30/06/2025
👶🧠 सानो उमेरको बच्चाको व्यवहार बुझ्ने विज्ञान — Nanibabu Clinic बाट अभिभावकलाई सन्देश
हामीलाई धेरै पटक लाग्छ —
"किन मेरो बच्चाले यस्तो गर्छ?"
"माया गर्छ कि हैन? बेलाबेला किन रिसाउँछ?"
यी सबै प्रश्नहरू प्राकृतिक हुन्। किनभने बच्चाको दिमाग अझै विकासशील अवस्थामा छ।
बच्चा हाम्रै भरोसामा सिक्दैछ—के सही, के गलत, कसरी भावना नियन्त्रण गर्ने।
📘 The Whole-Brain Child पुस्तकले विज्ञानमा आधारित १२ रणनीति बताउँछ जुन तपाईंको बच्चासँगको सम्बन्ध अझै सशक्त बनाउँछ।
हामीले ती १२ उपायलाई नेपालीमा सरल ढंगले अनुवाद गरेर प्रस्तुत गरेका छौं, ताकि तपाईं दैनिक जीवनमा सजिलै प्रयोग गर्न सक्नुहोस्।
तल दिइएका उपायहरू पढ्नुहोस् र आफू पनि अभ्यास गर्नुहोस्। तपाईंको बच्चासँगको सम्बन्धमा चमत्कारिक परिवर्तन आउनेछ।
---
🧠 The Whole-Brain Child का १२ महत्वपूर्ण अभिभावकीय उपायहरू
(By Dr. Daniel J. Siegel & Tina Payne Bryson – नेपालीमा सारांश)
1. जोडिएपछि मात्र निर्देशन दिनुहोस् (Connect then Redirect)
पहिले बच्चाको भावना बुझ्नुस्, त्यसपछि मात्र सही कुरा सिकाउनुस्।
👉 "तिमी दुखि भयौ, हैन? बाबा बुझ्छन्... अब हेर, मिलेर समाधान गरौं।"
2. भएको कुरा भन्न सिकाउनुहोस् (Name it to Tame it)
भावनालाई शब्दमा भन्न सिक्दा बच्चा शान्त हुन्छ।
👉 "तिमी रिसाएका छौ किनभने खेलौना खोसियो, हैन?"
3. सम्पूर्ण कथा भन्न प्रोत्साहन दिनुहोस् (Engage, Don’t Enrage)
आधा कुरा रोक्नु होइन, पूरा कुरा भन्न दिनुहोस्।
👉 "त्यो बेला के भयो, मलाई सबै बताउन सक्छौ?"
4. सिरिमिक (Upstairs) मस्तिष्क सक्रिय पार्नुहोस्
बुझ्ने, सोच्ने भाग चलाउन मद्दत गर्नुहोस्।
👉 "यसको अर्को उपाय के होला? कसरी ठीक पार्न सक्छौ?"
5. दायाँ र बाँया मस्तिष्क जोड्नुहोस् (Use Both Left & Right Brain)
भावना (दायाँ) र तर्क (बाँया) दुबै पक्ष मिलाएर प्रतिक्रिया दिनुहोस्।
👉 "म बुझ्छु तिमी दुखि छौ... अब सोचौं के गर्न सकिन्छ।"
6. स्मृतिलाई प्रक्रिया गर्न सघाउनुहोस् (Use Memory to Heal)
डर लागेका कुरा सम्झेर कुरा गर्न सघाउनुहोस्।
👉 "तिमी अस्पताल गएर डराएका थियौ, हैन? त्यसबेला के महसुस भयो?"
7. शरीर र दिमागलाई जोड्नुहोस् (Move the Body to Shift the Mind)
शरीरिक गतिबिधिले व्यवहार परिवर्तन गर्न मद्दत गर्छ।
👉 बच्चा रिसाएको छ भने, खेल्न पठाउनुहोस् वा हिँड्न लगाउनुहोस्।
8. 'म अब को हुँ?' भनी सोच्न प्रेरित गर्नुहोस् (Let the Child See Himself as the Hero)
बालकले आफैंलाई "सकारात्मक पात्र" सम्झोस्।
👉 "तिमी निकै सहयोगी दाइ/दिदी हौ।"
9. सकारात्मक ‘इनसाइट’ विकास गर्न सघाउनुहोस् (Teach Insight)
बच्चाले आफ्नै व्यवहार बुझ्ने बनाउनुहोस्।
👉 "तिमी रिसाउँदा के हुन्छ त? अनि के गर्न सक्छौ?"
10. अन्यको नजरबाट सोच्न सिकाउनुहोस् (Teach Empathy)
👉 "तिमीले जब यस्तो गर्यौ, सानी दिदीले कस्तो महसुस गरिन् होला?"
11. रोजाइको विकल्प दिनुहोस् (Give Choices to Strengthen Control)
बच्चालाई स्वतन्त्रता दिनुहोस्, तर सीमा भित्र।
👉 "यो खेल खेल्ने कि त्यो? शौचालय अहिले जाने कि ५ मिनेटपछि?"
12. दिमाग फेरि विकास गर्न सकिन्छ भनेर विश्वास गराउनुहोस् (Model a Resilient Mindset)
गल्तीपछि पनि सुधार सम्भव छ भनेर देखाउनुहोस्।
👉 "तिमीले हिजो हानेको थियौ, तर आज तिमीले माफी माग्यौ। त्यो राम्रो कुरा हो।"
---
✍️ Nanibabu Clinic — बच्चाको समग्र विकासमा तपाईंको साथ
📍 सम्पर्क: [Dr Sujan Babu Bhatta 9748306600/9704641863]
