Psychoterapia i Psychoedukacja Gabriela Frącala

26/11/2025

Zapraszamy do wzięcia udziału w Wiosenna Konferencja Psychoterapii Dzieci, Młodzieży i Rodzin pt. „Między kryzysem a rozwojem - oblicza psychoterapii pacjentów rozwojowych i ich rodzin" w dniach 11-12 kwietnia 2026 roku.

Konferencja organizowana przez SPDiM i ReGeneRację kierowana jest do psychiatrów_rek, psychoterapeutów psychoterapeutek, psychologów_żek, pedagogów i pedagożek pracujących z dziećmi i młodzieżą.

Jej celem jest stworzenie przestrzeni do wymiany doświadczeń i refleksji nad tym, jak w praktyce klinicznej łączyć perspektywę kryzysu i perspektywę rozwoju.

Zaprosliśmy specjalistów i specjalistki, którzy_re podzielą się swoimi badaniami, doświadczeniem i narzędziami pracy, aby wspólnie szukać odpowiedzi na pytania o to, jak najskuteczniej wspierać najmłodszych pacjentów i ich rodziny.

👉🏻Prelegenci i Prelegentki Wiosennej Konferencji to:

✼ prof. dr hab. Bogdan de Barbaro
Psychiatra, psychoterapeuta i superwizor Sekcji Naukowej Psychoterapii Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego. Zajmuje się terapią rodzin. Autor wielu książek. Wykładowca SPDiM.

✼ dr n. med. Anna Bogucka-Bonikowska
Lekarka, specjalistka psychiatrii ogólnej oraz psychiatrii dzieci i młodzieży. Związana z ReGeneRacją. Wykładowczyni SPDiM.

✼ dr hab. n. med. Maciej Pilecki
Lekarz, specjalista psychiatrii ogólnej oraz dzieci i młodzieży, superwizor Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego. Kierownik Kliniki Psychiatrii Dzieci i Młodzieży w Katedrze Psychiatrii Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego. Wykładowca SPDiM.

✼ prof. dr hab. Tomasz Szlendak
Socjolog, profesor zwyczajny na Wydziale Filozofii i Nauk Społecznych UMK, dyrektor Szkoły Doktorskiej Nauk Społecznych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Autor lub współautor osiemnastu książek, szeregu artykułów i opracowań naukowych.

✼ dr Halszka Witkowska
Wiceprezeska Polskie Towarzystwo Suicydologiczne, suicydolożka, konsultantka kryzysowa. Ekspertka Biura ds. Zapobiegania Zachowaniom Samobójczym w Instytucie Psychiatrii i Neurologii w Warszawie. Prezeska Fundacji Życie warte jest rozmowy, Wykładowczyni na Wydziale Artes Liberales Uniwersytetu Warszawskiego.

✼ dr n. med. Cezary Żechowski
Lekarz psychiatra i psychoterapeuta dzieci, młodzieży, osób dorosłych i rodzin. Jest ordynatorem Klinicznego Oddziału Dziennego Rehabilitacji Psychiatrycznej dla Dzieci i Młodzieży oraz kierownikiem Środowiskowego Centrum Zdrowia Psychicznego dla Dzieci i Młodzieży w Szpitalu Wolskim w Warszawie.

👉🏻Więcej informacji i zapisy: https://www.spdim.edu.pl/konferencja-2026/

identyfikacja graficzna: Michalina Sobieraj

20/11/2025

SCID-5-CV już w grudniu! 📘✨

Mamy świetną wiadomość dla psychiatrów i psychologów klinicznych — już w grudniu będzie dostępny SCID-5-CV, Ustrukturalizowany Wywiad Kliniczny do Diagnozy Zaburzeń według DSM-5 (wersja kliniczna). Czekamy już tylko na zakończenie druku materiałów! 🖨️

SCID-5-CV to narzędzie diagnostyczne, które powstało z myślą o profesjonalistach pracujących w obszarze zdrowia psychicznego — psychologach klinicznych i sądowych oraz lekarzach psychiatrach. Umożliwia przeprowadzanie usystematyzowanego wywiadu zgodnego z DSM-5, wspierając precyzyjne rozpoznawanie najczęstszych zaburzeń psychicznych.
Może być stosowany zarówno w praktyce klinicznej, jak i w badaniach epidemiologicznych czy podczas rozmów z rodziną pacjenta 👥📋

🔍 Co znajdziesz w SCID-5-CV?

