28/07/2021
De rekening van het kind
Gisteren sinds lange tijd weer eens een opstellingen-dag bijgewoond, waarbij er weer wat ballast kon worden opgeruimd. Zo’n dag helpt me om me niet steeds af te blijven vragen waarom ik de rekening heb betaald, die feitelijk op het bordje van mijn vader lag. Het is mijn lot om dit te doen, niets meer, niets minder.
Kijken naar beladen gebeurtenissen uit mijn kindertijd, en deze in een opstelling - met het bewustzijn van mijn Volwassen ‘ik’ - opnieuw ervaren. Zonder de lading en zonder het oordeel van toen. Voor mij blijft het de mooiste en snelste ‘oplossing’ om op te ruimen wat me niet langer dienstbaar is, én om de liefde weer te laten stromen!
Zodat ik ondanks alles mantelzorger kan zijn van mijn oude en dementerende vader.
Door te weten wie en wat er achter hém staan in het systeem, ben ik in staat naar hem te kijken vanuit liefde.
Onderstaande tekst is het verhaal van mijn oudste broer, wiens levensgeschiedenis voor een groot deel parallel loopt aan die van mij.
Lieve broer, ik ben trots op jou, trots op ons, dat we zijn gekomen waar we nu zijn.
Ik realiseer me dat er héél veel 'kinderen van de rekening' zijn, die minder ‘geluk’ hebben, en een leven lang druk zijn met het betalen van achterstallige rekeningen.
Want wat 50 jaar geleden gebeurde, is helaas nog altijd actueel: er wordt in hulpverleningsland nog steeds met de vinger gewezen naar het kind met ‘probleemgedrag’, terwijl het gezinssysteem buiten beschouwing blijft.
Vandaar misschien dit verhaal, dat je zou kunnen zien als een
‘ODE aan ‘Het Kind’, en een handreiking naar allen die de belangrijke taak hebben om kinderen groot te brengen.
"Het zien van een kind omvat de erkenning van wat er aan ingeboren en potentieel goeds, waarachtigs en schoons besloten ligt in dat kind – het totaal van aangeboren eigenschappen die het waard zijn en die erop liggen te wachten om manifest te mogen worden in het uiterlijke leven van alledag.
De wens, de wil en het pogen van ouders om juist dát potentieel te zien, te wekken en tot autonomie te (helpen) brengen, is opvoeden in zijn meest zuivere betekenis. Wanneer die wens, wil of poging afwezig zijn, of plaatsmaken voor de wens het kind te vormen tot een projectie van de ouder of het systeem, dan kan dit ideaalplaatje (lotsbestemming) niet, of pas veel later dan bedoeld, worden gerealiseerd. Pijn en lijden zullen de onvermijdelijke prijs zijn van een geremde kinderziel.
Niet alle kinderen zijn hetzelfde…
Toch werkt het in het door ons gevormde systeem van onderwijs en maatschappelijke normen en waarden, in de praktijk, alsof dat wel zo is. Alle kinderen, zo verschillend als ze zijn, worden op ongeveer dezelfde wijze ‘klaargemaakt’ om te passen in de mal van ons systeem.
“En is dat dan zo verkeerd?”
Nee, dat is het zeker niet, tenzij die mal zó eng, en niet flexibel blijkt te zijn, dat de lotsbestemming van een kind erdoor wordt geremd of gedwarsboomd en psychologische nevenschade wordt veroorzaakt, als het kind koste wat kost toch door die mal geduwd wordt.
Dan bent u als ouder of opvoeder de slager die gehakt door een gehaktmolen draait, opdat er allemaal dezelfde eenheidsworstjes tevoorschijn komen. Bij gehakt is dat inderdaad de bedoeling...
“Ach… dat loopt wel los, kinderen zijn flexibel, weerbaar en zeer kneedbaar”.
Maar dan vergeet u dat psychologische schade lang niet altijd hoeft te leiden tot ontspoord, crimineel of extreem onaangepast gedrag. Zulke schade kan evengoed leiden tot het tegendeel hiervan, en een kind voortbrengen dat zich voor een groot deel, misschien wel zijn hele verdere leven, in stilte neerlegt bij krachtig en dwangmatig opgelegde grenzen.
Er groeit dan een doodongelukkig, en ogenschijnlijk niet ontsporend wezen op.
Zo iemand berokkent slechts zichzelf en zijn ooit zo sprankelende lotsbestemming schade, en worstelt tot hij of zij hopelijk op een dag de opgelegde grenzen van zijn bestemming kan doorbreken.
Maar hoe meer die innerlijke bestemming werd onderdrukt, hoe groter de taak van herstel en heling moet zijn in de jaren van volwassenheid.
Ik ben daar zelf een levend voorbeeld van.
Ik werd slechts gezien in termen van probleemgedrag en afwijkende wensen, verlangens en daden, die niet in de mal van het systeem leken te passen, noch in die van mijn vader.
Natuurlijk waren mijn ouders mijn grote voorbeeld.
Zij gaven mij wat zij zelf in huis hadden.
Mijn moeder gaf mij onvoorwaardelijke liefde maar geen sturing. Ze liet mij zijn wie ik moest zijn en zij was altijd mijn engel.
Mijn vader had altijd veel gewichtigere zaken omhanden dan opvoeden. In plaats daarvan hanteerde hij een autoritair stelsel van gedrag, oordeel en gevoelloze normering.
Hij zag niet mij, maar uitsluitend wat hij in mij wilde zien.
Al het andere dat op natuurlijke wijze in mij opborrelde werd met dwang en verbaal geweld onderdrukt, dan wel zodanig veroordeeld of geridiculiseerd, dat ik het al gauw zelf ook ging onderdrukken.
Het zaad van ontsporing groeide want de onderzoekende kinderkracht in mij kon niet werkelijk worden beteugeld.
De gespletenheid tussen wie ik was en wie ik het liefst wilde zijn werd steeds sterker. Een leven van aanpassing aan dat wat belangrijke anderen juist en goed vonden had wortel geschoten, en het zou nog jaren duren voordat ik de psychologische schade geheel kon helen.
Elk decennium kende zijn eigen grote sprong voorwaarts, maar altijd waren het ook inhaalslagen.
Alles wat reeds in mijn kindertijd in mij besloten lag – mijn lotsbestemming – moest alsnog tot ontwikkeling gebracht worden.
Mijn vader had mij weten te conditioneren tot een ogenschijnlijk perfect aangepast, verlegen, teruggetrokken en uitgedoofd mensenkind, in wiens hoofd en hart een voor de buitenwereld onzichtbaar en giftig mengsel van ongeleid innerlijk vuur rond kolkte…"
De link naar het hele verhaal:https://dngmns.home.xs4all.nl/rekening.pdf