Małgorzata Koczyk Psychotraumatolog somatyczny

26/08/2025

Nowe badanie autorstwa A. Doherty i zespołu pokazuje, że terapia EMDR może być skuteczną metodą leczenia objawów PTSD po porodzie.

📊 Badacze oceniali skuteczność, czas trwania i ukończenie terapii EMDR u kobiet doświadczających traumy okołoporodowej.

🔹 Wyniki? Wyraźna poprawa objawów u wielu pacjentek, nawet przy niewielkiej liczbie sesji!

🔹 Co ważne – większość kobiet kończyła terapię, co potwierdza jej akceptowalność i skuteczność w praktyce klinicznej.

💡 To kolejne potwierdzenie, że EMDR może być realnym wsparciem dla kobiet zmagających się z trudnym doświadczeniem porodu.

Doherty, A., Nagle, U., Doyle, J., & Duffy, R. M. (2025). Eye movement desensitisation and reprocessing for childbirth-related post-traumatic stress symptoms: effectiveness, duration and completion. Frontiers in global women's health, 6, 1487799. https://doi.org/10.3389/fgwh.2025.1487799

11/07/2025

👁️‍🗨️ Sakkady czy śledzenie wzrokiem? Co działa skuteczniej w EMDR?

To pytanie zadali sobie japońscy badacze pod kierunkiem Shingo Kakigi, a dyskusja nad tym zagadnieniem odbyła się podczas konferencji EMDR Europe 2025.

W badaniu EEG przeprowadzonym na studentach porównano sakkady (ruchy skokowe) i ruchy podążające, przy różnych prędkościach (0.4Hz i 1.0Hz), by sprawdzić ich wpływ na:

🔹 interakcje międzypółkulowe mózgu (fale β2)
🔹 aktywność zbliżoną do fazy REM (fale θ).

🧠 Wyniki?
Ruchy oczu przy prędkości 1.0Hz, niezależnie od typu, zwiększały aktywność mózgu w prawej półkuli.

Szczególnie szybkie sakkady wzmacniały fale związane z przetwarzaniem wspomnień, integracją emocjonalną i aktywacją stanu przypominającego sen REM.

💡 To kolejne dowody na to, że EMDR działa nie tylko „psychologicznie”, ale ma fizjologiczny wpływ na pracę mózgu - wspierając teorię interakcji międzypółkulowej oraz hipotezę REM.

🔬 Mechanizm działania EMDR? Coraz mniej tajemniczy. Coraz bardziej poparty twardymi danymi neurofizjologicznymi.

12/06/2025

Szanowni Państwo, już niebawem będzie dostępne pierwsze polskie wydanie książki -
"Trauma Złożona - Model Tavistock" - pod redakcją Lindy Young i Joanne Stubley.

Złożony zespół stresu pourazowego (CPTSD) stanowi wyzwanie diagnostyczne i terapeutyczne. Autorzy książki opisuje pracę z traumą złożoną w różnych modalnościach i akcentują jednocześnie centralne znaczenie relacji, w myśl psychoanalitycznego rozumienia konsekwencji traumatycznego doświadczenia.

Książkę można będzie kupić przez formularz zamówienia - DOSTĘPNA WKRÓTCE

29/04/2025

Poniższy post dotyczy skuteczności terapii EMDR w grupie dzieci. Serdecznie polecam!

Wstępne wyniki badania nad EMDR u najmłodszych z PTSD 🧐

🔍 Dziś przybliżamy ciekawe wstępne doniesienia z badania opublikowanego w European Journal of Psychotraumatology w 2024 roku, które analizowało skuteczność terapii EMDR (Eye Movement Desensitization and Reprocessing) u dzieci w wieku od 1,5 do 8 lat z zespołem stresu pourazowego (PTSD).

➡️ Badanie, przeprowadzone na grupie 19 dzieci, sugeruje, że 6 sesji EMDR (każda sesja po 1h) może przynieść poprawę w zakresie objawów PTSD oraz zmniejszyć stres rodziców.

