Przystanek MAMA

21/10/2025

PTSD związane z porodem w pracy położnej - nawet 33 procent doświadcza pełnoobjawowego PTSD związanego z pracą, towarzyszeniu kobiecie, parze w przeżywaniu utraty, czasem bardzo nagłej, narodzinom chorego noworodka, małego wcześniaka.

🧠 Jak zadbać o siebie i zmniejszyć ryzyko PTSD?
NIe da w pełni ochronić się przed PTSD — ale samoopieka może pomóc zmniejszyć ryzyko rozwinięcia chronicznych objawów PTSD.
Oto sprawdzone sposoby:
1. Krótka medytacja, skupienie na oddechu,
Codzienna praktyka medytacji lub skupienie się na oddechu pomaga regulować stresowe reakcje mózgu i odzyskiwać spokój.
2. Ruch, sen i zdrowa dieta
Oczywiste, ale trudne do wprowadzenia w życiu w przypadku zmianowego sposobu pracyL regularny ruch, dobry sen i pełnowartościowe odżywianie to fundament zdrowia psychicznego i odporności.
3. Współczucie wobec siebie
Bądź dla siebie czuły/a. Badania pokazują, że akceptacja swoich emocji redukuje objawy PTSD.
4. Relacje społeczne
Nie izoluj się: rozmowy z bliskimi, grupy wsparcia i wspólnoty to najlepsza tarcza ochronna.
5. Szybka reakcja po traumie
Jeśli doświadczasz silnego stresu po trudnym wydarzeniu — zgłoś się po wsparcie: psychoterapia ( działa najlepiej w początkowej fazie.

To nie muszą być wszystkie elementy na start – wybierz to, co działa dla Ciebie i wprowadzaj małymi krokami. Gdy zadbasz o siebie, wzrasta Twoja siła, a ryzyko chronicznego PTSD spada.

16/10/2025

Dzisiaj dr Magdalena Chrzan-Dętkoś z Uniwersytet Gdański w imieniu konsorcjum Szpital im Kopernika Copernicus PL Sp z o.o. oraz Fundacji Twórczych Kobiet miała przyjemność być gościem Radio Gdańsk i uczestniczyć w rozmowie na temat programu Przystanek MAMA , wyróżnienia projektu przez OECD, trzech głównych wniosków z projektu (niestety my od razu chcemy wymienić 10 głównych wniosków i mnóstwo obserwacji...)
Zachęcamy do słuchania jutro między 14 a 16!

10/10/2025

Piszą o nas!

https://www.portalsamorzadowy.pl/polityka-i-spoleczenstwo/gdansk-program-zdrowotny-przystanek-mama-doceniony-przez-oecd,633238.html?mp=promo

09/10/2025

Czy Wy też to widzicie?;)
Nasz polski Przystanek MAMA jako jedna z najlepszych 11 praktyk w Unii Europejskiej w obszarze zdrowia psychicznego opisana w raporcie OECD!
Co o nas piszą?
Przystanek MAMA „The Next Stop: Mum” to program profilaktyki zdrowia psychicznego skierowany do kobiet w ostatnim trymestrze ciąży oraz w pierwszym roku po porodzie, realizowany w Polsce. Celem programu jest szkolenie personelu medycznego (np. położnych i pielęgniarek) w zakresie przesiewowego wykrywania depresji poporodowej (PPD), informowanie kobiet o PPD, przeprowadzanie badań przesiewowych w kierunku ryzyka PPD oraz kierowanie kobiet z podwyższonym ryzykiem na konsultacje psychologiczne.
Program ma potencjał, by ograniczyć konsekwencje depresji poporodowej, które często są pomijane lub nieleczone. Skupia się na przesiewowej diagnozie PPD oraz kierowaniu na konsultacje psychologiczne w razie potrzeby, co pozwala zmniejszyć ryzyko wystąpienia depresji w okresie poporodowym. Program przyczynia się również do redukcji stygmatyzacji depresji w okresie okołoporodowym.
Szacuje się, że wdrożenie programu przesiewowego takiego jak NSM przyniosłoby oszczędności w 28% analizowanych krajów, a w pozostałych byłoby rozwiązaniem efektywnym kosztowo.
Program spełnia wiele kryteriów dobrej praktyki, choć możliwe są dalsze usprawnienia. Na przykład warto zwrócić szczególną uwagę na zapewnienie opieki psychicznej dla grup wrażliwych, takich jak osoby mieszkające na terenach defaworyzowanych, mniejszości etniczne (w tym migranci i uchodźcy), a także niepełnoletnie kobiety.
NSM cechuje się wysoką transferowalnością w 17 z 39 krajów UE i OECD oraz umiarkowaną transferowalnością w kolejnych 16 krajach. Analiza transferowalności z wykorzystaniem klasteryzacji sugeruje, że reforma może zostać łatwo wdrożona w niemal 44% krajów, które znalazły się w klastrze najwyższej transferowalności. Niemniej jednak każdy kraj ma możliwość dostosowania strategii przesiewowej w zakresie depresji okołoporodowej do swoich specyficznych potrzeb, zasobów i kontekstu.
Link do raportu w komentarzu:

