18/08/2024
Kritiek hebben en (ver)oordelen: Wat zegt dat over jou?
Mindset
Wat we niet accepteren in onszelf veroordelen we in een ander, las ik laatst. Het zette mij aan het denken. Ik vind mezelf eigenlijk geen kritisch persoon, zeker niet tegenover anderen. Ik vond dat ik best tolerant ben. Toch betrapte ik mezelf op flink wat veroordelende gedachten. Kritiek die ik niet uitspreek omdat ik de ander niet wil kwetsen. Maar het denken, dat doe ik wel. Alleen waarom eigenlijk? Zijn deze negatieve oordelen dan stiekem allemaal oordelen over mezelf?
Kritiek en zelfacceptatie doet mij een beetje denken aan jaloezie en verlangen. Wanneer iemand iets doet, heeft of kan waar je zelf naar verlangt, voel je jaloezie opborrelen. Je vriendin vertrekt bijvoorbeeld zonder man en kids vier weken naar Bali, terwijl het al jaren op jouw bucketlist staat. Of: een collega heeft een geweldige nieuwe baan, terwijl jij al een tijdje geen stappen hebt gemaakt. Of: je broer loopt de marathon in New York terwijl jij na de zoveelste poging het hardlopen net weer hebt opgegeven.
Jaloezie is vooral een richtingaanwijzer voor jouw wensen, behoeftes en verlangens. Het gaat om jou, er zit geen verstopt oordeel in over de ander. Eigenlijk juich je de ander toe. Je bedoelt eigenlijk: “goed bezig, dat wil ik ook!” Dat is toch een wezenlijk verschil met kritiek. Want bij kritiek beoordeel jij de ander. Met het resultaat: niet goed genoeg. De vraag is echter; wie vind jóú nu werkelijk niet goed genoeg?
Allergie en uitdaging
Check eens bij jezelf waar je het meest allergisch of kritisch op reageert. Wellicht zijn het uiterlijkheden zoals gewicht, kleding of hoe verzorgd iemand eruitziet. Of je bent kritisch over gedrag. Assertiviteit bijvoorbeeld, hoe zelfverzekerd iemand is of hoeveel ruimte de persoon inneemt in een groep. En misschien gaat het over heel andere dingen zoals dat iemand zijn leven niet goed voor elkaar heeft of smakt tijdens het eten.
Net als hoe jaloezie de weg wijst naar je verlangen, zo wijst kritiek je de weg naar je onzekerheden. Dat wat je niet accepteert in jezelf. Vaak uit zich dat door een allergische reactie. Je kan het niet uitstaan als iemand vet assertief is of zichzelf niet goed verzorgt. Daarachter kan zich namelijk mooi je eigen uitdaging verschuilen. De uitdaging om te accepteren dat je dat misschien zelf niet zo goed kan of doet. Dat je nog niet zo perfect, succesvol, zelfverzekerd of … bent als je zou willen zijn.
Eigenlijk is kritiek gewoon een slimme afleidingsmanoeuvre
Eigenlijk is kritiek gewoon lekker veilig. Een slimme afleidingsmanoeuvre: je kijkt naar de ander zodat je niet naar jezelf hoeft te kijken. Anders zou je namelijk voelen dat je dezelfde kritiek, hetzelfde oordeel ook over jezelf hebt. En kritiek op jezelf voelt niet zo fijn natuurlijk.
Maar wat als je met compassie naar de fouten van een ander kon kijken? Dat je zo mededogen oefent want soms is dat net iets makkelijker bij een ander dan jezelf. Dat je de flaws wel opmerkt maar er niet negatief over oordeelt. Dat je begrip hebt voor de imperfecties en er liefdevol naar kunt kijken omdat ze nu eenmaal niets zeggen over je hart en ziel. Want laten we wel wezen, perfect zijn we allemaal niet. En gelukkig maar want zoals Leonard Cohen het ooit zo mooi zei:
‘There is a crack in everything, that’s how the light gets in.’
Bron:
Altijd kritiek op een ander? Dit is wat het zegt over jou
Janina Carmesin
365 dagen succesvol
