Beata Rudzińska Psychoterapia i Diet Coaching

28/11/2025

23 listopada odbyła się w Krakowie premiera książki Laury Perls „Żyjąc na granicy”. Wydarzeniu towarzyszyła wystawa gestaltowskich artystów. Tuż przed premierą dowiedziałam się, że Oficyna Związek Otwarty / OZO wydrukuje także katalogi z wystawy – z piękną grafiką Uli Krasny z BibliotekaGestalt.pl na okładce. Cudowna niespodzianka! Mam nadzieję, że trafi ona również do Was. Dlatego zapraszam na kolejne spotkanie z Laurą, które odbędzie się 13 grudnia w Warszawie – i do zakupu książki. Wspierajmy małe wydawnictwa!

Chciałabym podzielić się kilkoma refleksjami wokół Laury, książki i agresji.

Czytałam „Żyjąc na granicy”, kiedy media wypełniały obrazy rannych, głodnych dzieci z Palestyny. Te brutalne przejawy destrukcyjnej agresji towarzyszyły mi podczas lektury – dlatego szczególnie poruszył mnie rozdział „Jak wychować dzieci do pokoju”. Laura Perls pisze tam o agresji rozumianej w Gestalcie jako życiodajna, witalna siła.

Agresja – w tym znaczeniu – to sięganie po to, czego potrzebujemy. Tak jak sięgamy po jabłko, by je zerwać i zjeść. Tak jak sięgamy po drugiego człowieka, gdy czujemy samotność i dzwonimy, prosząc o bliskość. Potrzebujemy Drugiego, żeby żyć.

Laura zauważa, że gdy ta siła – spleciona z ciekawością i naturalnym pędem do poznawania – zostaje tłumiona, przeradza się w ospałość, konformizm i ślepe posłuszeństwo. Pisze wprost: „Tłumienie indywidualnych agresji prowadzi zazwyczaj do wzrostu powszechnej agresji.” Tam, gdzie dzieci są uciszane i „uspokajane”, społeczeństwa budują wielkie armie.
Być może uciszanie nie przygotowuje do pokoju – lecz do wojny?

Czytając te słowa, myślałam o tym, jak korzystać z agresji tak, by prowadziła do czegoś twórczego i dobrego. Przypomniałam sobie słowa Winnicotta: „To, co dobre, musi być zniszczone.”
Bo agresja jako twórcza siła nie tyle niszczy, ile dekonstrukuje, by mogło powstać coś nowego. Jedzenie trzeba rozdrobnić, by nas nakarmiło. Artysta musi „naruszyć” czystą kartkę, by stworzyć coś, czego wcześniej nie było. Kreatywność służy agresji.
Laura pisała: „Dzieło sztuki jest zawsze integracją wcześniej istniejących, różnorodnych, niezupełnie do siebie pasujących części w nową całość.”
I dalej: „Terapia jest również sztuką – bardziej sztuką niż nauką. Wymaga intuicji, wrażliwości i całościowego spojrzenia.”

Podczas premiery w Krakowie wiele osób pytało, co Laura wniosła do Gestaltu i czym różnił się jej styl pracy od bardziej znanego Fritza Perlsa.
Fritz był ekspresyjny, konfrontacyjny, performerski.
Laura – dialogiczna, uważna, fenomenologiczna, skoncentrowana na relacyjnym kontakcie. Wprowadziła do Gestaltu podejście dialogiczne, zanim stało się jego podstawą. Kładła nacisk na świadomość ciała, oddechu, subtelną jakość kontaktu. Była tancerką, kochała sztukę, muzykę, filozofię i matematykę. Ceniła swoje europejskie wykształcenie.

W moim rodzimym Gestalt Instytut – gdzie niedawno weszłam na ścieżkę trenerską – praktykujemy właśnie taki Gestalt. W nowej siedzibie w Zabierzowie mamy nawet Salę Laury :). Może wystawa z premiery trafi kiedyś właśnie tam? Takie marzenia.