Zwięzłą strukturę podzieloną na moduły, obejmującą:
• rozmowę wstępną,
• kartę podsumowania wyników,
• oraz 10 modułów diagnostycznych, m.in. dotyczących zaburzeń nastroju, objawów psychotycznych, zaburzeń lękowych, OCD, PTSD, ADHD u dorosłych, używania substancji czy zaburzeń adaptacyjnych.

SCID-5-CV może być stosowany w pełnej wersji (np. przy przyjęciu do szpitala psychiatrycznego czy w kontekście sądowym), a także modułowo — do potwierdzania kryteriów objawowych, różnicowania zaburzeń czy wykluczania wpływu chorób somatycznych i substancji.
Świetnie sprawdzi się również w badaniach naukowych i dydaktyce 🎓

Dostępny już w grudniu! ⏳
Więcej informacji: https://www.practest.com.pl/sklep/test/SCID-5-CV

18/11/2025

Now on PEP-Web!🎉

International Journal of Psychoanalysis, Vol. 106, Issue 5, October 2025.

📖 https://pep-web.org/browse/IJP/volumes/106

17/11/2025

Prof. Napoleon Waszkiewicz w artykule opublikowanym w Journal of Clinical Medicine podjął temat zastosowania leków psychiatrycznych w onkologii. Artykuł nosi tytuł „Przyszłość onkologii w farmakoterapii psychiatrycznej” (The Future of Oncology in Psychiatric Medications).

Waszkiewicz, N. The Future of Oncology in Psychiatric Medications. J. Clin. Med. 2025, 14, 6003. https://doi.org/10.3390/jcm14176003
Link w pierwszym komentarzu.

Streszczenie
W ostatnich latach pojawiło się wiele doniesień dotyczących mechanizmów działania leków psychiatrycznych — przeciwdepresyjnych, przeciwpsychotycznych, stabilizatorów nastroju oraz leków stosowanych w otępieniach — które bezpośrednio hamują wzrost komórek nowotworowych, jak również ich pośredniego wpływu na psychikę i układ odpornościowy oraz działania wspomagającego leki chemioterapeutyczne.

Mechanizmy przeciwnowotworowe leków psychiatrycznych obejmują hamowanie receptorów dopaminowych i N-metylo-D-asparaginianowych, które działają poprzez szlaki sygnałowe (PI3K/AKT/mTOR/NF-κB, ERK, Wnt/β-katenina i Bcl-2), szlaki metaboliczne (dekarboksylaza ornityny, transport cholesterolu wewnątrzkomórkowego, enzymy lizosomalne i glikoliza), indukcję autofagii, kaskady sygnałowe zależne od Ca²⁺ oraz różne inne białka (kompleks białek związanych z aktyną, sirtuina 1, p21, p53 itp.).

Potencjał przeciwnowotworowy leków psychiatrycznych wydaje się wyjątkowo szeroki, a najobszerniejsza literatura dotyczy leków przeciwdepresyjnych (fluoksetyny, amitryptyliny, imipraminy, mirtazapiny i dziurawca) oraz przeciwpsychotycznych (chlorpromazyny, pimozydu, tioridazyny i trifluoperazyny). Wśród stabilizatorów nastroju najwięcej danych dotyczy litu i walproinianów. Wśród leków stosowanych w otępieniach udokumentowane działanie przeciwnowotworowe ma memantyna, podczas gdy dowody dotyczące galantaminy są ograniczone.

W grupie nowszych leków psychiatrycznych szczególnie interesujące są dane dotyczące brekspiprazolu (lek przeciwpsychotyczny) i wortioksetyny (lek przeciwdepresyjny) w kontekście glejaka, oparte na badaniach in vitro i badaniach przeżycia u zwierząt. Ich zastosowanie w guzach mózgu i przerzutach wydaje się szczególnie obiecujące, ponieważ substancje te łatwo przekraczają barierę krew–mózg.

Co więcej, synergistyczne działanie leków psychiatrycznych z tradycyjnym leczeniem przeciwnowotworowym wydaje się niezwykle ważne w walce z chemio- i radioopornością nowotworów. Chociaż istnieją pewne badania opisujące możliwe działanie rakotwórcze leków psychiatrycznych u zwierząt, efekt przeciwnowotworowy wydaje się szczególnie znaczący, zwłaszcza w leczeniu skojarzonym z radio- i chemioterapią.

Narastające dowody wspierające przeciwnowotworowe właściwości leków psychiatrycznych stanowią ekscytujący obszar rozwoju onkologii. Mogą one okazać się szczególnie przydatne w okresie między cyklami chemo- i radioterapii w celu utrzymania działania hamującego wzrost guza.