➡️ Po zakończeniu terapii 79% dzieci nie spełniało już kryteriów diagnostycznych PTSD. Ponadto, po zakończeniu terapii stwierdzono znaczący spadek nasilenia objawów PTSD, problemów emocjonalnych i behawioralnych u dzieci (wszystkie wielkości efektu > 1,20), a także znaczące zmniejszenie stresu rodzicielskiego u ich rodziców (wielkość efektu d Cohena 0,45).

➡️ Wszystkie korzyści utrzymały się podczas trzymiesięcznej obserwacji, w tym brak podstaw u 79% grupy do postawienia diagnozy PTSD. Nie odnotowano też żadnej rezygnacji (0%) i nie zgłoszono żadnych zdarzeń niepożądanych.

❗️Warto jednak pamiętać, że ze względu na niewielką liczbę uczestników, są to wstępne wyniki i wymagają potwierdzenia w badaniach na większą skalę. Niemniej jednak, otwierają one obiecujący kierunek w poszukiwaniu skutecznych metod pomocy psychologicznej dla 👧 najmłodszych po traumatycznych doświadczeniach.

Link do artykułu 🔗 https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/20008066.2024.2447654

28/02/2025

Słowo trauma pochodzi z języka greckiego i oznacza ranę 💔

Zwykle dochodzi do jej pojawienia się w wyniku przeżycia trudnej, szokującej, czasem ekstremalnej sytuacji, niejednokrotnie związanej z zagrożeniem utraty zdrowia, życia , a także bliskiej osoby, godności i bezpieczeństwa.

Warto jednak odnotować, iż trauma ma charakter subiektywny, a zatem nie samo zdarzenie warunkuje jej zaistnienie, tylko indywidualny sposób 🔄 przetwarzania informacji. Dr Gabor Maté mówi: 💭 „Trauma nie jest tym, co ci się przydarza, lecz tym, co dzieje się w tobie”.

Za każdym razem, gdy doświadczamy bodźców zewnętrznych lub wewnętrznych, nasz mózg 🧠, szczególnie w fazie REM snu 😴, poddaje je przetwarzaniu. Jeśli jednak doświadczenie jest jednorazowe, ale bardzo silne ⚠️, może spowodować tzw. T – traumę przez duże T, lub permanentnie powtarzające się, powodując tzw. t – traumę złożoną/relacyjną przez małe t.

Kiedy dana osoba nie ma dostępu do wystarczających zasobów 🛠️, by przyswoić dany bodziec/bodźce, doświadczenie „utyka” w systemie nerwowym i nie może zostać przetworzone w sposób adaptacyjny.

O zaistnieniu traumy świadczą objawy na poziomie:

💪 fizjologicznym (m.in. dolegliwości bólowe, choroby somatyczne, brak czucia)

🎭 behawioralnym (m.in. unikanie, agresja, autoagresja, bezruch – zamrożenie)

🧠 poznawczym (m.in. natrętne myśli, problemy z koncentracją, ciągłe zamartwianie się, a także niejednokrotnie rozwijające się dysfunkcjonalne przekonania na temat siebie, świata i innych ludzi)

Trauma to uraz psychiczny 💔, osadzony w naszym układzie nerwowym, umyśle i ciele, który utrzymuje się długo po zakończeniu pierwotnego incydentu i może zostać wywołany w dowolnym momencie, również po wielu latach ⏰

Najnowsze badania 🔬 z zakresu epigenetyki wskazują na możliwość wielopokoleniowego dziedziczenia traumy 🧓➡️👶, co stanowi nowe wyzwania w podejściu do jej leczenia 💊, a także stawia nas w odpowiedzialności za to, co po nas odziedziczą kolejne pokolenia.

Jako istoty żywe, mamy w sobie ogromne zdolności adaptacyjne do leczenia ran, czasami potrzebujemy jedynie pozbyć się tzw. „ciał obcych”, które utrudniają gojenie.

