28/05/2025
📣 Kahibalo Ba Ka? Unsa ang Mpox (Monkeypox)?
Ang Mpox usa ka viral infection nga pareho-pareho ug nawng sa bulutong. Dili kini bag-ong sakit, ug dugay na kini natuki sa ubang mga nasud.
---
❓ Unsaon Pagkatap?
Ang Mpox mahimong makatakod pinaagi sa:
📌Duol nga skin-to-skin contact sa tawo nga adunay rashes o samad.
📌Pag-ambitay sa personal nga gamit (sinina, habol, utensils).
📌 Droplets gikan sa tutunlan sa tawo nga natakdan (sa taas nga oras nga pagduol).
Dili kini sama kasayon matakdan sama sa COVID-19.
---
⚠️ Mga Sintomas:
📌 Hilanat
📌 Pagpalanat sa kalawasan (fatigue, ubo, kasukaon)
📌 Rashes o samad nga mokatag sa nawong, palibot sa baba, kamot, tiil o sa kinatawo.
Ang rashes kasagaran mosugod isip mga p**a nga bukol, unya mahimong nanaon, ug sa ulahi mauga ug mawala.
---
💊 Tambal ug Pag-ayo:
📌Suporta nga tambal lang ang gikinahanglan: pahulay, pain relievers, ug hydration.
📌Kasagaran sa mga kaso: molungtad og 2–4 ka semana ug maayo ra sa ilang kaugalingon.
📌 Para sa mas grabe nga kaso (pananglitan kadtong naay ubang komplikasyon o osbaw nga risgo), adunay antiviral treatment nga mahimong ihatag sa mga ospital.
Kasagaran sa mga pasyente molungtad ug maayo, apan may pipila nga mahimong makasinati ug seryosong mga komplikasyon.
---
✅ Ang Maayong Balita:
✔️ Kasagaran mild ang mga kaso.
✔️ Adunay mga tambal ug suporta kung kinahanglan.
✔️ Prevention is key: likayi ang kontak sa rashes sa uban ug ayaw pag-ambitay sa personal nga gamit.
---
Kung adunay kay mga sintomas, ayaw kahadlok. Duol lang dayon sa health center o tambalanan para matan-aw og matarong. Mas maayo nga mabantayan ug sayo, kaysa ma dugay.
Magbantay lang ta ug magmatngon pirmi. Maayo pud nga mukaon ug husto, pahuway ug igo para lig-on ang atong lawas. Mag-amping mo kanunay!
__________________________
🔗 more info here: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/mpox
