Chirurgia Kręgosłupa Dzieci i Młodzieży

23/09/2025

Nastolatek leczony operacyjnie z powodu szybko postępującej skoliozy idiopatycznej młodzieńczej.

20/09/2025

⏺️ Podczas 47. Zjazdu Polskiego Towarzystwa Neurochirurgów, który odbywał się w dniach 17-20 września 2025 r. w Międzynarodowym Centrum Kongresowym w Katowicach, w którym uczestniczył dzielnie zespół Klinika Neurochirurgii USK Białystok dr hab. Paweł Grabala miał przyjemność wygłosić dwie prezentacje dotyczące leczenia operacyjnego ciężkich deformacji kręgosłupa u dzieci i młodzieży oraz technik resekcji półkręgów.

🔹Zjazd był świetnie zorganizowany przez Kliniczny Oddział Neurochirurgii Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach. Otwarcie oraz sesje okolicznościowe miały miejsce w siedzibie NOSPR, a wydarzenia towarzyszące – między innymi w zabytkowej kopalni Guido w Zabrzu.

18/09/2025

Pierwszy raz dr hab. Paweł Grabala uczestniczył w kongresie Scoliosis Research Society Annual Meeting w 2014 roku w Anchorage w USA. To było ogromne wydarzenie – zjazd najlepszych chirurgów kręgosłupa z całego świata.

Dziś, po wielu latach, sytuacja wygląda zupełnie inaczej. 🚀 Dr hab. Paweł Grabala został powołany do pełnienia funkcji w dwóch komitetach Scoliosis Research Society – w komitecie naukowym organizacji kongresu IMAST (m.in. w 2026 r. w Toronto) oraz w Education Resources Committee (wyznaczający trendy aktualnej wiedzy i kształcenia chirurgów kręgosłupa). To ogromne wyróżnienie na arenie międzynarodowej.
🌍 60th Annual Meeting of the Scoliosis Research Society (SRS) in Charlotte, USA!

To naprawdę najważniejsze wydarzenie na świecie dla chirurgów kręgosłupa – elitarne spotkanie, podczas którego ponad 1000 specjalistów z całego globu dzieli się wiedzą, doświadczeniem i innowacjami.

🌟 SRS Annual Meeting to:
✅ inspirujące i edukacyjne wykłady
✅ prezentacje najnowszych badań naukowych i wyników klinicznych na najwyższym poziomie
✅ dyskusje o najnowocześniejszych technikach operacyjnych i strategiach leczenia, prowadzone przez najwybitniejszych chirurgów kręgosłupa na świecie

Ale to także czas wyjątkowych spotkań, rozmów i budowania nowych relacji – zarówno zawodowych, jak i przyjacielskich.

To nie jest tylko konferencja – to najważniejsze światowe sympozjum w chirurgii kręgosłupa, gdzie nauka, doświadczenie i pasja łączą się, aby kształtować przyszłość leczenia pacjentów.

💙 To wielka duma być częścią tej społeczności!

15/09/2025

🦴 Vertebral Column Resection (VCR) – zaawansowana operacja w leczeniu ciężkich deformacji kręgosłupa.
Co to jest, kiedy się ją stosuje i jakie wiąże się z nią ryzyko?

🔹 Czym jest VCR?
To radykalna operacja polegająca na usunięciu jednego lub kilku kręgów (często całych trzonów) w celu korekcji bardzo sztywnych i wielopłaszczyznowych deformacji. Wykonywana tylnie (P-VCR), przednio (A-VCR) lub w sposób łączony.