Chociaż potrzebne są dalsze badania wyjaśniające mechanizmy, implikacje kliniczne, zależność efektu od dawki oraz jasne wytyczne dotyczące stosowania leków psychiatrycznych w terapii nowotworów, potencjał tych powszechnie przepisywanych leków w leczeniu chorób nowotworowych zwiększa ich znaczenie w opiece nad pacjentami zmagającymi się jednocześnie z zaburzeniami psychicznymi i rakiem.

17/11/2025

💖 Dzieciństwo bez przemocy zaczyna się od edukacji.
Każde dziecko ma prawo do bezpiecznego, wspierającego środowiska, w którym może rozwijać się w atmosferze szacunku i zrozumienia.

👧👦 W ramach akcji Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę , zwracamy uwagę na prawo każdego dziecka do edukacji wolnej od przemocy – także tej rówieśniczej.

🌱 Profilaktyka przemocy i agresji powinna rozpoczynać się już od najmłodszych lat, bo to wtedy kształtują się podstawy empatii, współpracy i samoregulacji emocjonalnej.

🗣️ Jednym z efektywnych sposobów wspierania rozwoju społeczno-emocjonalnego jest Porozumienie bez Przemocy (Nonviolent Communication, NVC) – koncepcja Marshalla Rosenberga, która uczy, jak budować relacje oparte na szacunku, empatii i autentyczności.

💡 W oparciu o tę metodę powstał moduł szkoleniowy dla nauczycieli specjalistów: „Rozwijanie umiejętności Porozumienia bez Przemocy (PBP) w przedszkolu z wykorzystaniem gry planszowej Żyrafa”.

🦒 Gra „Żyrafa” pomaga dzieciom w praktyczny sposób uczyć się rozpoznawania emocji, nazywania potrzeb i konstruktywnego rozwiązywania trudnych sytuacji.

👩‍🏫 Zapraszamy nauczycieli do korzystania z bezpłatnych materiałów wykorzystywanych w ramach szkoleń realizowanych przez Instytut Badań Edukacyjnych – Państwowy Instytut Badawczy.

👉 Rozwijaj kompetencje społeczne w swojej placówce: https://ibe.edu.pl/pl/materialy-szkola-dostepna-dla-wszystkich

17/11/2025

Szanowni Państwo!

Z przyjemnością ogłaszamy rozpoczęcie przygotowań do XII Ogólnopolskiej Konferencji Zaburzeń Osobowości!
Tegoroczne spotkanie odbędzie się pod hasłem „Poza zasięgiem” i będzie poświęcone schizoidalnemu zaburzeniu osobowości.

Jak co roku, chcemy stworzyć wyjątkową przestrzeń, w której eksperci i ekspertki będą mogli wspólnie dzielić się wiedzą, doświadczeniem i inspiracjami.
Z pełnym zaangażowaniem pracujemy nad tym, by kolejna edycja Konferencji była jeszcze bardziej wartościowa, dopracowana i inspirująca, a przy tym czerpiemy inspirację z Państwa sugestii i refleksji, którymi dzielili się uczestnicy i uczestniczki poprzednich edycji.

Zapraszamy do śledzenia naszych mediów społecznościowych – strony na Facebooku „Przekraczając granice. O zaburzeniach osobowości” oraz konta na Instagramie .skndialog.
To właśnie tam będziemy publikować bieżące informacje organizacyjne oraz opracowania dotyczące schizoidalnego zaburzenia osobowości, przygotowane przez nasz zespół na podstawie aktualnych publikacji naukowych.
Zapraszamy po nową porcję wiedzy w każdy poniedziałek!

Do zobaczenia na Konferencji!

Koordynatorki XII Ogólnopolskiej Konferencji Zaburzeń Osobowości
Gabriela Rejnhard
Martyna Bachar

Grafika: Kaja Żurawiecka

15/11/2025

The patterns are out there: floods, tricksters, battles with monsters, creation and apocalypse. Could it mean that, beneath the confusion of gods, ghosts, and rituals, there is a primordial mythology, a long-lost ancestor dimly visible in its descendants? There’s “something intoxicating about the quest for a key: the notion that, by sifting through myth, we might retrieve the imaginative worlds of the earliest storytellers,” Manvir Singh writes. “Nor is the quest just a scholarly game; it’s an attempt to prove, against all odds, that our wild, warring species shares something irreducible at its core.”