Unikatowością agresji jest jej dynamiczność, zamaszystość, impulsywność. Gdy uznamy te jakości za cenne, łatwiej zaakceptujemy, że „sięganie do świata” nie zawsze będzie eleganckie czy w pełni udane. Ten pierwszy ruch może być kanciasty, nazbyt gwałtowny. Świadomość tego może dać nam łagodność wobec siebie – w tych wszystkich „pierwszych razach”, gdy próbowaliśmy zająć dla siebie przestrzeń, zaczepić człowieka, stworzyć coś z impulsu. Łagodności tej z pewnością życzyłaby nam Laura.

Prace prezentowane na wystawie – graficzne i literackie – kipią twórczą agresją. Widać, jak sublimuje się ona w kolor, metaforę, historię. Niepasujące na pierwszy rzut oka elementy łączą się w nową, zaskakującą całość. Agresja to nie destrukcja – to niszczenie i tworzenie jednocześnie. Aby powstała całość, trzeba zebrać okruchy rozsiane w miejscach, do których nie dotarlibyśmy bez tej witalnej siły prowadzącej nas za rękę, wraz z siostrą ciekawością.

Agresja to ruch ku życiu. Sztuka to transgresja. A transgresja nie byłaby możliwa bez agresji.

11/10/2025

Im jestem starsza, tym większą mam potrzebę prostoty.
Przejawia się to w moich wyborach – decyzjach, pragnieniach i potrzebach.
Najbardziej cieszą mnie proste przyjemności – takie, które nie obciążają mnie nadmiarem działań, przewidywaniem, kontrolą.

Najbardziej smakują mi proste posiłki, składające się z dwóch–trzech składników. Cieszą mnie proste rozmowy – takie, w których nie ma sarkazmu, „pucowania się” czyimś kosztem ani wywyższania się.
Zauważam przy tym, jak bardzo męczy mnie rywalizacja. To nie tak, że się z niej wycofuję, bo się boję. Raczej wolę sprostować: w tym momencie po prostu mnie nie interesuje. Jeśli coś z kimś robię, to sprawdzam, czy możemy to robić razem.

Ale wracam do przyjemności, bo właściwie o tym chciałam napisać.

Ponad rok temu zrezygnowałam z samochodu. Dziś jeździ nim jedna z moich córek, a ja – na rowerze.
Od maja niemal każdego dnia dojeżdżam nim do pracy i z pracy, i stało się to ważną rutyną – żeby nie powiedzieć rytuałem.

W pewnym sensie mój rower – to, jaki jest, jak go wybrałam i jak na nim jeżdżę – manifestuje mój aktualny wewnętrzny krajobraz. Poprzez ten rower łączę świat zewnętrzny z tym, co wewnątrz mnie.

Mój rower jest piękny – granatowy, błyszczący, bardzo oldschoolowy. Nie jest szybki, ma tylko trzy biegi, czyli kontrę do hamowania, jak mój pierwszy Wigry 3. Ma beżowe siodełko (zawsze lubiłam połączenie granatu z beżem – taki był mój pierwszy samochód, granatowa Skoda Octavia z beżowym wnętrzem).
Nazywa się Art Deco Lux – a ja kocham art déco i sztukę. Do tego mam oldskulowy kask, który pięknie dopełnia całość. Oczywiście mam też koszyczek na zakupy.

Jazda na rowerze stała się ważnym punktem mojego dnia, wokół którego krążą moje myśli.
Rano, gdy tylko się obudzę, sprawdzam pogodę: wietrznie? deszczowo? gorąco? pochmurno?
To wszystko ma znaczenie – dyktuje, jak mam się ubrać.

Dzięki rowerowi zmieniło się też moje podejście do szafy. Przybyło w niej więcej wygodnych ubrań, które mogę założyć bez względu na pogodę. Wygoda i prostota.