📍Wskazania:
✔️ Sztywna: skolioza, kyfoza lub kyfoskolioza >80–100°
✔️ Deformacje wrodzone, pourazowe, infekcyjne lub po wcześniejszych operacjach
✔️ Sztywne skrzywienia niepoddające się innym metodom (np. Halo traction, osteotomie)

🚫 Przeciwwskazania i ryzyka:
✖️ Ciężki stan ogólny pacjenta
✖️ Zaawansowane zmiany w rdzeniu kręgowym (np. syringomyelia)
✖️ Brak doświadczenia zespołu – VCR to procedura ekstremalnie trudna
✖️ Gdy możliwa jest korekcja mniej inwazyjna – VCR to ostateczność

📊 Wyniki leczenia:
📈 Korekcja kąta Cobba: 50–70%
📈 Poprawa wyglądu, jakości życia i satysfakcji (SRS-22)

✅ Zalety:
🔹 Możliwość korekcji ekstremalnych deformacji
🔹 Skuteczność tam, gdzie inne techniki zawiodły
🔹 Korekcja w płaszczyznach czołowej i strzałkowej

⚠️ Wady i zagrożenia:
🔻 Bardzo trudna technicznie
🔻 Duża utrata krwi
🔻 Zwiększone ryzyko uszkodzenia rdzenia kręgowego
🔻 Konieczność zaawansowanego neuromonitoringu
🔻 Możliwe infekcje, destabilizacja implantów, pseudartroza

📌 Podsumowanie:
VCR to jedna z najtrudniejszych, ale i najskuteczniejszych metod leczenia skrajnych deformacji kręgosłupa. W rękach doświadczonego zespołu może znacząco poprawić wygląd i jakość życia. Ale wymaga doskonałego planowania, monitorowania i zespołu z najwyższej półki.

14/09/2025

🔵 Halo Traction (wyciąg Halo) to różne techniki przedoperacyjnych wyciągów „za czaszkę” stosowane w leczeniu ciężkich deformacji kręgosłupa jak np. skoliozy czy kyfoskoliozy, mające zastosowanie szczególnie u dzieci i młodzieży.

➡️ Metody te różnią się od siebie przede wszystkim punktami podparcia, mechanizmem działania, skutecznością i ryzykiem powikłań.

✅ Wskazania do stosowania halo‑traction / halo gravity traction (HGT)
1. Bardzo ciężkie skoliozy, zwłaszcza sztywne deformacje kręgosłupa (kąt Cobba często > 80‑100°), u których korekcja bezpośrednia niesie duże ryzyko neurologiczne.
2. Krzywizny, które są bardzo słabo korektywne, mało elastyczne, poniżej 30 %, często w przypadkach wrodzonych, neuromięśniowych lub idiopatycznych ale z ograniczoną ruchomością.
3. W przypadkach, gdy konieczne są osteotomie lub bardzo rozległa korekcja, aby zmniejszyć siły działające podczas operacji i zwiększyć bezpieczeństwo.
4. Kiedy deformacja wpływa negatywnie na wysokość tułowia („trunk height”) i równowagę tułowia w płaszczyźnie frontalnej i strzałkowej, a przedoperacyjny wyciąg może przywrócić lepszą proporcję i przygotować pacjenta.
5. W celu zmniejszenia ryzyka powikłań operacyjnych (np. uraz neurologiczny), dzięki stopniowemu rozciąganiu i korekcji deformacji przed ostateczną fuzją kręgosłupa.

🔹 1. Halo-Gravity Traction (HGT)

Najczęściej stosowany typ wyciągu Halo.
Polega na zamocowaniu pierścienia Halo (korony Halo) do czaszki pacjenta (zwykle 6–10 pinami), a następnie zastosowaniu siły ciągnącej pionowo ku górze za pomocą systemu bloczków i uprzęży, stosowanych w połączeniu z wózkiem ortopedycznym, chodzikiem i łóżkiem. Wyciąg jest stopniowo zwiększany do około 50% masy ciała, w okresie od 3 tygodni do 3 miesięcy (w zależności od różnych protokołów prowadzenia). Po zakończeniu leczenia wyciągiem grawitacyjnym Halo wykonywana jest operacja korekcji i stabilizacji kręgosłupa.