Aktualnie dostępna 📚 wiedza, jak i metody leczenia, w tym szczególnie dedykowana traumie 👁️ Terapia EMDR, dają nam obecnie szerokie możliwości odzyskiwania dobrostanu na poziomie Ciała, Umysłu i Duszy, niejednokrotnie poprzez opatrzenie ran, których nie zdążyli uleczyć nasi przodkowie ❤️‍🩹

11/02/2025

"Naukowcy odkryli, że serotonina w móżdżku odgrywa kluczową rolę w regulacji lęku.
Wbrew wcześniejszym przekonaniom myszy z niższym poziomem serotoniny w móżdżku wykazywały więcej zachowań lękowych, podczas gdy te z wyższym poziomem były mniej niespokojne.
Sztucznie stymulując neurony uwalniające serotoninę w móżdżku, badaczom udało się zmniejszyć lęk, natomiast hamowanie ich zwiększyło zachowania lękowe."

Cerebellar Serotonin Acts as a Brake to Reduce Anxiety

Scientists have discovered that serotonin in the cerebellum plays a crucial role in anxiety regulation.

Contrary to previous beliefs, mice with lower serotonin levels in the cerebellum exhibited more anxiety-like behaviors, while those with higher levels were less anxious.

By artificially stimulating serotonin-releasing neurons in the cerebellum, researchers were able to reduce anxiety, whereas inhibiting them increased anxious behaviors.

11/02/2025

Zastanawialiście się kiedyś czy terapia EMDR (Eye Movement Desensitization and Reprocessing), może być stosowana w pracy z dziećmi? 👶 👧

Mamy dobrą wiadomość - terapia EMDR może być stosowana u niemowląt, bardzo małych dzieci oraz młodzieży. 🫶

👉 W przypadku najmłodszych dzieci, rodzice i główni opiekunowie są zazwyczaj zaangażowani i uczestniczą w sesjach łączonych i rodzinnych. Terapeuta EMDR może pomóc młodym pacjentom dowiedzieć się, które z ich wspomnień utknęły i sprawiają im problemy.

Dziecko w przyjaznej atmosferze 🧸 zabawy i wsparcia ze strony terapeutów i/lub rodziców, dzięki bilateralnej stymulacji mózgu (wykorzystujemy ruchy naprzemienne: gałek ocznych, stukanie, marsz, uderzanie rękoma, używanie stymulatorów dotykowych lub słuchanie dźwięków), ma możliwość poradzić sobie ze skutkami traumy i może pomóc 🧠 mózgowi i ciału odblokować się.

📍 Celem EMDR jest pomóc Twojemu dziecku w znalezieniu sposobów radzenia sobie z objawami, aby znów mogło być 🤸‍♀️ dzieckiem i cieszyć się swoim życiem.

👁 EMDR jest uznawana przez Światową Organizację Zdrowia (2013) za skuteczną terapię dla dzieci i młodzieży, którzy doświadczyli traumatycznych wydarzeń. Ma również najwyższą rekomendację dla dzieci i młodzieży z PTSD od Międzynarodowego Towarzystwa Badań nad Stresem Traumatycznym (ISTSS, 2018).

19/06/2024

Poniższe badanie ukazuje, jak nasze mózgi zapamiętują twarze opiekunów i bliskich nam osób. Naukowcy odkryli, że ten sam mechanizm mózgowy, który służy do zapamiętywania wartości przedmiotów, bierze również udział w kojarzeniu twarzy ze znajomymi/bliskimi osobami i więziami społecznymi. Odkrycie to rzuca światło na neuronowe podstawy relacji społecznych i, jak twierdzą badawcze, może mieć wpływ na zrozumienie i leczenie m.in. choroby Parkinsona.

Brain’s Social Bonding Mechanism Unveiled

The same brain mechanism responsible for remembering the value of objects also plays a role in recognizing familiar faces and forming social bonds.