Rower wspiera nie tylko moją kondycję fizyczną – mięśnie i stawy zesztywniałe od siedzenia w gabinecie – ale też moją uważność. Już od pierwszego dnia, gdy wsiadłam na rower, rejestrowałam mocniej niż zwykle zapachy i kolory: najpierw akacje, jaśminy, potem ligustry, tawuły, róże, hortensje.
Teraz wypatruję czerwonych jarzębin i leżących na chodniku kasztanów.
Zauważam też postęp prac drogowych przy Mogilskiej. Rozpoznaję twarze niektórych robotników.
I wszystkie te widoki mijam, pędząc na swoim granatowym rowerze – trochę jestem w tym, co mijam, a jednocześnie szybko to opuszczam, zabierając ze sobą odrobinę.

Niedawno kupiłam pelerynę przeciwdeszczową i wściekle żółto-zielone rękawiczki, które – mam nadzieję – będą dobrze widoczne, gdy będę sygnalizować skręt w lewo lub w prawo.

To niezwykłe, jak po kilku miesiącach jazdy coraz swobodniej czuję się na drodze. Początki nie były łatwe. Zanim wsiadłam na mojego granatowego rumaka, miałam kilkunastoletnią przerwę. Nie umiałam ostro skręcać – musiałam brać szerokie zakręty.
Teraz składam się na moim bicyklu jak żużlowiec.

Dlaczego o tym wszystkim piszę? Bo zajmuje mnie przyjemność.
Zanim wsiadłam na mój rower, nie przypuszczałam, że może być aż taka!
To jedna z najprzyjemniejszych części dnia! Taka, która daje regenerację, ale też wolność.
Nie wyobrażasz sobie, jaką mam satysfakcję, gdy jadę swobodnie na rowerze, a obok stoją samochody w gigantycznym korku i nie ruszają się nawet o jotę.

Trudno mi dziś wyobrazić sobie powrót do samochodu – do stania w korku – kiedy mogę być wolna na rowerze.

Wracam więc do myśli z początku: wybieram prostotę.
Ta analogowa prostota czasem łączy się z większym wysiłkiem, z pozornymi niewygodami – jak deszcz – ale odczucie wolności wynagradza każdy trud.

A Ty?
Czy masz takie momenty, kiedy smakujesz odczucie wolności w najprostszych czynnościach?

24/08/2025

Czy można żyć bez lęku?

Miniony tydzień przyniósł mi sporo obaw – takich najbardziej fundamentalnych, związanych z materialnym istnieniem. Szara codzienność naznaczona wysokością rachunków i koniecznych wpłat.

Nieprzewidziane koszty sprawiły, że zaczęłam się martwić (a właściwie bać), czy na wszystko wystarczy i czy na pewno sobie poradzę. Byłam tym wyczerpana.

Dodatkowo pojawił się ból fizyczny, znów w barku, który tylko potęgował mój strach.

Śpieszyłam się na wizytę lekarską do ortopedy.
Wyszłam z mieszkania i poczułam chłód. Na przystanku uzmysłowiłam sobie, że wracając, zmarznę jeszcze bardziej.
Było późne popołudnie. Do odjazdu autobusu zostało kilka minut.
Pomyślałam, że muszę wrócić po coś cieplejszego, ale wtedy mogłabym nie zdążyć i spóźnić się na wizytę.

Znów ogarnął mnie lęk. Mimo to ruszyłam po kurtkę.
I wtedy wydarzyło się coś nieoczekiwanego. Przebiegając przez ulicę, poczułam w sobie wielki opór – jakby wszystkie komórki krzyczały: „Dość! Nie chcę się już bać!”

Ułamek sekundy później pojawiła się racjonalizacja: „Nic się nie stanie, jeśli nie zdążę na autobus. Nic się nie stanie, jeśli spóźnię się do lekarza. Jestem dorosła, znajdę rozwiązanie.”

To nie był moment z fajerwerkami, ale wyraźny przebłysk – integracja myśli, ciała i emocji.
Ot, zwykła chwila: przebiegałam przez ulicę w pośpiechu, a jednak wydarzył się rodzaj przełomu. Mój umysł – zwykle tak pomocny – zaczął szeptać: „A co, jeśli teraz naprawdę przestanę się bać? Co będę czuć bez lęku?”

