12/01/2022
De eerste reactie bij een stressor is de reactie van de SAM-as met (nor)adrenaline en iets later pas de HPA-as met cortisol. Noradrenaline initieert de stressreactie en cortisol zorgt ervoor dat de stressreactie kan blijven voortduren.
Tegelijkertijd is cortisol ook het hormoon dat ervoor zorgt dat de stressreactie weer beëindigd wordt. Dit is het zogenaamde negatieve feedback systeem. Cortisol zegt tegen onze hersenen dat de stressreactie beëindigd kan worden. Het feit dat het hormoon wat de stressreactie mede veroorzaakt het ook beëindigd geeft al aan het een systeem is wat gemaakt is om kortdurend actief te zijn. Dit is dan ook het geval bij acute stress
Hier kun je duidelijk zien dat er eerst een piek is van (nor)adrenaline en pas later van cortisol en dat vervolgens (nor)adrenaline ook weer eerder afneemt in hoeveelheid.
Naast deze universele reactie ontstaat er ook een andere verdeling van de energie. Daar hebben we het in module 1 “energieverdeling” al over gehad.
Er zal meer bloed gaan naar de volgende organen:
Hersenen
We moeten natuurlijk de juiste beslissing kunnen nemen om de stress op te lossen. Onze hersenen zijn niet afhankelijk van insuline om deze energie op te nemen en krijgen dus door het verhogen van de bloedsuikerspiegel automatisch meer energie tot hun beschikking. Dit is zo geregeld omdat onze hersenen het belangrijkste orgaan zijn wat meer energie moet krijgen tijdens stress. Want als er een leeuw voor je neus staat moet je natuurlijk wel de juiste beslissing kunnen nemen om te overleven.
Spieren
Om letterlijk actie te ondernemen, in beweging te komen. Een mooi voorbeeld is hier het feit dat dieren die onder acute stress komen vaak beginnen te schudden als de stress voorbij is. Dat is een manier om de vrijgekomen energie om te zetten in een beweging en het vervolgens letterlijk van zich af te schudden. Onze spieren hebben zelf een voorraad energie liggen voor ongeveer 30-60 minuten. Is dat te weinig dan kunnen de spieren stofjes produceren onder stress die myokinen heten en ervoor zorgen dat er energie naar de spieren blijft gaan.
Lever
Zal reageren door het vrijmaken van opgeslagen energie (glucogenolyse) of het produceren van energie (gluconeogenese).
Zintuigen
Er zal een vergrote alertheid ontstaan ter hoogte van de zintuigen om scherper te kunnen zien, horen, voelen en ruiken.
