21/08/2025
𝗔𝘂𝘁𝘆𝘇𝗺 𝗮 𝗳𝗶𝘇𝗷𝗼𝘁𝗲𝗿𝗮𝗽𝗶𝗮 – 𝗷𝗮𝗸 𝗿𝘂𝗰𝗵 𝗺𝗼𝘇̇𝗲 𝘄𝘀𝗽𝗶𝗲𝗿𝗮𝗰́ 𝗿𝗼𝘇𝘄𝗼́𝗷 𝗱𝘇𝗶𝗲𝗰𝗸𝗮?
Autyzm nie jest chorobą, którą można wyleczyć, ale innym sposobem funkcjonowania mózgu i ciała. Dzieci w spektrum przetwarzają bodźce w odmienny sposób – czasami reagują na nie znacznie silniej, a czasami słabiej niż rówieśnicy. Dźwięki, światło, dotyk czy ruch mogą być dla nich przytłaczające albo przeciwnie – niezwykle potrzebne, by poczuć się dobrze.
W codzienności rodzice często zauważają, że dziecko:
★ ma problemy z utrzymaniem równowagi i koordynacją,
★ niechętnie korzysta z huśtawki, unika turlania czy skakania,
albo odwrotnie – stale poszukuje ruchu, skacze po meblach czy kręci się w kółko,
★ ma trudności z planowaniem ruchów, np. podczas wchodzenia po schodach, ubierania się czy jazdy na rowerku,
★ szybko się męczy i rezygnuje, gdy zadanie wymaga większego wysiłku.
To nie są „dziwne zachowania” czy „złe nawyki”, ale naturalna konsekwencja innego sposobu pracy układu nerwowego.
𝐉𝐚𝐤 𝐟𝐢𝐳𝐣𝐨𝐭𝐞𝐫𝐚𝐩𝐢𝐚 𝐦𝐨𝐳̇𝐞 𝐩𝐨𝐦𝐨́𝐜?
Fizjoterapia przede wszystkim nie leczy autyzmu, ale może ogromnie poprawić jakość życia dziecka.
𝗡𝗮𝘀𝘇𝘆𝗺 𝗰𝗲𝗹𝗲𝗺 𝗷𝗲𝘀𝘁:
–> lepsza świadomość ciała (schemat ciała) – żeby dziecko wiedziało, gdzie „jest” w przestrzeni,
–> poprawa równowagi i koordynacji,
–> regulacja napięcia mięśniowego – dzieci w spektrum często mają je zbyt wysokie lub zbyt niskie,
–> wspieranie integracji sensorycznej – czyli lepszego porządkowania bodźców zmysłowych.
𝗣𝗿𝘇𝘆𝗸ł𝗮𝗱𝘆 𝗰́𝘄𝗶𝗰𝘇𝗲𝗻́:
–> skakanie po poduszkach czy trampolinie – daje bodźce przedsionkowe, potrzebne do lepszego poczucia ruchu.
–> huśtanie w różnych kierunkach – poprawia równowagę i świadomość ciała,
–> turlanie się po macie, zabawy „naleśnikowe” w kocu – stymulują układ proprioceptywny,
–> zabawy w przeciąganie liny, przepychanie piłki, „dociski” – pomagają w regulacji napięcia mięśniowego
Czasami zwykła zabawa w „tor przeszkód” w domu potrafi zdziałać więcej niż najdroższy sprzęt – ważne, żeby była dostosowana do możliwości dziecka i dawała mu radość.
Ruch to podstawowy język, w jakim dziecko poznaje świat. Dziecko, które dobrze czuje swoje ciało, łatwiej reguluje emocje, lepiej skupia się na zadaniach i szybciej wchodzi w interakcję z rówieśnikami. Fizjoterapia nie tylko poprawia sprawność – ona wpływa na codzienne życie: od ubierania się, przez zabawę, aż po naukę w szkole.
Rodzic jest najważniejszym terapeutą. Spotkania z fizjoterapeutą to jedno, ale codzienna aktywność w domu to drugie. Dlatego zawsze zachęcam, żeby ćwiczenia traktować jako zabawę: wspólne turlanie, przeciąganie się, wspinanie po poduszkach. Dzięki temu dziecko nie czuje, że „pracuje na terapii”, tylko że bawi się z rodzicem – a to daje najlepsze efekty.
I tu ważny apel do osób, które na co dzień nie mają kontaktu z autyzmem: zamiast oceniać – postarajmy się zaakceptować. Dziecko, które kręci się w kółko, zakrywa uszy albo unika kontaktu wzrokowego, nie robi tego „ze złej woli”. Po prostu w ten sposób radzi sobie z otaczającym je światem.
Warto pamiętać, że za każdym takim zachowaniem stoi potrzeba – spokoju, bezpieczeństwa czy chwili wytchnienia od nadmiaru bodźców. Zamiast krytykować, możemy spróbować spojrzeć z empatią i zapytać: „Jak mogę pomóc?”.
Każde dziecko – niezależnie od tego, czy jest w spektrum, czy nie – potrzebuje przede wszystkim zrozumienia i życzliwości. Czasami wystarczy uśmiech, cierpliwe poczekanie czy brak osądu, by rodzice poczuli, że nie są sami w tej drodze. A to bywa ważniejsze niż jakakolwiek terapia.