Wypuściłam powietrze, poczułam ciężar własnego ciała i znalazłam odpowiedź.

Zamiast lęku przyszła ufność.
Ufność w to, co jest, i w to, co dopiero nastąpi.
Ufność, która mówi, że wszystko dzieje się właściwie – nawet jeśli teraz tego nie rozumiem.

Zwolniłam. Spokojnym krokiem weszłam do mieszkania, wzięłam lekką kurtkę, zamknęłam drzwi i udałam się na przystanek.
Chwilę potem nadjechał autobus, na który chciałam zdążyć. Jechał jednak wolno – Kraków jest cały rozkopany, a komunikacja miejska ma spore opóźnienia. Planowałam trasę, nie biorąc tego pod uwagę.
Na przesiadce zorientowałam się, że nie zdążę na kolejny autobus.
Znów odetchnęłam i pomyślałam: „Będzie, co będzie. Będzie dobrze.”

W tej samej chwili nadjechał pospieszny, którego aplikacja nie uwzględniła – też był spóźniony. Do lekarza zdążyłam na czas.

W drodze powrotnej spotkało mnie jeszcze kilka takich „cudów”, w tym rozmowa z uroczą starszą panią. Pojawiła się też refleksja:

Ufność otwiera potencjał, lęk zaś kreuje brak.

Nie wiem, czy można całkiem żyć bez lęku. Być może nie. Prawdopodobnie urodziliśmy się z nim (i ze złością – możliwe, że pierwszy krzyk noworodka jest właśnie ich wyrazem).
Chciałabym jednak, by lęk pozostał tylko informacją – rozsądnym doradcą, emocjonalnym barometrem, który pomaga rozróżniać rangę rzeczy po które chcę siegnąć, albo nie.

Czego i Państwu z całego serca życzę.

fot. Aleksandra Peterman-Szlaga

13/07/2025

„Nie chodzi o czas! Chodzi o przestrzeń.”

To słowa Elisabeth Helene Seather, u której się uczę w Szkole Pracy z Traumą w Gestalt Instytut. Nie wspominałam tutaj o tym do tej pory, ponieważ miałam mniejszy ruch do pisania. Moje zdania nie układały się w zgrabną opowieść. Jeszcze nie wiem, czy teraz tak się stanie, ale już jestem przy laptopie, już ślizgam palcami po klawiaturze i daję się zaciągnąć fali, która zaprasza do podzielenia się tym, co we mnie.
Szkoła Pracy z Traumą to dość długie, bardzo intensywne szkolenie, trwa 1.5 roku, a ja w tej chwili mam za sobą cztery zjazdy. Praca jest intensywną ponieważ jesteśmy ze swoimi traumami, i niejako na sobie uczymy się jak potem pracować z osobami w gabinecie.
Ostatnie wielogodzinne spotkanie z Elisabeth i Moją Wspaniałą Grupą miałam w minionym tygodniu.
Jestem rozedrgana i przesycona emocjami. Oprócz szkoły miałam oczywiście pracę. Dawno nie czułam tak ogromnego zmęczenia, i choć kocham to, co robię, to marzę o urlopie, który na szczęście już wkrótce. Hurra! Bieszczady!

Ale, teraz jeszcze chciałbym rozwinąć zdanie z początku.
Już na tych wirtualnych stronach zajmowałam się czasem. Podejście Elisabeth uzupełniło moje rozmyślania w tym temacie. Może u ciebie będzie podobnie.
Sprawdź jak czujesz następujące zdania:

„Nie mam czasu dla siebie”
I drugie:
„Nie mam przestrzeni dla siebie”

Ciekawa jestem, jak przeżywasz różnice tych dwóch zdań.
Dla mnie w tym drugim zdaniu jest więcej możliwości.
Przestrzeń otwiera się również na moje „nie wiem”. Tymczasem w pierwszy zdaniu - „czasowym” - są wg mnie: sposoby, założenia, jak powinno być. I to bardzo ogranicza.
Kiedy daję przestrzeń temu, co jest, jestem w tu i teraz i w rezultacie daję sobie – biorę przestrzeń dla tego, co się wyłania.
Kiedy w gabinecie umożliwiam klientowi przestrzeń na wyrażenie się w tu i teraz, często wpierw pojawia się „nie wiem”. Np.: ”Nie wiem, czego chcę. Nie wiem, czego potrzebuję”.