28/09/2025

Na wczorajszej VI Krajowa Konferencja Psychologii Klinicznej referat dotyczący "Macierzyństwa w ogniu wojny - zdrowie psychiczne Ukrainek w okresie okołoporodowym" wygłosiły dr Magdalena Chrzan-Dętkoś oraz Natalia Murawska - jako reprezentanki międzynarodowej grupy kontynuującej badania zapoczątkowane w ramach Riseup-PPD . Dane ukraińskie zostały zestawione z fragmentami badań programu Przystanek MAMA - co ciekawe poziom lęku i PTSD związanego z porodoem w obu grupach jest podony, jednak nasilenie objawó depresji u kobiet z doswiadczeniem wojny: znacznie wyższe:
Zaprezentowałyśmy wysokie wyniki odnośnie depresji w ciąży i po porodzie, objawów PTSD związanych z wojną, braku związku karmienia naturalnego z redukcją objawów lęku i depresji w badanej, dotkniętej wojną grupie - ale również o znaczeniu wzmacniania stabilności emocjonalnej w badanej grupie, której wzrost związany jest z obniżonymi objawami depresji poporodowej, nawet w sytuacji wzrostu subiektywnie odczuwanego stresu związanego z wojną.
Więcej o naszych badaniach w naszych publiakcjach - linki w komentarzach.
Nasze wyniki - może nawet bardziej niż słowa ilustrował obraz Anny Reinert - Faleńczyk "Pieta" z 2024 prezentowany w PGS w Sopocie w ramach wystawy "NIe śpię kiedy jest wojna"
Poniżej tłumaczenie na j. ukraiński. 🇺🇦🇺🇦
На вчорашній VI Загальнонаціональній конференції з клінічної психології доповідь на тему "Материнство у вогні війни — психічне здоров’я українок у перинатальний період" представили д-р Магдалена Хшан-Денткош та Наталія Муравська — як представниці міжнародної дослідницької групи, що продовжує дослідження, започатковані в рамках проєкту Riseup-PPD. Ми представили високі показники депресії під час вагітності та після пологів, симптомів ПТСР, пов’язаних із війною, відсутність зв’язку між грудним вигодовуванням і зменшенням симптомів тривоги та депресії у досліджуваній групі, що постраждала від війни. Водночас ми наголосили на важливості зміцнення емоційної стабільності в цій групі, оскільки її зростання пов’язане зі зниженням симптомів післяпологової депресії — навіть за умов підвищеного суб’єктивного стресу, спричиненого війною.

26/09/2025

Kolejna obrona pracy magisterskiej w ramach programu Przystanek MAMA 🩵🩵🙏
Na zdjęciach zdolna Magistrantka, dumna Promotorka oraz cała Komisja Egzaminacyjna Instytutu Psychologii Uniwersytet Gdański: dr hab. Henryk Olszewski, recenzent; dr Ilona Poćwierz-Marciniak, przewodnicząca Komisji oraz dr Magdalena Chrzan-Detkos, promotorka, oraz od środy, mgr psychologii, Aleksandra Rzadkowksa.

Pani Alicja Jaśkowiak, obecnie już Pani Magister wykazała w swojej pracy:
🤱 Objawy depresji po porodzie nie są związane z objawami depresji mam 3- 4 lata po porodzie
👶 Objawy depresyjne mam po porodzie nie są związane z trudnościami emocjonalnymi dzieci w wieku przedszkolnym
🙇 Aktualne objawy depresyjne mam są związane z trudnościami emocjonalnymi dzieci.

