13/12/2025
"Pacjenta ma NIE BOLEĆ". Tyle w temacie, rozwinięcie poniżej ↘️⬇️↙️ 🙂
👉Nowe wytyczne leczenia ostrego bólu – edycja 2025.
Zaktualizowany podręcznik ma na celu poprawę oceny i leczenia ostrego bólu w warunkach szpitalnych (SOR) oraz przedszpitalnych (ZRM) w całej Europie.
Opracowany pod auspicjami EUSEM oraz European Pain Initiative, oferuje praktyczne, oparte na dowodach strategie dostosowane do potrzeb kadry medycznej.
👉Leczenie bólu w opiece przedszpitalnej – kluczowy element medycyny ratunkowej. Krótkie podsumowanie👇
Ból jest jednym z najczęstszych objawów zgłaszanych przez pacjentów wymagających pilnej pomocy medycznej.
Mimo to wciąż bywa niedoceniany, nierozpoznawany i niedostatecznie leczony, szczególnie na etapie przedszpitalnym.
Tymczasem aktualna wiedza medyczna jasno wskazuje, że skuteczne leczenie ostrego bólu powinno rozpoczynać się jak najwcześniej – jeszcze przed dotarciem pacjenta do Szpitalnego Oddziału Ratunkowego (SOR).
🔴 Znaczenie leczenia bólu w warunkach przedszpitalnych.
Odpowiednie postępowanie przeciwbólowe:
🔹 poprawia komfort i poczucie bezpieczeństwa pacjenta,
🔹 zmniejsza reakcję stresową i wyrzut katecholamin,
🔹 ułatwia wykonywanie procedur ratunkowych,
🔹 może ograniczać rozwój bólu przewlekłego,
🔹 poprawia współpracę pacjenta z zespołem ratownictwa.
🔴 W warunkach przedszpitalnych analgezja jest szczególnie istotna podczas procedur takich jak:
🔹 repozycja zwichnięć,
🔹 unieruchamianie złamań,
🔹 ewakuacja i uwalnianie pacjentów zakleszczonych,
🔹 urazy wielonarządowe,
🔹 oparzenia.
Są to sytuacje generujące ból o dużym lub bardzo dużym nasileniu, który wymaga zdecydowanej i adekwatnej interwencji.
🔴 Problem niedostatecznego leczenia bólu :
Liczne badania wskazują, że mimo dostępnych narzędzi i leków, ból w opiece przedszpitalnej pozostaje często niedoleczony. Nawet do 80% pacjentów zgłaszających ból nie otrzymuje żadnego leczenia farmakologicznego. Co więcej:
🔹 leki przeciwbólowe są podawane głównie pacjentom z bardzo wysoką oceną bólu,
🔹 algorytmy leczenia nie zawsze są przestrzegane,
🔹 ponowna ocena bólu po interwencji jest wykonywana sporadycznie.
Jednym z powodów jest odmowa dostępu dożylnego przez pacjentów (np. lęk przed igłami). W takich sytuacjach kluczową rolę odgrywa edukacja pacjenta oraz wybór alternatywnych dróg podania leku, takich jak droga donosowa czy wziewna.
🔴 Różnice systemowe i geograficzne :
Postępowanie przeciwbólowe w zespołach ratownictwa medycznego różni się znacznie pomiędzy krajami:
🔹 w niektórych systemach ratownicy medyczni mogą samodzielnie podawać opioidy,
🔹 w innych dostęp do leków przeciwbólowych jest ograniczony lub nieobecny,
🔹 zakres kompetencji personelu oraz dostępność nowoczesnych form analgezji są nierówne.
Te różnice mają realny wpływ na jakość opieki nad pacjentem w bólu.
🔴 Opioidy w leczeniu bólu przedszpitalnego:
Opioidy, a w szczególności fentanyl, są jednymi z najczęściej stosowanych leków przeciwbólowych w opiece przedszpitalnej.
Badania wskazują, że:
🔹 skutecznie obniżają natężenie bólu,
🔹 są dobrze tolerowane,
🔹 mogą być podawane nie tylko dożylnie, ale również donosowo.
Donosowy fentanyl jest szczególnie cenny, gdy:
🔹 dostęp dożylny jest trudny lub niemożliwy,
🔹 pacjent odmawia wkłucia,
🔹 konieczne jest szybkie działanie.
U osób starszych i dzieci opioidy stosowane są rzadziej, głównie z obawy przed działaniami niepożądanymi. Jednak dane wskazują, że przy odpowiednim dawkowaniu są one skuteczne i bezpieczne, także u pacjentów pediatrycznych powyżej 10. roku życia.
🔴 Ketamina – nowoczesne podejście do analgezji:
Ketamina w ostatnich latach zyskała szczególne znaczenie w medycynie ratunkowej.
Jej zalety w opiece przedszpitalnej to:
🔹 silne działanie przeciwbólowe,
🔹 brak depresji oddechu,
🔹 minimalny wpływ na ciśnienie tętnicze i częstość akcji serca,
🔹 efekt oszczędzający opioidy.
Może być podawana:
🔹 dożylnie,
🔹 donosowo,
🔹 w nebulizacji.
Badania pokazują, że ketamina w niskich dawkach działa porównywalnie do morfiny, a postacie donosowe i wziewne są szczególnie przydatne w warunkach przedszpitalnych.
🔴 Analgezja wziewna – metoksyfluran i podtlenek azotu
Metoksyfluran:
To lek wziewny o szybkim początku działania, łatwy w użyciu zarówno dla personelu, jak i pacjenta. Badania wykazały, że:
🔹 działa już w ciągu kilku minut,
🔹 zapewnia skuteczną kontrolę bólu urazowego,
🔹 jest porównywalny skutecznością do opioidów i NLPZ,
🔹 przewyższa skutecznością podtlenek azotu.
Często już kilkanaście oddechów wystarcza, aby uzyskać istotne zmniejszenie bólu.
🔴 Podtlenek azotu:
Choć skuteczniejszy niż placebo, jest mniej efektywny niż opioidy czy metoksyfluran. Dodatkowo jego stosowanie wiąże się z:
🔹 negatywnym wpływem na środowisko,
🔹 ryzykiem ekspozycji personelu,
🔹 potencjałem nadużywania.
🔴 Paracetamol i NLPZ w opiece przedszpitalnej :
Jeżeli stan pacjenta na to pozwala:
🔹 warto rozważyć drogę doustną,
🔹 NLPZ są rekomendowane zamiast paracetamolu dożylnego,
🔹 paracetamol i NLPZ mogą być skuteczne jako monoterapia w bólu o małym i umiarkowanym nasileniu.
Aktualne badania obalają mit, że NLPZ zaburzają gojenie złamań – wczesne zastosowanie zmniejsza ból i zapotrzebowanie na opioidy, bez negatywnego wpływu na proces gojenia.
🚨Podsumowanie:
Leczenie bólu w opiece przedszpitalnej to nie dodatek, lecz fundament nowoczesnej medycyny ratunkowej.
Skuteczna analgezja:
🔹 powinna być wdrażana wcześnie,
🔹 opierać się na ocenie natężenia bólu,
🔹 uwzględniać różne drogi podania leków,
🔹 wymagać ponownej oceny skuteczności.
👉 Pacjent w bólu ma prawo do skutecznego leczenia – już od pierwszego kontaktu z systemem ratownictwa medycznego.
👉 PACJENTA MA NIE BOLEĆ !
🚨 Zachęcam do przewertowania całych wytycznych 😉 !
👉 Link bezpośredni w komentarzu pod postem. 👇
👉 Z ratowniczym pozdrowieniem Kuba. 😉