Lecz kiedy w tym zostaniemy, nie pospieszamy (znów czas), nie ciśniemy, to jest szansa, że wyłoni się coś, co do tej pory nie mogło znaleźć sobie miejsca.

Celowo przeszłam na liczbę mnogą, ponieważ osoby klienckie przychodzą do gabinetu po żywy kontakt, w którym można doświadczyć zdrowego „My”, po to żeby się zdrowo wyodrębnić w „Ja-Ty”. (Droga do „My” w gabinecie być może nie jest dla wszystkich oczywista, ale to temat na inny wpis. O relacji psychoterapeutycznej).

Gdy myślę o zdaniu; „Chcę dać sobie przestrzeń”, to nie zajmuję się wtedy czasem linearnym – zewnętrznym, który bywa presyjny („Od jutra muszę zacząć robić to i to…”), ale wewnętrznie się zatrzymuję i siebie wreszcie zauważam, ze swoim zmęczeniem, albo potrzebą bliskości, albo lękiem przed bliskością, albo niskim poczuciem własnej wartości, albo nieśmiałym marzeniem. Rozluźniam się wtedy i pozwalam ciału opaść bardziej w miejscu, w którym fizycznie jestem. Zajmuję się tym, co jest. Z otwartością, troską i czułą ostrożnością. I kiedy mówię, że się zajmuję, to nie znaczy, że to zmieniam. Mimo to zmiana się dzieje.

Daję sobie przestrzeń w Twojej obecności.
A to, co jest, po prostu jest.

Zdjęcie już wakacyjne z ub. r. zrobiła mi przyjaciółka Aleksandra Peterman-Szlaga -Centrum Rozwoju Communitas

10/05/2025

W moimi rodzimym Gestalt Instytut w którym uczyłam się psychoterapii, na zadane pytanie: „Jak długo powinna trwać nasza własna psychoterapia?” (każdy terapeuta musi ją przejść), szefowa Instytutu odpowiadała: „Zazwyczaj trwa około dwóch lat, ale dla orłów – sześć.”



Sześć lat w procesie psychoterapeutycznym! Wtedy, w głowach nam się to nie mieściło.

A jednak w tym tygodniu wyraźniej niż kiedy indziej zobaczyłam, jak czasem potrzebny jest długi proces terapeutyczny. (To „czasem” jest o głębokości zranienia, o strukturze charakteru osoby etc.).



Aby to zilustrować sięgnę po przykład z gabinetu, który w tej chwili postaram się zanonimizować tak, by nie ujawnić zbyt wiele o tej osobie.

Osoba Z. trafiła do mnie prawie sześć lat temu w kryzysie z powodu kolejnej już relacji, burzliwej i jak ją nazywała - „toksycznej”. Przez około 3 lata pracowałam z nią nad jej „uzależnieniem od miłości”. W tym czasie budowała się również nasza relacja, w której Z. spotykała się z uznaniem, akceptacją, nieocenianiem, troską, czułością, ale również z konfrontacją, która nie miała służyć wpędzaniu w poczucie winy czy agresję, ale sprzyjała poszerzaniu świadomości.



Po tym czasie z powodów zdrowotnych Z. musiała przerwać terapię. Proces się jednak nie zakończył. Dodam, że proces terapeutyczny to nie tylko 50 minut spędzone na fotelu, ale to również wszystko, co dzieje się pomiędzy: refleksje, wglądy, sny, reakcje, decyzje, wybory.