This discovery enhances our understanding of how the brain processes social information and could contribute to the development of new treatments for neurological disorders affecting social interactions.

21/05/2024

A jak doświadczenie samego porodu wpływa na te pierwsze chwile razem?

To jest kolejna przeszkoda na drodze do dobrej więzi, która przychodzi mi do głowy - traumatyczny poród. Takie doświadczenie nie musi, ale może stanąć na drodze między matką a dzieckiem. Bo jeżeli poród był dla niej rzeczywiście trudnym, rozdzierającym doświadczeniem, to ona potrzebuje czasu, żeby wrócić do równowagi. I wtedy nie wystarcza jej zasobów na wychodzenie ku dziecku. Myślę, że to jest częsta i niedoceniana przyczyna kłopotów z rozwijaniem więzi. Dużo się mówi o depresji poporodowej, a mało o poporodowym PTSD czyli zespole stresu pourazowego.

A jak na budowanie się więzi wpływa relacja między rodzicami dziecka?

Badania pokazują, że dobra relacja między kobietą a jej partnerem jest czynnikiem chroniącym przed depresją poporodową a więc także przed perturbacjami w rozwijaniu więzi. Istotne jest oparcie jakie kobieta może mieć w mężczyźnie w kwestiach opiekuńczych. To może być pewne antidotum na wspomniane wyżej poczucie izolacji. Mężczyźni dzisiaj coraz bardziej angażują się w opiekę na dzieckiem ale nie zapominajmy, że dla niego pojawienie się dziecka też jest doświadczeniem uruchamiającym przeszłe sprawy.

Matka i noworodek: jak rodzi się więź
Rozmowa Katarzyny Zacharskiej z Justyną Dąbrowską

Zdjęcie: Josh Willink

03/05/2024

„Między 16 a 23 miesiącem życia następuje „faza ponownego zbliżenia” – malec uczy się, że jest odrębny od matki i doświadcza sprzecznych uczuć wobec niej: od rozczarowania (bo nie pozwala na wszystko), po uwielbienie (bo to z nią chce dzielić wszystkie doświadczenia). To faza konfliktu między potrzebą autonomii a zależności. Nie może więc dziwić fakt, że dziecko w tym czasie czuje się zagubione i jest rozchwiane.”.

Margaret Mahler
fot Jordan Whitt

24/04/2024

W Teorii Poliwagalnej, z której dużo czerpie Somatic Experiencing, bierze się pod uwagę więcej niż 3 powszechnie znane stany czyli stan rozluźnienia, mobilizacji i znieruchomienia.

To również połączenie tych stanów:

🌸 bliskości i intymności czyli znieruchomienie bez lęku
🌸 zabawy i sportu (mobilizacja bez walki)
🌸 zamrożenia w obronie

Zerknijcie na najnowszą grafikę obrazującą stany autonomicznego układu nerwowego wg dr Stephena Porgesa.

Dziękujemy Instytut Poliwagalny za przygotowanie polskiej wersji tej grafiki.

23/04/2024

Polecam serdecznie poniższy post dotyczący fibromialgii zamieszczony na stronie PTT EMDR.

"Fibromialgia, to przewlekła choroba, powodująca uogólniony ból całego ciała, charakteryzująca się dużą wrażliwością na dotyk. Do symptomów tej choroby należą również sztywność mięśni, trudności z zasypianiem i utrzymaniem snu (przebudzenia w nocy, brak wyspania się) oraz zespół jelita drażliwego (IBS) wyrażający się bólem brzucha i wzdęciami.

👉 Symptomy fibromialgi obejmują także zaburzenia natury psychologicznej - stany frustracji i zamartwiania się, obniżonego nastroju, a także problemy z procesami umysłowymi (fibro-mgła) takimi jak trudności z koncentracją i zapamiętywaniem oraz bóle głowy.

