24/11/2022
Przepuklina kręgosłupa – Jakie metody mogą mi pomóc wyleczyć ból?
Ból pleców jest niezwykle częstą dolegliwością. Nie dotyczy tylko osób starszych. Wręcz przeciwnie. Coraz młodsza grupa wiekowa uskarża się na dolegliwości bólowe kręgosłupa. Zwykle zdarza się to po długotrwałym siedzeniu w jednej pozycji, dźwiganiu ciężkich przedmiotów, a nawet spaniu w niewygodnej pozycji. Ból pleców może wynikać jedynie z nadmiernego napięcia mięśni, należy jednak zachować czujność, ponieważ może być także oznakiem powstałej przepukliny kręgosłupa. Czym ona jest? Czy jest groźna? Jak ją leczyć?
Czym jest przepuklina
Zanim przejdziemy do wyjaśnienia, czym tak dokładnie jest przepuklina kręgosłupa, jak ona powstaje i w jaki sposób można sobie z nią poradzić, przypomnijmy sobie budowę kręgosłupa. Jest to kluczowy element naszego szkieletu, tworzy oś całego naszego ciała. To z nim połączone są wszystkie inne elementy kostne, co umożliwia ruch.
Kręgosłup składa się z 24 kręgów i jest podzielony na pięć części. Najbliżej głowy znajduje się 7 kręgów piersiowych, następnie 12 piersiowych, 5 lędźwiowych, 5 zrośniętych kręgów krzyżowych oraz 4-5 kręgów guzicznych, tworzących tak zwaną kość ogonową. Kręgi każdego z odcinków różnią się budową.
Jest ona dostosowana do pełnionej funkcji. Ogólna zasada budowy jest jednak podobna w przypadku każdego kręgu. W jego środku znajduje się otwór. Wszystkie otwory tworzą wspólnie kanał kręgowy, przez który biegnie rdzeń kręgowy i odchodzące od niego nerwy.
Pomiędzy poszczególnymi trzonami kręgów znajdują się krążki międzykręgowe, potocznie nazywane dyskami. Składają się one z części centralnej – jądra miażdżystego, oraz obwodowej – pierścienia włóknistego. Rolą krążków międzykręgowych jest przede wszystkim zapewnienie odpowiedniej elastyczności oraz amortyzacji.
Pierścień włóknisty ma za zadanie zapobieganie przemieszczaniu się jądra. Niestety w niektórych przypadkach mechanizm ten zawodzi. Pierścień może pękać, a jądro przemieszczać się do kanału kręgowego.
Ważne jest, aby odpowiednio dbać o kręgosłup, ponieważ jego rola jest niezwykle istotna. Jest on przede wszystkim podstawową podporą całego ciała. Łączą się z nim kości kończyn, żebra i czaszka. Kręgosłup umożliwia więc ruch i odpowiednią amortyzację organizmu. Pełni też funkcję ochronną wobec przebiegającego w nim rdzenia kręgowego.
Czym jest przepuklina kręgosłupa?
Przepuklina kręgosłupa nazywana dyskopatią lub potocznie – wypadnięciem dysku to sytuacja, w której jądro miażdżyste w skutek uszkodzenia pierścienia włóknistego wypada poza krążek międzykręgowy do kanału kręgowego mogąc tym samym uciskać struktury, które się tam znajdują, szczególnie rdzeń kręgowy lub korzenie nerwów z niego wychodzących. Jeśli krążek wysunie się w taki sposób, że powoduje ucisk na rdzeń kręgowy lub jego korzenie, może wystąpić silny ból tzw. ból korzonków.
Przepuklina kręgu związana jest przede wszystkim z utratą elastyczności i zmianą położenia dysku. Jest to dosyć częsty i uciążliwy problem. Objawy przepukliny mogą bowiem zaburzać codzienne funkcjonowanie.