Minęło 1,5 r. i można było wznowić sesje w gabinecie. Materiał, który ta osoba przyniosła po długim czasie niewidzenia się ze mną pokazał, że zaczęła wychodzić z „uzależnienia od miłości”, a konkretnie wyraźnie umiała zauważyć momenty, kiedy wchodziła w związki w sposób niezdrowy dla siebie, ale i dla tej relacji. Zauważała, jak to współtworzy. Zaczęła chwytać, za co brała odpowiedzialność, ale też, gdzie jej unikała.



Powiedziała wówczas: „Nie odpowiada mi już rola ćmy fruwającej wokół światła palącego skrzydełka. Nie chcę być ćmą.”. Zauważyła, że to, czy istnieje i czy jej życie ma znaczenie nie zależy od tego, czy obiekt miłości, wokół którego tańczy, zaaprobuje jej taniec i ją pochwali.

Zorientowała się, że nie musi latać dla kogoś, ale że przyjemnie jest frunąć z kimś, kto szanuje jej odrębność, i jednocześnie ceni swoją.



W tym tygodniu Z., po kolejnym roku terapii uprzytomniła sobie, że osoba, z którą teraz się spotyka uznaje ją, jaka jest, akceptuje, nieoceniania, troszczy się, okazuje czułość, ale również nie boi się wyrażać swojego zdania, które nie ma służyć wpędzaniu w poczucie winy czy agresję, ale jest zaproszeniem do swojego świata.

Brzmi znajomo?



Zanim osoba, z którą pracuję przemodelowała swój sposób wchodzenia w relacje wiele rzeczy musiało się rozsypać. W tym długim procesie nie była jednak sama. Zaufanie, którym mnie obdarzyła, było przywilejem, ale również było niezbędne, aby uwewnętrznić to, co było dobre w relacji terapeutycznej.



Ten długi proces terapeutyczny pokazał jak zinternalizowanie relacji terapeutycznej, a nawet osoby terapeutki sprzyja budowaniu zdrowych relacji poza gabinetem terapeutycznym.



Czy ta opowieść ma sugerować, że terapia powinna trwać 6 lat? Absolutnie nie.

Powiem za tym co wyżej: „Psychoterapia standardowo trwa 2 lata, ale dla orłów 6.”

15/03/2025

Mam głębokie przekonanie, że każdy człowiek potrzebuje choć raz opowiedzieć komuś swoją historię. Z tego między innymi powodu ludzie przychodzą na terapię. Żeby opowiedzieć swoje życie najuczciwiej jak się da. W największej zgodzie ze sobą, wobec Drugiego, który ze szczerą życzliwością przyjmie tę historię i stanie się świadkiem, czyli tym, który usłyszał i widział.



Dlaczego potrzebujemy opowiadać swoje życie? Motywacje są różne. Czasami dlatego, że chcemy zrozumieć i szukamy przyczyn i skutków, czasami dlatego, że ciążą nam tajemnice, których już nie pomieszczamy, czasami dlatego, że przygniata nas poczucie winy i wstydu i pragniemy wybaczenia, czasami dlatego, że nie mieliśmy dotąd prawa do swobodnego wypowiadania się, czasami dlatego, że potrzebujemy potwierdzenia, iż życie nam się nie przewidziało, i to jak doświadczaliśmy było adekwatne do tego, jak czuliśmy i pojmowaliśmy. Czasami chcemy po prostu dać się poznać lepiej.



Opowiadamy swoje życie, ponieważ w ten sposób w obecności Drugiego i wobec siebie uznajemy ważność swojej egzystencji.

Egzystencja to znaczy: wyłaniać się, być widocznym – łac. ‘exsistere’ – ‘ex’ – „na zewnątrz”, ‘sistere’ – „stać”.



Opowiadanie swojego życia to podróż egzystencjalna, podczas której możliwe jest świadome wyłanianie się wobec Drugiego, poprzez ukazanie tego co wewnątrz nas na zewnątrz.



Nasze przybycie na świat konstytuuje słowo. Od słowa, którym jesteśmy rozpoznani rozpoczyna się nasza wędrówka ku poszerzaniu świadomości.

Opowiadanie o sobie to rekonstrukcja odbić i refleksów obrazów istnienia, jakie współtworzyliśmy z innymi.