Nowadays, we can unearth bones, extract DNA, even map ancient migrations, but only in myths can we glimpse the inner lives of our forebears—their fears and longings, their sense of wonder and dread. Linguists have reconstructed dead languages. Why not try to do the same for lost stories? And, if we can, how far back can we go? Singh writes about the hunt for the world’s oldest tales: https://newyorkermag.visitlink.me/yEwlsV

13/11/2025

Czy "kryzys wieku średniego" to już przeszłość? Nowe badania sugerują fundamentalną zmianę w naszym cyklu życia, ale powód jest daleki od optymizmu.

"Przez dekady w psychologii posługiwaliśmy się koncepcją tzw. "krzywej szczęścia w kształcie litery U". Zakładała ona, że nasz dobrostan jest wysoki w młodości, gwałtownie spada w okolicach 40-50 lat (co nazywano "kryzysem wieku średniego"), a następnie znów rośnie w starszym wieku.

Jednak najnowsze, globalne badania (obejmujące dane z blisko 50 krajów) rzucają na ten wzorzec zupełnie nowe światło. Wygląda na to, że ten charakterystyczny "dołek" w średnim wieku... znika.

Dlaczego?

Niestety, nie dlatego, że osobom w średnim wieku żyje się lepiej. Przyczyna jest bardziej niepokojąca i systemowa.

Badania wykazują, że ten wzorzec zaciera się, ponieważ kondycja psychiczna młodych pokoleń (poniżej 25. roku życia) uległa dramatycznemu pogorszeniu.

Kiedyś to wiek średni był szczytem obciążeń psychicznych. Dziś, dane z USA, Wielkiej Brytanii i wielu innych krajów pokazują, że poziom lęku, stresu, a nawet "rozpaczy" (jak ujmują to badacze) jest najwyższy właśnie u progu dorosłości.

Przykładowo, w Wielkiej Brytanii odsetek młodych kobiet w stanie "rozpaczy" wzrósł z 4,4% do 12,7% w ciągu zaledwie dekady.

Zamiast litery "U", obserwujemy teraz niemal **liniowy spadek poziomu złego samopoczucia wraz z wiekiem**. Innymi słowy: im jesteś starszy, tym (statystycznie) twój dobrostan psychiczny jest lepszy. Największe obciążenie psychiczne dotyka dziś najmłodszych.

Badacze wskazują, że pandemia jedynie pogłębiła ten trend, ale jego korzenie sięgają głębiej: skutków kryzysu finansowego z 2008 r., niestabilnych rynków pracy, niedofinansowania opieki psychiatrycznej i wszechobecnej presji mediów społecznościowych.

Wniosek:
Jako społeczeństwo, stajemy przed fundamentalną zmianą. Być może "kryzys wieku średniego" nie jest już głównym wyzwaniem rozwojowym. Prawdziwy kryzys – kryzys adaptacyjny, pełen lęku i niepewności – przeżywają teraz młodzi ludzie, którzy dopiero wchodzą w życie.

... but the pattern of wellbeing taking its place may be worse, a new study suggests.

13/11/2025

🎂 Dziś z okazji rocznicy urodzin wspominamy Sabinę Spielrein

"Popęd samozachowawczy
jest popędem „statycznym”,
gdyż ma chronić
istniejącą już jednostkę
przed obcymi wpływami,

popęd zachowania gatunku
jest popędem „dynamicznym”,
który dąży do przemiany,
do „zmartwychwstania” jednostki
w nowej formie.

Żadna przemiana
nie jest możliwa
bez zniszczenia
starego stanu rzeczy."

Sabina Spielrein (1885–1942) - wspomnienie...

"Urodziła się 25 października 1885 roku w zamożnej rodzinie żydowskiej w Rosji. Była jedną z pierwszych psychoanalityczek i lekarek w ruchu freudowskim.

W 1904 roku trafiła do szpitala psychiatrycznego Burghölzli nieopodal Zurychu (Psychiatrische Universitätsklinik Zürich), gdzie była leczona przez Eugena Bleulera oraz Carla Gustava Junga.

W 1905 roku rozpoczęła studia medyczne na Uniwersytecie w Zurychu, które ukończyła w 1911 roku z tytułem doktora. Rozprawę doktorską poświęciła problemowi schizofrenii.

W tym samym roku trafiła do wiedeńskiego środowiska Sigmunda Freuda. 29 listopada 1911 roku jako pierwsza kobieta wygłosiła odczyt na cotygodniowym posiedzeniu Środowego Towarzystwa Psychologicznego, zatytułowany Destruktion als Ursache des Werdens („Zniszczenie jako przyczyna stawania się”), który legł u źródeł Freudowskiej teorii popędów. Tekst ukazał się rok później w czasopiśmie Freuda „Jahrbuch für psychoanalytische und psychopathologische Forschung” (1912, nr 4/1).