❌ Wady:
• Ryzyko powikłań skórnych i obluzowań pin-ów, rzadko - powikłania w zakresie nerwów czaszkowych

⸻

🔹 2. Halo-Femoral Traction (HFT)

Mocowanie do czaszki (halo), jak i do kości udowych (femur), przez piny/druty Kirchnera i specjalną ramę. Wyciąg działa na oś pionową między głową a nogami.

❌ Wady:
• Wymaga długotrwałego unieruchomienia
• Możliwe powikłania związane z pinami udowymi
• W literaturze medycznej raportowano o występowaniu deficytów neurologicznych

⸻

🔹 3. Halo-Pelvic Traction (HPT)

Korona Halo przymocowana jest do czaszki oraz rama miedniczna zamocowana jest do kości biodrowych (lub za pomocą peloty w okolicy talerzy biodrowych). Trakcja działa między głową a miednicą.

❌ Wady:
• Bardzo niekomfortowa, ograniczenie ruchomości
• Często bolesna, ryzyko powikłań skórnych i neurologicznych

⸻

🔹 4. Halo-Cephalopelvic Traction (rzadziej stosowana odmiana HPT)

Zaawansowana wersja HPT, gdzie trakcja odbywa się w wielu płaszczyznach i kontrolowana jest za pomocą skomplikowanego systemu ram i śrub mocujących czaszkę i miednicę.

⸻

Zalety stosowania wyciągów Halo:
➡️ Istotna redukcja kąta Cobba przed operacją – przykładowo z ~ 84‑100° do ~ 55‑82° po okresie HGT; często poprawa o 25‑40%.

➡️Poprawa wysokości tułowia (np. między T1‑S1), co może przekładać się na lepsze proporcje ciała i lepszą funkcję oddechową / klatki piersiowej oraz poprawa balansu w płaszczyźnie strzałkowej i frontalnej do operacyjnej korekcji.

➡️Większość korekcji uzyskiwana jest we wczesnych tygodniach trakcji (np. pierwsze 3 tygodnie), co pozwala na ocenę reakcji pacjenta oraz modyfikację planu.

➡️Zmniejszenie zakresu, rozległości osteotomii lub sił korekcyjnych potrzebnych podczas zabiegu, co może prowadzić do mniejszego ryzyka powikłań operacyjnych.

➡️Ograniczenie permanentnych neurologicznych powikłań, uszkodzeń rdzenia w wielu badaniach – większość objawów neurologicznych (jeżeli wystąpi) jest przejściowa i ustępuje po zmniejszeniu obciążenia trakcji lub jej zakończeniu.

➡️Po zastosowaniu wyciągu Halo, po późniejszej stabilizującej operacji korekcja uzyskuje się znacząco lepszą korekcję deformacji kręgosłupa, a trakcyjnie przygotowani pacjenci mają często lepsze wyniki operacyjne, potencjalnie mniejsze konieczne siły wymagane do korekcji kręgosłupa, mniej agresywne osteotomie, lepszą funkcję oddechową i lepszą równowagę tułowia.

10/09/2025

🎉 Nowa publikacja z Klinika Neurochirurgii USK Białystok, artykuł, który ukazał się w renomowanym czasopiśmie Journal of Clinical Medicine. Serdeczne gratulacje dla autorów za świetną pracę badawczą i wkład w rozwój małoinwazyjnych technik leczenia chorób kręgosłupa! 👏👏👏

🔍 W badaniu objęto aż 197 pacjentów, których obserwowano nawet do 84 miesięcy po zabiegu. Wyniki pokazują istotne i trwałe zmniejszenie dolegliwości bólowych oraz poprawę funkcjonowania u większości pacjentów. Aż 66,9% pacjentów uzyskało dobre lub bardzo dobre wyniki leczenia.

💡 Autorzy podkreślają, że najlepsze rezultaty uzyskiwano u pacjentów poddanych wczesnej interwencji, bez objawów korzeniowych i z krótszym czasem trwania dolegliwości.

