20/11/2025
“Kolejna okoliczność sprzyjająca rozwinięciu się skłonności depresyjnych to atmosfera w rodzinie, w której nieprzychylnie patrzy się na żałobę. Niekiedy rodzice lub opiekunowie sami stanowią model zaprzeczania smutkowi, lub też naciskają (np. po trudnym rozwodzie), aby dziecko przyłączyło się do rodzinnego przekonania, zgodnie z którym wszystkim jest lepiej bez tego, kto odszedł.Czasem chcą, by dziecko zapewniło ich, że nie odczuwa bólu. W takich przypadkach smutek zostaje zepchnięty pod powierzchnię i w końcu przeradza się w przekonanie, że to w Ja jest coś złego. Nieraz dziecko odczuwa silny, choć niewyartykułowany nacisk emocjonalnie przeciążonego dorosłego, aby oszczędzić mu jeszcze większego żalu, jak gdyby przyznanie się do odczuwania smutku oznaczało całkowity rozpad osoby. Dziecko nieuchronnie dochodzi do wniosku, że żal jest niebezpieczny, a potrzeba pocieszenia — destrukcyjna.”
Nancy McWilliams, Psychoterapia Psychoanalityczna, wyd Harmonia
fot Ajit Singh
