kleding ging erin. “Zo die kun je straks meenemen, wil je koffie?” vroeg hij.

Toen hij even later terug binnenkwam met drie dampende mokken koffie keek hij me opnieuw aan. “Wat moet je nou tegenwoordig zelf aan bij zoiets?” vroeg hij me. Met zoiets bedoelde hij de uitvaartplechtigheid. Ik vertelde hem dat dit tegenwoordig naar ieders eigen wens en gevoel mag. “Was u van plan in pak te gaan?” vroeg ik hem. Hij keek langs mij heen terwijl zijn ogen zich vulden met tranen. “Ik ga zoals zij mij het liefste zag”. “Was dat in pak?” Vroeg ik aarzelend. Hij schudde zijn hoofd terwijl de tranen over zijn wangen liepen, “Nee hoor, ik ga in mijn blauwe vest met een nette blouse en spijkerbroek”. Hij keek naar zijn zoon die bevestigend knikte. “Juist pa, ma zou niet anders gewild hebben.” En zo geschiedde. Hij zag er mooi uit op de dag van de uitvaart. Precies zoals hij gezegd had, precies zoals zij het gewild zou hebben.

📖 Deze column, geschreven door Nicole Duivenvoorde verscheen eerder in De Faam Walcheren. 🖋 Al haar columns zijn te lezen op: https://www.vrouwenvanrouw.nl/blog/

📸 Liesanne De Carpentier

03/10/2025

Bijzonder! 🤩
Roseline is als jonge (23) uitvaartondernemer benaderd door LINDA.meiden voor een online artikel, zodat andere jonge mensen zich een beeld kunnen vormen van haar werk. Hier dan het resultaat. Ook leuk om te lezen als je wat ouder bent! 😉✨

Uitvaartbegeleidster Roseline Knidler (23) runt samen met haar moeder én oma begrafenisonderneming .