NIOO-KNAW

12/09/2025

Kunnen trekvogels zich aanpassen aan klimaatverandering?

Door klimaatverandering begint de lente in het noordpoolgebied steeds eerder in het jaar. Trekvogels moeten hierdoor steeds vroeger aankomen op hun broedplaatsen.

Uit onderzoek door het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW) en de UvA blijkt dat de vogels in staat de tijd te verkorten die ze besteden aan het rusten en bijtanken tijdens de reis of aan het opvetten voorafgaand aan vertrek.

Maar, waarschuwen de onderzoekers, die strategie werkt waarschijnlijk alleen tijdelijk.

Lees meer over het onderzoek: https://nioo.knaw.nl/nl/nieuws/trekvogels-versnellen-naar-de-noordpool-maar-de-klok-tikt-door

Door klimaatverandering begint de lente in het noordpoolgebied steeds eerder in het jaar. Hierdoor staan trekvogels onder druk hun voorjaarsmigratie naar het noorden te versnellen om te voorkomen dat ze te laat aankomen op hun broedplaatsen. Uit een nieuwe studie, geleid door onderzoekers van de UvA...

29/07/2025

"Kunnen dierenpopulaties zich aanpassen aan klimaatverandering door genetisch te gaan lijken op zuidelijkere populaties?" Dat vraagt ecoloog Natalie van Dis zich af.

Van Dis gaat met een Veni-beurs onderzoeken of dezelfde genen die verschillen tussen noordelijke en zuidelijke populaties ook relevant zijn voor de aanpassing van dierenpopulaties aan klimaatverandering in de loop van de tijd.

Lees verder over het onderzoek van Van Dis en wat ze eerder al heeft ontdekt: https://nioo.knaw.nl/nl/nieuws/helpt-noord-zuid-aanpassing-van-dieren-ook-bij-klimaatverandering

"Kunnen dierenpopulaties zich aanpassen aan klimaatverandering door genetisch te gaan lijken op zuidelijkere populaties?" Die vraag stelt ecoloog Natalie van Dis zich. Kennis hierover kan duiden welke populaties het meest gevaar lopen door het veranderende klimaat. Zij krijgt daar nu een Veni-beurs....

25/07/2025

Kan aanpassing aan de ene soort stress ook helpen tegen een andere?

Wanneer kleine plankton-diertjes genaamd raderdiertjes zich aanpassen aan hittestress zijn ze ook bestendiger tegen zware metalen. Maar, andersom werkt dit niet.

Een evolutie-experiment geleid door Steven Declerck en Shuwen Han van het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW) laat dit zien in het tijdschrift Global Change Biology. “Inzicht in zulke erfelijke langetermijngevolgen van stress is cruciaal voor goed onderbouwd milieubeheer en natuurherstel."



Trouwens, zo'n raderdiertje lijkt wel wat op Mickey Mouse... Hoe zou dit bij muizen werken?

02/07/2025

Luis Merloti successfully defended his PhD thesis, titled "Soil lessons from restored Atlantic forest" at Wageningen University today.

His promotors were Wim van der Putten (NIOO & WUR) and Tsai Siu Mui (Cena-USP). His co-promotor is Lucas William Mendes (Cena-USP).

Congratulations Dr Merloti!

19/06/2025

Langs de Hollandse kust vind je veel tuinderijen met bollenvelden. Vanwege het gebruik van gewasbeschermers en pesticiden zijn die niet onomstreden. Toch zijn er ook vogels die juist deze velden opzoeken. In Vroege Vogels leggen NIOO's Hugo Langezaal en Cassandra van Altena uit hoe dat komt.

Bekijk het fragment hier: https://www.bnnvara.nl/vroegevogels/artikelen/wat-hebben-gele-kwikstaarten-te-zoeken-in-bollenvelden

30/04/2025

Vandaag waren we op Expeditie Next, hét wetenschapsfestival voor kinderen. Dit jaar vond het plaats in hartje Roermond. De zon scheen volop, het NIOO-team had er zin in en vele kleine avonturiers hebben op allerlei manieren kennis gemaakt met het bodemleven. Er zijn zelfs kunstwerkjes gemaakt van diverse soorten grond!

22/04/2025

Earth Day zet het belang van samenwerken voor een gezondere planeet in de schijnwerpers. Dit kan op veel manieren, van bomen planten tot onderzoek doen. In een onderzoek naar gulden sleutelbloemen werkten mensen uit 28 Europese landen mee. Niet alleen wetenschappers zoals onze Arjen Biere, maar ook duizenden citizen scientists. Dit soort samenwerking is hard nodig wanneer er zoals in dit geval meer dan 150.000 bloemen worden bekeken...

Bij Vroege Vogels liet Arjen samen met FLORON zien dat je twee bloemvormen hebt bij deze plantensoort. In een gezonde populatie komen er ongeveer evenveel van beide varianten voor: perfect voor kruisbestuiving! Maar uit de waarnemingen bleek dat die balans er niet is. Intensief landgebruik, versnippering van leefgebieden en kleine sleutelbloempopulaties hangen daarmee samen.

Samen voor natuurbehoud en -herstel!

De gulden sleutelbloem komt voor in een grasland zoals je dat bijvoorbeeld kunt vinden in het Rijnstrangengebied in het oosten van Nederland. De plant is te ...

04/04/2025

Kerstin Bouma received her PhD for her research on the influence of cyclic water level dynamics on wetland functioning. Congratulations Dr Bouma!

Read more about her research on the NIOO website (in Dutch): https://nioo.knaw.nl/nl/nieuws/op-en-neer-in-het-moeras

28/03/2025

Deze zondagavond gaat Vroege Vogels TV over meten, om meer te weten over de natuur en natuur te kunnen herstellen. Ons hoofd Vogeltrekstation Henk van der Jeugd laat zien hoe vogels geringd worden en waarom.
Mede dankzij alle gepassioneerde en goed getrainde vrijwilligers!

Vogeltrekstation Arnhem

27/03/2025

Lilith Kramer defended her PhD thesis, titled "Connecting with lakes: A social-ecological perspective on nutrient management in surface water networks". Interesting fact: during her PhD, she also played an important role in developing a serious game, Flipping Lakes.

Congratulations, Dr Kramer!