Postaramy się, żeby praca Pani Alicji jak najszybciej ukazała się w formie artykułu.
Gratulujemy i życzymy wielu sukcesów 🌸🌸🌸

24/09/2025

Położne! 💐❤, wiemy, że wiecie, że Wasza praca, towarzyszenie kobietom w tak ważnych momentach życia, jest chwilami również bardzo obciążające i trudno "nie zabierać jej do domu", ale czy wiecie, że co trzecia położna np. w Wielkiej Brytanii, a najprawdopodobniej również w Polsce ma wszystkie objawy PTSD?

Dlatego bardzo prosimy o udział w naszym badaniu, chcemy dowiedzieć się, ile położnych w Polsce ma objawy PTSD, jakie czynniki ochronne oraz czynniki ryzyka dla prewencji PTSD możemy wyróżnić... Bardzo prosimy o udział w badaniu, wiemy, ze ma ono potencjał "narażający", gdy prosimy o przypomnienie sobie trudnej sytuacji w pracy, ale wierzymy, że wiedza o obciążeniu tej grupy zawodowej może być pierwszym krokiem do zmian systemowych.

Mówimy, że "jeśli ktoś usłyszy płacz matki, ona usłysz płacz niemowlęcia", ale wiemy też, że to położne słuchają najczęściej płaczu czy skarg młodych mam, i że bardzo ważne jest, by móc wykonywać tę pracę, "płacz" położnych też powinien być słyszany.

Dziękujemy! Link w komentarzu.

Naturalnie u położnej Okręgowa Izba Pielęgniarek i Położnych w Gdańsku Fundacja Medycyny Prenatalnej im. Ernesta Wójcickiego Wsiebiewtuleni- położna CDL, certyfikowany doradca chustonoszeniaPołożna Iga Moraczewska Grupa Pielęgniarki i Położne Pomorskie Położna z Pasją Centrum Nauki o Laktacji Laktaceuta - mgr farmacji Karolina Morze Natuli - dzieci są ważne Położna Ewa Czajkowska Przychodnia Bajka Szpital im Kopernika Copernicus PL Sp z o.o.

23/09/2025

Program Przystanek MAMA się już skończył, ale my wciąż piszemy artykuły, odpowiadamy Recenzentom, mamy nadzieję, że nasze wyniki i wnioski mogą pomóc, jesli powstanie kolejny podobny program dotyczacy prewencji objawów depresji w okresie okołoporodowym.
Dziękujemy bardzo wszystkim uczesyniczkom za badanie i Ministerstwo Zdrowia za możliwość realizacji tego projektu!
Oto nasze wyniki:

Jak matki reagują na płacz niemowlęcia? Co wpływa na ich emocje i zachowania?

W naszym badaniu sprawdziliśmy, jakie czynniki wpływają na reakcje matek na płacz dziecka w wieku 6–12 miesięcy. Okazuje się, że poziom wykształcenia, objawy depresji i lęku, refleksyjność rodzicielska oraz karmienie piersią mają znaczenie dla tego, jak matki reagują na sygnały wysyłane przez niemowlę.

🔹 Matki z wyższym poziomem objawów depresji i lęku oraz wyższym poziomem trudności w mentalizacji/refleksyjnym funkcjonowaniu: myśleniu i rozumieniu swoich uczuć, częściej odczuwają niepokój w odpowiedzi na płacz dziecka.
🔹 Z kolei większe zainteresowanie i ciekawość światem dziecka wiążą się z większą empatią wobec płaczu dziecka.
🔹 Karmienie piersią oraz refleksyjność rodzicielska sprzyjają lepszemu rozumieniu zarówno własnych, jak i dziecięcych emocji.

Warto pamiętać, że nadmierny płacz niemowlęcia może bardzo wpływać na samopoczucie rodziców, a objawy depresji i lęku mogą z kolei zmieniać sposób, w jaki opiekunowie reagują na płacz potrzeby dziecka. Badania pokazują, że matki z depresją rzadziej odpowiadają na sygnały dziecka, częściej skupiając się na własnym samopoczuciu.
Depresja poporodowa może obniżać wrażliwość na potrzeby dziecka, a jej objawy często nasilają się w drugiej połowie pierwszego roku życia dziecka.