🤔 Chociaż dokładne przyczyny choroby pozostają niejasne, naukowcy badają różne czynniki, w tym rolę urazów psychicznych i fizycznych w jej rozwoju. W 2018 roku naukowcy z Sheba Medical Center w Izraelu opublikowali wyniki przeprowadzonej analizy 5️⃣1️⃣ badań, w których sprawdzono związek fibromialgi z poprzedzającym ją traumatycznym wydarzeniem o charakterze fizycznym i emocjonalnym.

❗️ W większości tych badań wykazano istotny związek pomiędzy wcześniejszymi wydarzeniami związanymi z urazami fizycznymi, a wystąpieniem fibromialgii, a także zwiększoną częstość występowania urazów psychicznych u pacjentów z tą chorobą."

📖 Alfabet psychologiczny 📖

🔵 Fibromialgia, to przewlekła choroba, powodująca uogólniony ból całego ciała, charakteryzująca się dużą wrażliwością na dotyk. Do symptomów tej choroby należą również sztywność mięśni, trudności z zasypianiem i utrzymaniem snu (przebudzenia w nocy, brak wyspania się) oraz zespół jelita drażliwego (IBS) wyrażający się bólem brzucha i wzdęciami.

👉 Symptomy fibromialgi obejmują także zaburzenia natury psychologicznej - stany frustracji i zamartwiania się, obniżonego nastroju, a także problemy z procesami umysłowymi (fibro-mgła) takimi jak trudności z koncentracją i zapamiętywaniem oraz bóle głowy.

🤔 Chociaż dokładne przyczyny choroby pozostają niejasne, naukowcy badają różne czynniki, w tym rolę urazów psychicznych i fizycznych w jej rozwoju. W 2018 roku naukowcy z Sheba Medical Center w Izraelu opublikowali wyniki przeprowadzonej analizy 5️⃣1️⃣ badań, w których sprawdzono związek fibromialgi z poprzedzającym ją traumatycznym wydarzeniem o charakterze fizycznym i emocjonalnym.

❗️ W większości tych badań wykazano istotny związek pomiędzy wcześniejszymi wydarzeniami związanymi z urazami fizycznymi, a wystąpieniem fibromialgii, a także zwiększoną częstość występowania urazów psychicznych u pacjentów z tą chorobą.

Badacze zauważyli, że uraz psychiczny był częstszy niż uraz fizyczny. W badaniach wykazano również związek pomiędzy traumą z dzieciństwa, a fibromialgią.

👉 Fibromialgia nie jest zwiazana wyłącznie z traumą z dzieciństwa, ale traumatyczne wydarzenia w dzieciństwie, mogą być z nią powiązane, zarówno jak zespół stresu pourazowego ( PTSD).

👉 W badaniu tym PTSD był powiązany z poważnymi klinicznymi objawami fibromialgii, a większość osób cierpiących na fibromialgię, zgłaszała objawy PTSD przed zdiagnozowaniem przewlekłego bólu. Nie jest jasne, czy fibromialgia jest przejawem przewlekłego bólu w zespole stresu pourazowego (PTSD), czy PTSD powoduje pogorszenie istniejącej fibromialgii, czy też jedno i drugie.

Źródła:

Yarden Yavne, Daniela Amital, Abdulla Watad, Shmuel Tiosano, Howard Amital, A systematic review of precipitating physical and psychological traumatic events in the development of fibromyalgia, Seminars in Arthritis and Rheumatism, Volume 48, Issue 1, 2018, Pages 121-133, ISSN 0049-0172

Gündüz N, Polat A, Erzincan E, Turan H, Sade I, Tural Ü. Psychiatric comorbidity and childhood trauma in fibromyalgia syndrome. Turk J Phys Med Rehabil. 2018 Feb 25;64(2):91-99.

Miró, E., Martínez, M.P., Sánchez, A.I. and Cáliz, R. (2020), Clinical Manifestations of Trauma Exposure in Fibromyalgia: The Role of Anxiety in the Association Between Posttraumatic Stress Symptoms and Fibromyalgia Status. JOURNAL OF TRAUMATIC STRESS, 33: 1082-1092.