23/11/2025
SAMOBÓJSTWO- co roku wiele osób postanawia podjąć ten ostateczny, najbardziej tragiczny krok.
Dlatego właśnie tak ważne są działania prewencyjne, edukacyjne, które mają szansę zapobiec temu drastycznemu krokowi.
Warto uczyć, tłumaczyć, opowiadać, rozmawiać na temat samobójstwa i jego konsekwencji- nie bać się takich rozmów. Zdarza się, że wśród niektórych osób pokutują nieprawdziwe przekonania w tej kwestii. Oto niektóre mity i półprawdy o samobójstwie:
1. Ludzie, którzy mówią o samobójstwie, nie odbierają sobie życia. NIEPRAWDA.
Według wielu autorów np Brunona Hołysta, prezesa Polskiego Towarzystwa Suicydologicznego 80-85% samobójców ostrzegało swoich bliskich o zamiarze skończenia ze swoim życiem. Warto pamiętać, że nie zawsze będą to komunikaty wprost np: „ Jutro przedawkuję leki”, często są to komunikaty jak np. „Beze mnie będzie Ci lepiej”.
Bądźmy czujni nade wszystko.
2. Samobójstwo przychodzi bez ostrzeżenia.
NIEPRAWDA.
To, że ktoś nie mówi o tym wprost, nie oznacza, że tego nie planuje. Przygnębienie, izolacja, odsunięcie się od znajomych, porządkowanie własnych spraw, oddawanie różnych cennych przedmiotów innym, mówienie bliskim, że się ich kocha jeśli dotychczas osoba tego nie robiła, brak zainteresowania wyglądem zewnętrznym- to zachowania mogące wskazywać na tego typu plany. Bądźmy subtelnie uważni na tego typu sygnały.
3. SAMOBÓJCY CHCĄ UMRZEĆ ZA WSZELKĄ CENĘ.
Nie wszyscy. To tacy, którzy już nie widzą innych rozwiązań, którzy próbowali zbyt wiele razy. Już nie szukają pomocy, a ich motywacja jest bardzo prawdziwa by to zrobić. To 50-65% osób.
4. SAMOBÓJCY NIE CHCĄ UMRZEĆ. PRAGNĄ JEDYNIE MANIPULOWAĆ OTOCZENIEM.
Nieprawda. 30-48% osób deklarujących samobójstwo to tzw samobójcy instrumentalni czyli osoby, które wyrażają wolę życia, ale w innych warunkach. To nie manipulacja czy szantaż, a chęć znalezienia pomocy w zmianie życia.
5. POPRAWA NASTROJU PO KRYZYSIE SAMOBÓJCZYM= KONIEC ZAGROŻENIA.
NIEKONIECZNIE.
Ta poprawa może być związana z zakończeniem wewnętrznej walki pomiędzy popędami życia i śmierci. Może być tak, że osoba przestała się bić z własnymi myślami i podjęła ostateczną decyzję o zakończeniu życia.
6. SAMOBÓJSTWU NIE MOŻNA ZAPOBIEC. Niekoniecznie.
Jeśli motywacja samobójcy jest instrumentalna i wiąże się z dyskomfortem w życiu, wówczas dostrzeżenie problemu w odpowiednim czasie i reakcja oraz zmiany mogą zapobiec nieszczęściu.
7. PRÓBY SAMOBÓJCZE RZADKO BYWAJĄ PONAWIANE.
Niekoniecznie.
Szacuje się, że ok. 12% niedoszłych samobójców ponawia próby nawet kilkukrotnie, przy czym trzecia próba zwykle bywa ostateczna i prowadzi do śmierci.
8. OSOBA O SKŁONNOŚCIACH SAMOBÓJCZYCH BĘDZIE JE MIEĆ JUŻ ZAWSZE.
Niekoniecznie.
Niektóre próby samobójcze mają charakter reaktywny, co oznacza, że mijają w momencie rozwiązania problemu, który popchnął osobę w tym kierunku. Bardziej trwały i częsty charakter mogą mieć tendencje samobójcze osób z depresją. Mogą one jednak przejść terapię, odpowiednie leczenie i z pomocą ważnych dla nich ludzi uwolnić się od myśli samobójczych.
Ostatnio jeden z dorosłych pacjentów powiedział mi coś bardzo ważnego- „szkoda, że nie uczą tego w szkołach, że tak mało edukacji emocjonalnej bo kto zastanawia się nad tym co właściwie myśli, a to tak ważne, móc dzielić się z kimś swoimi przeżyciami, z kimś, kto to zrozumie- nie oceni”.
Ja się zgadzam i uważam, że każdy może pomóc. Każdy kto nie boi się zauważyć. Nie boi zapytać. Lepiej być pół kroku wprzód niż w tył. Bo każda zmiana w zachowaniu powinna zaniepokoić- wtedy jest szansa sprawdzić i samemu być spokojnym.
Dane pochodzą z poniższej pozycji- bardzo praktyczny przewodnik o tym, czym jest depresja, jak ją rozpoznawać by nie zbagatelizować i leczyć. Polecam każdemu, zwłaszcza Rodzicom nastolatków, gdzie okres dojrzewania często może być mylony właśnie z depresją.