Dzienniki Spielrein z tego okresu świadczą o jej szerokich zainteresowaniach – fascynowały ją sztuka, literatura, antropologia, religia, polityka, biologia i psychologia.

W 1912 roku przeniosła się do Berlina, gdzie współpracowała z Karlem Abrahamem. W następstwie konfliktu między nią, Jungiem i Freudem przeniosła się do Szwajcarii, pozostając w bliskich kontaktach zawodowych z Jeanem Piagetem.

Na początku lat 20. XX wieku wróciła do Rosji, gdzie przez kilka lat pracowała jako lekarka i psycholożka dziecięca w Moskwie, działając jednocześnie na rzecz popularyzacji psychoanalizy.

W 1925 roku przeniosła się do rodzinnego Rostowa nad Donem, gdzie wraz z mężem i dwiema córkami mieszkała aż do swojej tragicznej śmierci w 1942 roku."

Fragment z książki "Imago psychoanalizy"

cytat z: S. Spielrein "Destrukcja jako przyczyna stawania się": W : "Imago psuchoanalizy"

13/11/2025

13 listopada, Międzynarodowy Dzień Dobroci. Dlaczego współczucie jest kluczowym mechanizmem naszego dobrostanu.

"Obchodzimy dziś Dzień Dobroci. To dobra okazja, by przyjrzeć się temu zjawisku nie tylko jako normie kulturowej, ale przede wszystkim jako głębokiemu procesowi psychologicznemu.

Często myślimy o dobroci jako o akcie skierowanym na zewnątrz. Jednak badania nad neurobiologią i psychologią ewolucyjną pokazują, że jest to mechanizm "bumerang", który ma fundamentalne znaczenie dla *naszej własnej* równowagi psychicznej.

Jak ujął to Dalajlama XIV:
„Jeśli chcesz, aby inni byli szczęśliwi, praktykuj współczucie. Jeśli chcesz być szczęśliwy, praktykuj współczucie."

To, co Dalajlama ujął filozoficznie, dziś znajduje wyraźne potwierdzenie w badaniach nad mózgiem. Kiedy angażujemy się w autentyczny akt życzliwości, w naszym układzie nerwowym zachodzą konkretne zmiany:

1. Regulacja Stresu: Obserwujemy spadek poziomu kortyzolu. Oznacza to, że akty współczucia są jednym z naturalnych narzędzi naszego organizmu do radzenia sobie z napięciem i powrotu do homeostazy.
2. Aktywacja Układu Nagrody: Uwalniana jest dopamina, dając nam poczucie sensu i wzmacniając zachowanie. Nie jest to płytka przyjemność, ale raczej poczucie "słuszności" i satysfakcji.
3. Budowanie Więzi (Bezpieczeństwo): Wydziela się oksytocyna, neuroprzekaźnik kluczowy dla budowania zaufania i poczucia bezpieczeństwa w relacjach. Obniża nasz poziom lęku.

Z perspektywy psychologicznej, ewolucyjnie jesteśmy "zaprogramowani" na więź. Dobroć i współczucie nie są więc "luksusem" czy "naiwnością". Są kluczową strategią przetrwania i fundamentem zdrowia psychicznego. Pomagając innym, wysyłamy do własnego układu nerwowego sygnał: "jest bezpiecznie, jesteśmy połączeni".

**Wezwanie do działania (Autorefleksja):**
Dlatego dzisiaj, z okazji Dnia Dobroci, zapraszam Cię do małej obserwacji. Nie musisz robić niczego wielkiego. Spróbuj świadomie zauważyć:

* Jak czujesz się w ciele, gdy robisz coś życzliwego dla kogoś innego?
* I co równie istotne: Jak dzisiaj traktujesz samego/samą siebie? Czy potrafisz skierować ten sam strumień współczucia do wewnątrz?

Podziel się swoją refleksją w komentarzu, jeśli masz na to przestrzeń. Bądźmy dla siebie dobrzy – zaczynając od siebie."

12/11/2025

Wrocław, 12.11.2025 ZAPROSZENIE Zarząd Oddziału Terenowego Polskiego Towarzystwa Psychologicznego we Wrocławiu zaprasza Panią/Pana na Zwyczajne Walne Zebranie Oddziału, które odbędzie… Read more Zaproszenie na Zwyczajne Walne Zebranie Oddziału Terenowego Polskiego Towarzystwa Psychologicz...