Gratulujemy całemu zespołowi autorów i czekamy na kolejne inspirujące publikacje! 💪🧠

09/09/2025

🔩 Leczenie idiopatycznej skoliozy o wczesnym początku za pomocą systemu prętów rosnących magnetycznych MCGR (MAGEC): Mniej inwazyjna korekcja z kontrolowaniem wzrostu dziecka 🔩

Skolioza wczesnodziecięca (EOS) to jedna z największych wyzwań w ortopedii dziecięcej. W przypadkach typów idiopatycznych, gdzie leczenie zachowawcze — takie jak rehabilitacja i gorsetowanie — nie zatrzymuje progresji deformacji, chirurgiczne metody „przyjazne wzrostowi” z użyciem magnetycznie kontrolowanych prętów rosnących (MCGR, system MAGEC) mogą być skuteczną alternatywą.

💡 Przypadek kliniczny:
Dziecko z rozpoznaną skoliozą idiopatyczną o wczesnym początku było leczone zachowawczo (rehabilitacja oraz gorsety), mimo tego skrzywienie dalej postępowało. Zdecydowano o wszczepieniu prętów rosnących magnetycznych MCGR, uzyskując bardzo dobrą korekcję trójpłaszczyznową, przy jednoczesnym zachowaniu kontroli wzrostu.

Po wyczerpaniu możliwości dystrakcji instrumentarium, wykonano zabieg ostateczny: usunięcie prętów MCGR, wielopoziomową osteotomię PCO oraz ostateczną korekcję i spondylodezę w zakresie Th2–L4. Śródoperacyjnie stwierdzono samoistną fuzję na szczycie skrzywienia po stronie prawej, którą starannie rozdzielono zwiększając potencjał korekcji.

📊 Korzyści płynące z zastosowania systemu MAGEC:
• Brak konieczności wielokrotnych zabiegów operacyjnych w celu wydłużania prętów
• Mniejsze ryzyko usztywnienia kręgosłupa i wtórnych deformacji (czym więcej operacji, większe ryzyko autofuzji i infekcji)
• Poprawa funkcji oddechowej dzięki zachowaniu wzrostu klatki piersiowej
• Lepsze wyniki psychospołeczne w porównaniu do klasycznych prętów rosnących

📉 Powikłania? Tak — ale możliwe do opanowania.
Publikacje naukowe wskazują na odsetek reoperacji rzędu 25–35%, a problemy mechaniczne implantów nie są rzadkością. Mimo odsetka powikłań przekraczającego nawet 60%, jakość życia pacjentów poprawia się znacząco, a długoterminowe wyniki są porównywalne lub lepsze niż w metodach tradycyjnych.

🧠 Wniosek:
System MCGR nie jest pozbawiony ograniczeń, ale u odpowiednio dobranych pacjentów z EOS — szczególnie tych z postępującą idiopatyczną skoliozą oporną na leczenie zachowawcze — stanowi efektywną, mniej inwazyjną i rozwojową metodę korekcji kręgosłupa.

📚 Piśmiennictwo:
• Grabala P. i wsp. (2023), Children
• Helenius I. i wsp. (2022), Spine Deformity
• Ovadia D. i wsp. (2021), JPO
• Grabala P. i wsp. (2024), JCM
• Główka P. i wsp. (2024), JCM

Rozwój chirurgii kręgosłupa dziecięcego należy kontynuować mądrze, odpowiedzialnie i zawsze z myślą o przyszłości naszych najmłodszych pacjentów. 🧒🦴💙

02/09/2025

25/08/2025

21/08/2025

▶️ Dr hab. Paweł Grabala odbył (już po raz kolejny) prestiżowy staż w Washington University w St. Louis (USA) 🇺🇸, tym razem ➡️ w Klinice Ortopedii Dziecięcej i Chirurgii Kręgosłupa, koncentrując się na leczeniu operacyjnym złożonych deformacji kręgosłupa u dzieci.

