11/02/2024
Dagdag Kalaman Tungkol sa Kanser sa Suso (Breast Cancer)
Ang kanser sa suso (breast cancer) ay bunga ng hindi mapigil na pagdami ng mga cancer cell sa dibdib. Karamihan ng mga nagkakaroon nito ay mga babae, pero minsan ay nakaaapekto din ito ng mga lalaki.
Nagsisimula ang kanser sa suso bilang isang tumor. Pero sa paglala nito, ang tumor ay lalong lumalaki at nagsisimulang umatake sa mga laman sa paligid nito. Ito ay tinatawag na metastasis. Ang kanser na ito ay maaari ring kumalat sa iba pang bahagi ng katawan.
Kabilang sa mga sintomas ng kanser sa suso ay ang pagkakaroon ng bukol sa suso, pagbabago sa hugis ng suso, pamumula nito, at pagbaon ng mga utong. Nilulunasan naman ito sa pamamagitan ng operasyon, radiation therapy, at maging ng chemotherapy.
🔸KASAYSAYAN
Matagal nang mayroong kabatiran ang mga tao ukol sa kanser sa suso. Katunayan, isinalarawan ang sakit na ito sa Edwin Smith Surgical Papyrus na mula pa sa mga taong 3000 hanggang 2500 B.C.E.
Maging si Hippocrates na kilalang manggagamot mula sa panahon ng Ancient Greece ay isinalarawan ang mga stages ng kanser sa suso noon pang mga 400 B.C.E.
Pagsapit naman ng unang siglo A.D. ay pinag-aralan na ng mga manggagamot kung papaano tanggalin ang tumor sa pamamagitan ng mga surgical incisions. At noong mga panahon ding iyon ay pinaniniwalaan na’ng may kaugnayan ang kanser at ang pagtatapos ng cycle ng regla.
Pagsapit ng Middle Ages ay muling sinuri ng mga doktor na Muslim ang mga tekstong pangmedikal ng mga Griyego upang pag-aralan ang kanser sa suso. Ang mga Islamic na mga manggagamot na sina Rhazes, Ibn Sina (Avicenna), at Jorjani ay pinagkumpara ang mga natuklasan ng mga Griyegong mangagamot sa kanilang sariling pagsusuri. Inayunan nila ang mga surgical na pamamaraan ng pagtanggal ng mga tumor. Natuklasan din nila kung aling mga bahagi ng katawan ang karaniwang tinutubuan ng tumor. Bukod dito, natuklasan nila ang mga "herbal na mga pamamaraan para lunasan ang mga sintomas ng kanser sa suso".
🔸MGA URI NG KANSER sa SUSO
Ang pinakakaraniwang uri ng kanser sa suso ay ang mga carcinoma. Ang iba pang mga uri nito ay base sa kung saan ito namuo.
Ang mga sumusunod ay ang mga iba’t-ibang uri ng kanser sa suso:
🔹In situ breast cancer. Mayroong
dalawang uri ang kanser na ito: ang
ductal carcinoma in situ (DCIS) na
kilala rin bilang intraductal
carcinoma) at ang lobular carcinoma
in situ (LCIS).
🔹Invasive breast cancer. Ang uri ng
kanser na ito sa suso ay kumalat na
sa iba pang mga laman ng suso.
Mayroon pang ibang mga uri ng kanser na hindi gaanong karaniwan, kagaya ng mga sumusunod:
🔹Inflammatory breast cancer. Ito ay
isang uri ng invasive na kanser sa
suso. Ito ay bumubuo ng may 1%
hanggang 5% lamang sa lahat ng
mga kaso ng kanser sa suso.
🔹Paget disease sa mga utong. Ito ay
isang uri ng kondisyon na nag
uumpisa sa mga breast ducts at
kumakalat sa balat ng mga utong
papunta sa ar**la.
🔹Phyllodes tumor. Ang tumor na ito ay
napakadalang lamang. Namumuo ito
sa mga connective tissues ng suso.
Ang karamihan sa mga tumor na ito
ay benign o hindi agarang kumakalat.
Subalit may iilan na nagiging
malignant o labis na kumakalat sa
ibang bahagi ng katawan.
🔹Angiosarcoma. Ang mga sarcoma sa
suso ay napakadalang. Ang
angiosarcoma ay nag-uumpisa sa
mga cell sa mga lymph at blood
vessel. Ang pagkakaroon nito ay
maaaring kaugnay ng mga nakalipas
na pagpapagamot sa kanser sa suso.
🔸MGA SANHI
Ang kanser sa suso ay bunga ng hindi makontrol na pagdami ng mga cell ng kanser sa suso. Maaaring mag-umpisa ang kanser sa suso sa iba’t-ibang bahagi nito. Subalit, karaniwan itong nag-uumpisa sa mga ducts kung saan dumadaloy ang gatas papunta sa mga utong.