Wnioski?
Wspieranie refleksyjności rodzicielskiej i promowanie karmienia piersią może pomóc matkom lepiej rozumieć siebie i swoje dzieci. Potrzebne są odpowiednie interwencje, by zapewnić wsparcie mamom i maluchom.

19/08/2025

Identyczne wnioski wynikały z naszego programu realizowanego w Polsce!
Zachęcamy do lektury artykułu 👇

A scoping review revealed the need for integrated perinatal mental health care models, clear referral pathways, stepped-care approaches and multi-professional, coordinated networks which focus on the mother, father/co-parent and the children.

Read more: https://www.frontiersin.org/journals/psychiatry/articles/10.3389/fpsyt.2025.1536145/abstract

31/07/2025

✨ ✨ Z A P R O S Z E N I E ✨ ✨

✨ Czy jesteś położną?
✨ Pracujesz na trakcie porodowym, oddziale patologii ciąży, oddziale położniczym, noworodkowym, w poradni, szkole rodzenia lub jako położna środowiska?
✨ Serdecznie zapraszamy do udziału w badaniu naukowym dotyczącym obciążenia emocjonalnego związanego z pracą położnej, w tym możliwych objawów PTSD, którego doświadczać może nawet ponad 30% położnych.

!! Nie mówi się o tym, co nie znaczy, że ten temat nie jest ważny. !!
✨ By mój tak dużo dawać matkom/rodzinom w tak nowej i emocjonującej sytuacji ważne jest by dużo dostawać i by rozwiązania wspierające prace położnych mogły być systemowe.
✨ Dlatego bardzo zależy nam na Twoim udziale w badaniu! Chcemy zidentyfikować sytuację w Polsce, poznać czynnika ryzyka rozwoju PTSD związanego z porodami/opieką nad kobietą w sytuacji okołoporodowej u położnych by móc wspólnie, w naszym zespole położniczo - psychologiczno - psychoterapeutyczno- naukowym zastanowić się nad dobrymi praktykami, możliwymi rozwiązaniami.

✨ Dziękujemy za udostępnianie i udział w badaniu!
✨ Uwaga: badanie nie jest długie, to ok. 15 minut, jednak możesz mieć poczucie, że dwa razy pytamy o to samo - obecność objawów związanych z trudnym doświadczeniem. Wynika to ze względów metodologicznych: chcemy dokonać polskiej adaptacji brytyjskiego narzędzia, dlatego używamy dwóch - dziękujemy za cierpliwość i wyrozumiałość!

Zaufaj Położnej - Centrum Zdrowia i Aktywności Ciężarnych i Mam Naturalnie u położnej Wsiebiewtuleni- położna CDL, certyfikowany doradca chustonoszenia Karmienie piersią Okręgowa Izba Pielęgniarek i Położnych w Gdańsku Fundacja Mama na Huśtawce Grupa Pielęgniarki i Położne Pomorskie Położna Ewa Czajkowska Położna Zielarka Położna z Pasją Położna Magda Sibiga Położna Izabela Dembińska LaktoPołożna Estera Michalak Położna na medal Położna Małgosia Położna Radosława Psychologiczna Szkoła Rodzenia

08/07/2025

Przystanek MAMA” zakończył się 30.09.2023, ale my wciąż analizujemy dane, publikujemy artykuły i jest dla nas ważne gdy możemy dzielić się wiedzą, którą dzięki współpracy – przede wszystkim z Mamami, ale także z położnymi i poradniami – udało nam się zdobyć i chciałybyśmy by można było z niej korzystać, by pomóc zidentyfikować potrzebujące kobiety i zapewnić szybką interwencję.

Miałam (Magdalena Chrzan-Dętkoś) możliwość skomentowania poruszającego reportażu autorstwa pisarki i reportażystki Anny Pamuły dotyczącego psychozy poporodowej. Wiemy, że pani Anna Pamuła, przygotowując się do napisania reportażu, korzystała również z danych zebranych w ramach „Przystanku" - cieszy nas to, a jednocześnie bardzo żałujemy, że program się już skończył i że dostęp nawet do krótkoterminowej opieki psychologicznej może być dla niektórych z Was ograniczony.