⏺️ Podczas pobytu dr hab. Paweł Grabala miał przyjemność współpracować z wybitnymi specjalistami w tej dziedzinie – dr. Scottem Luhmannem oraz dr. Munishem Guptą – w renomowanym St. Louis Children’s Hospital oraz St. Louis Shriners Children’s Hospital.

🔻 Dr Scott Luhmann to światowej klasy ortopeda dziecięcy i chirurg kręgosłupa, znany z wieloletniego doświadczenia w leczeniu skomplikowanych deformacji kręgosłupa u dzieci i młodzieży. Jest profesorem ortopedii dziecięcej i neurochirurgii na Washington University oraz autorem wielu wpływowych publikacji naukowych w dziedzinie chirurgii kręgosłupa.

🔹 Dr Munish Gupta to uznany ekspert w dziedzinie chirurgii kręgosłupa, specjalizujący się w leczeniu złożonych deformacji kręgosłupa u dorosłych i dzieci. Jest profesorem ortopedii i neurochirurgii na Washington University. Jego prace naukowe oraz aktywność w międzynarodowych towarzystwach naukowych przyniosły mu uznanie jako jednemu z liderów w dziedzinie kompleksowych technik korekcji kręgosłupa, w tym chirurgii rekonstrukcyjnej.

▶️ Udział dr. hab. Pawła Grabali w tym zaawansowanym programie szkoleniowym umożliwił mu poszerzenie i uaktualnienie cennej wiedzy oraz praktycznych umiejętności w zakresie najnowszych standardów leczenia deformacji kręgosłupa, co z pewnością przełoży się na podniesienie jakości opieki nad jego pacjentami w Polsce.

🇺🇸 Washington University w St. Louis (WashU) to jedna z najbardziej prestiżowych uczelni medycznych na świecie, regularnie klasyfikowana w czołówce rankingów akademickich i klinicznych, szczególnie w dziedzinie medycyny i chirurgii. 🇺🇸

🔸Klinika Ortopedii i Chirurgii Kręgosłupa przy Washington University School of Medicine cieszy się międzynarodowym uznaniem za innowacyjne podejście do leczenia schorzeń kręgosłupa oraz za wyjątkowy poziom opieki klinicznej i najwyższą jakość badań naukowych. Ośrodek ten uznawany jest za światowego lidera w leczeniu skomplikowanych deformacji kręgosłupa zarówno u dzieci, jak i dorosłych, przyciągając specjalistów z całego globu na szkolenia i współpracę naukową. 😍😍😍

15/08/2025

🔸 Na zaproszenie ➡️ Prof. Ali Baaj,
znanego i cenionego na świecie neurochirurga i chirurga kręgosłupa ▶️dr hab. Paweł Grabala odwiedził ➡️ Klinikę Neurochirurgii w elitarnym Northwestern University w Chicago 🇺🇸🇺🇸🇺🇸 w ramach stażu naukowo-klinicznego.
🔹Prof. Baaj jest autorem wielu książek 📚📚📚📚 z zakresu chirurgii kręgosłupa, a także licznych badań i publikacji z tej dziedziny.
🔻Chirurgia kręgosłupa wymaga nieustannego podnoszenia kwalifikacji i ciągłego kształcenia. Postęp w dziedzinie z pogranicza ortopedii i neurochirurgii jest bardzo dynamiczny – pojawiają się nowe, zaawansowane techniki operacyjne, technologie robotyczne i metody leczenia, które wymagają aktualizacji wiedzy i umiejętności.
🔻Niezwykle istotna jest współpraca z wiodącymi na świecie, zagranicznymi ośrodkami, która umożliwia wymianę wiedzy i doświadczeń, udział w międzynarodowych badaniach i poznawanie innowacyjnych rozwiązań stosowanych na świecie.
🔸Taka współpraca sprzyja rozwojowi zawodowemu, a przede wszystkim przekłada się na najlepszą jakość opieki nad pacjentem i bezpieczeństwo jego leczenia. 👍👍👍

13/07/2025

Klinika Neurochirurgii USK Białystok