Zdecydowanie najczęściej występuje przepuklina kręgosłupa lędźwiowego. Mimo, że jest to najbardziej masywna część osi, wykazuje się dużą ruchomością i jest obciążony dużym ciężarem, dlatego to właśnie w tym odcinku dochodzi zwykle do zwyrodnień. Przepuklina pojawia się również w części szyjnej, a także rzadko piersiowej kręgosłupa. Przepuklina kręgosłupa jest najczęstszą przyczyną rwy kulszowej.
przepuklina kręgosłupa lędźwiowegoCzynniki ryzyka przepukliny kręgosłupa
Istnieją pewne czynniki, które zdecydowanie mogą przyczynić się do wystąpienia przepukliny krążka międzykręgowego. Należą do nich przede wszystkim:
Najistotniejszym spośród tych czynników jest wiek. Z biegiem czasu włókna stabilizujące kręgosłup słabną i prawdopodobieństwo wypadnięcia jądra miażdżystego wzrasta. Zwykle sytuacja ta ma miejsce między 35 a 50 rokiem życia, jednak ze względu na prowadzony tryb życia przepuklina pojawia się u coraz młodszych osób.
Istotnym czynnikiem jest także przeciążenie kręgosłupa. Wynikać ono może z wykonywania ciężkiej pracy fizycznej, wiążącej się na przykład z przenoszeniem przedmiotów o dużej masie. Do przeciążeń przyczyniać się może intensywnie wykonywany sport lub przeciwnie – siedzący tryb życia i wynikająca z niego otyłość stwarzająca ogromne obciążenie dla kręgosłupa.
Niebagatelny wpływ na pojawienie się przepukliny ma również palenie papierosów. Nikotyna ogranicza bowiem przepływ krwi w tkankach, a to z kolei prowadzi do zaburzenia funkcji i w konsekwencji zwyrodnienia krążków międzykręgowych.
Przepuklina kręgosłupa – przyczyny
Oprócz pewnych predyspozycji do wypadania dysku wynikających ze wspomnianych wcześniej czynników, schorzenie to może pojawić się również w innych sytuacjach. Przyczyną może być uraz, na przykład powstały w wypadku komunikacyjnym lub w trakcie aktywności fizycznej niepoprzedzonej odpowiednią rozgrzewką.
Gwałtowny ruch kręgosłupa może skutkować uszkodzeniem pierścienia włóknistego, a to stwarza prostą drogę do wysunięcia się jądra miażdżystego poza obręb krążka międzykręgowego i powstania przepukliny. Przyczyną mogą być także różnego rodzaju choroby przebiegające ze zwyrodnieniem kręgów. Rzadkim przypadkiem jest również powstanie przepukliny w efekcie obecnego guza kręgosłupa.
Częstą przyczyną jest także utrzymywanie nieprawidłowej postawy ciała. Ciągłe zginanie się, garbienie powoduje szczególnie przepuklinę lędźwiową. Z kolei utrzymywanie nienaturalnej pozycji głowy, na przykład podczas nauki, pracy przy komputerze, skutkuje przepukliną kręgosłupa szyjnego.
Przepuklina kręgosłupa – objawy
Objawy przepukliny międzykręgowej zależą od lokalizacji i wielkości uszkodzenia. Głównym symptomem, który się pojawia jest silny ból. Ma on charakter ostry, rwący i w zdecydowanej większości przypadków pojawia się po jednej stronie ciała.
Przepuklina kręgosłupa lędźwiowego
Przepuklina części lędźwiowej kręgosłupa występuje najczęściej. Objawia się przede wszystkim silnym bólem dolnej części pleców. Dolegliwości te mogą jednak promieniować do brzucha, pośladka, przez nogę, aż do stopy.
Tak przebiegający ból nosi nazwę rwy kulszowej, ponieważ – jak sama nazwa wskazuje – występuje wzdłuż części ciała unerwianych właśnie przez nerw kulszowy, który jest największym nerwem ludzkiego ciała. Przepuklina lędźwiowa może również doprowadzić do odczuwania mrowienia, drętwienia, pieczenia kończyny.
Zjawisko to nosi nazwę parestezji. Objawy nasilają się w trakcie siedzenia, stania, chodzenia, ale także podczas garbienia się, nadmiernego pochylania w dół lub napinaniu mięśni tłoczni brzusznej, np. podczas odruchu kaszlowego.
W ciężkich przypadkach przepuklina jądra miażdżystego ma przebieg znacznie bardziej poważmy. Może prowadzić do osłabienia siły mięśniowej, paraliżu, trudności w kontrolowaniu moczu i stolca oraz zaburzeń funkcji seksualnych.