Fragment reportażu Anny Pamuły - opis doświadczenia psychozy poporodowej młodej matki:

Jadę do szpitala, i ciągle mam te myśli, powtarzam w kółko to samo, a ratownicy, że to depresja poporodowa, damy pani leki, it can happen to anyone. Przecież ja miałam być zdrowa. Kolejnej nocy też nie przesypiam. Ktoś mi przynosi laktator. Z piersi cieknie mleko. Z oczu leją się łzy. Pot spod pach, krew z rany. Mam myśli samobójcze.

(...) Z badań wynika, że w Polsce, mniej więcej co tydzień, zabija się jedna młoda matka w połogu (połóg fizjologiczny trwa do szóstego tygodnia po porodzie, ale zaburzenia okresu okołoporodowego diagnozuje się do roku życia dziecka). W 2022 roku pięćdziesiąt sześć kobiet popełniło samobójstwo w ciągu pierwszego roku od porodu. Powody nie są znane, ale według dr Chrzan-Dętkoś można założyć, że była to depresja poporodowa, w tym psychoza.

Pielęgniarka sadzała ją na fotelu, karmiła ciastkami, poiła kawą i włączała film, a ona dawała dziecku pierś. Piekło jarzyło się tylko w głowie Miry. Personel szpitala był dla niej jak strażacy dla palącego się domu. Codziennie ktoś przychodził masować jej stopy, przytulały ją salowe, jedna z piersiami jak wielka poduszka, kołysały pielęgniarki, bez nich zginęłaby. W pierwsze urodziny Iny poszła je odwiedzić, jej angels on earth. Anioły, które wierzyły, że Mira wyzdrowieje.

- Z perspektywy kobiet, które zdrowieją (po doświadczeniu psychozy poporodowej), ogromne znaczenie ma to, czy ktoś w nich widział matki, a nie tylko pacjentki – mówi dr Chrzan-Dętkoś. – Czy personel – lekarz, położna, pielęgniarka, potrafią zauważyć w nich zdolność do bliskości, do troski. To może być czynnik leczący. Warto jednak dodać, że w wielu polskich szpitalach są doświadczone położne, wiedzą, jak rozpoznać stan kryzysowy. Ale dobrze by było, żeby istniały takie same procedury dla wszystkich szpitali.

Okręgowa Izba Pielęgniarek i Położnych w Gdańsku Naturalnie u położnej Natuli - dzieci są ważne Fundacja Mama na Huśtawce
Fundacja Dwie Kreski Fundacja Rodzić po Ludzku

03/06/2025

Serdecznie zapraszamy położne i położnych do udziału w badaniu!
Chcemy dowiedzieć się jak się czujecie w związku z wykonywaną pracą, która jest i piękna, ale i chwilami bardzo trudna:

Badania zagraniczne pokazują, że około 85% położnych i ginekologów-położników towarzyszyło matkom podczas porodu, który był traumatyczny (Schrøder i in., 2016). Położne mogą uczestniczyć nawet w 60 traumatycznych porodach rocznie (Patterson, 2019).
Regularna ekspozycja na traumatyczne wydarzenia może prowadzić do objawów zespołu stresu pourazowego (PTSD) u personelu położniczego (Kendall-Tackett i Beck, 2022).
Objawy PTSD obejmują powracające przeżywanie wydarzenia, unikanie bodźców związanych z traumą, negatywne zmiany nastroju i funkcji poznawczych oraz nadmierną czujność (American Psychiatric Association, 2022). Personel medyczny jest w takich sytuacjach pozostawiony bez systemowego wsparcia i rozpoznania problemu.
Dlatego serdecznie zapraszamy do badana, którego celem zbadanie nasilenia objawów PTSD, ale też polska adaptacja kwestinariusza PTSD dla położnych.
Zachęcamy do udziału w badaniu, prosimy też o udostępnianie kwestionariuszy zainteresowanym osobom.
Link do testu: www.profitest.pl/s/61396/emTiGu5T
Bardzo dziękujęmy!

Nasza grupa badawcza to: dr Magdalena Chrzan-Dętkoś, dr Paulina Pawlicka oraz Natalia Murawska z Instytutu Psychologii UG oraz prof. Anna Michalik oraz dr Agnieszka Czerwińska-Osipiak z Wydziału Nauk o Zdrowiu Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego.

Okręgowa Izba Pielęgniarek i Położnych w Gdańsku
Naturalnie u położnej

Strona projektu "Przystanek Mama". Czym jest depresja poporodowa? Jak rozpoznać objawy? Jak sobie pomóc? Gdzie szukać wsparcia?