Kapag lubusang kumalat ang mga cancer cell na ito ay maaari nitong maapektuhan ang iba’t ibang bahagi ng katawan, lalo na kapag ang mga cells ng kanser ay kumalat sa mga lymph nodes o kulani.
🔸SINTOMAS
Ang mga sintomas ng kanser sa suso ay ang mga sumusunod:
🔹Pagkakaroon ng bukol na kapag
hinipo ay hindi katulad sa iba pang
mga laman ng suso
🔹Pagbabago sa balat ng suso, kagaya
ng pagkakaroon ng maliliit na mga
biloy (dimples)
🔹Pagbabago sa laki, hugis, at hitsura
ng suso
🔹Nakabaon na utong
🔹Pamumula ng balat ng suso
🔹Pagbabalat, pangangaliskis, o kaya ay
pagbibitak ng ar**la o ng mismong
balat ng suso
🔸MGA SALIK sa PANGANIB
Ang mga pangunahing salik sa panganib sa pagkakaroon ng kanser sa suso ay ang mga sumusunod:
🔹Pagiging babae. Bagama’t ang mga
lalaki ay maaaring magkaroon ng
kanser sa suso, ang panganib ng
pagkakaroon nito ay mas mataas sa
mga kababaihan.
🔹Edad. Habang nagkakaedad ay lalo
namang tumataas ang posibilidad ng
pagkakaroon nito.
🔹Pagkakaroon ng kondisyon sa suso. 🔹Kapag may natagpuang lobular
carcinoma in situ (LCIS) o kaya ay
atypical hyperplasia sa suso, ang
isang babae ay mayroong mataas na
posibilidad na magkaroon ng kanser
sa suso.
🔹Pagkakaroon ng kanser sa isang
suso. Kapag nagkaroon ng kanser sa
isang suso ay maaari ring magkaroon
ang isa pa nito.
🔹Pagkakalantad sa "radiation". Ang
pagkakaroon ng "radiation test" sa
gawing dibdib ay maaaring magdulot
ng kanser sa suso.
🔹Pagiging labis na mataba. Tumataas
ang posibilidad ng pagkakaroon ng
kanser sa suso kapag napakataba ng
isang babae.
🔹Maagang pagkakaroon ng regla.
Kapag ang babae ay niregla na bago
pa mag 12 taong gulang, lumalaki
ang posibilidad ng pagkakaroon niya
ng kanser sa suso.
🔹Pagkakaroon ng menopause sa mas
mataas na edad. Ang babaeng
nagsimulang makaranas ng
menopause sa mas matandang edad
ay mayroong mas mataas na
posibilidad ng pagkakaroon ng
kanser sa suso.
🔹Pagkakaroon ng unang anak sa
matandang edad. Ang mga babaeng
may edad na nang manganak sa
kanilang panganay ay may mataas na
panganib ng pagkakaroon ng kanser
sa suso.
🔹Hindi pa naranasang magbuntis. Ang
mga babaeng kailanman ay hindi pa
nagbubuntis ay may mas mataas na
posibilidadng magkaroon ng kanser
sa suso kaysa sa mga nanganak na
minsan o ng ilang beses na.
🔹Pagsasailalim sa postmenopausal
hormone therapy. Ang mga
kababaihang sumasailalim sa
hormone therapy na may
pinagsamang estrogen at
progesterone para sa menopause ay
mayroon ding malaking posibilidad
na magkaroon ng kanser sa suso.
🔹Malabis na pag-inom ng mga
nakalalasing na inumin. Ang malabis
na pag-inom ng nakalalasing na mga
inumin ay salik din sa panganib ng
pagkakaroon ng kanser sa suso.
🔸PAG-IWAS
Sa ngayon ay wala pang mga tiyak na paraan upang maiwasan ang kanser sa suso. Subalit, mayroong mga hakbang na maaaring gawin upang mabawasan ang panganib ng pagkakaroon nito, kagaya ng:
🔹Pag-iwas sa labis na pag-inom ng
mga nakalalasing na inumin
🔹Pagkain ng sariwa at masustansiyang
mga pagkain na mayaman sa mga
prutas at gulay
🔹Pagkakaroon ng sapat na pahinga
🔹Pag-iwas sa stress
🔹Regular na pag-eehersisyo
🔹Pagmentina ng wasto at malusog na
body mass index (BMI)
Maaari ring pag-isipan ng isang babae ang pagsasailalim sa preventive surgery.
Merong natural na pamamaran upang gumaling sa ganitong karamdam. Hindi lang para lunasan
Ang kaylangan lang MANIWALA, MAGTIWALA, TAMANG PAGSUNOD, DISIPLINA sa SARILI, FAITH kay GOD at sa tulong ng NUTRITIONAL GUIDELINES at ALTERNATIVE MED/FOOD SUPPLEMENTS makakakamit ang kagalingang hinahangad.
🔸TAKE NOTE:
Makaiba ang gumaling sa lunasan
Gumaling - Healed
Lunasan - Relief
Sa may iba pang mga katanungan maaaring magmensahe lamang po. Salamat po