Pierwsze słowo o nas to odbicie nas samych w oczach Drugiego. To właśnie to słowo inauguruje świadomość bycia, gdy przychodzimy na świat.

Aby być świadomymi potrzebujemy być zobaczonymi, usłyszanymi, potwierdzonymi, wysłuchanymi.

Po to między innymi idziemy na terapię.

Oczywiście są też inne wartościowe możliwości, które sprzyjają wybrzmieniu własnej historii.



Niedawno przeczytałam książkę Janka Gorczycy, Polaka, który od ponad trzydziestu lat wiedzie życie bezdomnego na ulicach Rzymu. Książka „Storia di mia vita” („Historia mojego życia”) została wydana we Włoszech i z tego, co wiem jest bestsellerem i doczekała się już kilku wznowień.

Ciekawostką jest fakt, iż opublikowano ją tak, jak autor ją napisał. Językiem surowym, ostrym, ulicznym, niegramatycznym, z licznymi błędami. Dodatkowo „Storia di mia vita” napisana jest w czasie teraźniejszym, co daje efekt piorunującego obnażenia i zanurzenia w chwili. Jako czytelniczka momentalnie zostałam wessana w pole tej historii i stałam się świadkinią karkołomnych przeżyć Janka, takich jak: choroba alkoholowa, wyzwania ulicy, trudna miłość. Dodatkowo Janek Gorczyca w sposób esencjonalny ujął swoje życie skomplikowanego prostego człowieka w oceanie geopolitycznych przemian, dzięki czemu jego doświadczenie w niemal namacalny sposób stało się częścią czegoś większego, co bez Janka nie byłoby takie same.

„Ależ przygoda to ŻYCIE!” – myślałam, i zaraz potem przyszła mi refleksja, że życie nabiera sznytu przygody, gdy właśnie jest opowiadane.



Przykład Janka Gorczycy pokazuje również, iż opowieść nie potrzebuje „idealnego” języka.

Nie musisz umieć „jakoś” opowiadać. Właśnie to, jak mówisz o sobie, w jaki sposób, jest integralną częścią Twojej historii. To sprawia, że jest ona unikatowa.

Ileż to razy spotykam w gabinecie osoby, które po tygodniu niewidzenia się ze mną mówią: „Nic się nie wydarzyło.”. Serio? Bo potem nagle spotykam człowieka, który ze swojej codziennej jazdy do pracy tym samym numerem autobusu robi przygodę, opowiadając, kogo spotkał, co widział, z kim rozmawiał, kto go szturchnął po ostrym hamowaniu, albo za czym zamarzył, gdy nagle zobaczył migoczącą reklamę na podsufitce pojazdu. I nagle przejazd zwykłą linią autobusu nabiera niezwykłości.

I to NAGLE, dzieje się w teraz.



Z tego, co wiem Janek Gorczyca nadal mieszka w Rzymie. Jeśli ktoś z Was mówi po włosku, to książkę serdecznie polecam. Tu dołączam artykuł o autorze po polsku.



https://wydarzenia.interia.pl/ciekawostki/news-literacki-debiut-bezdomnego-polaka-glosno-we-wloskiej-prasie,nId,7578176

02/02/2025

Kiedy myślisz: depresja – jaki obraz się wyłania?
Wirtualna przestrzeń regularnie podrzuca portrety znanych osób, u których zdiagnozowano depresję. Rozpoznajemy wśród nich wybitnych artystów, w tym ludzi, którzy skutecznie umieli dostarczać rozrywki innym, ludzi sukcesu… (łac. successus – postęp, dobry wynik, szczęśliwy finał). Informacje o ich chorowaniu, a wielu przypadkach o śmierci – szokują.

Trudno nam zrozumieć, dlaczego osoby, które mają w naszym wyobrażeniu dostęp do niemal wszystkiego, co przynosi zadowolenie, zapadają się w sobie i owijają całunem rezygnacji.
Jednakże depresja nie kieruje się statusem osoby (na poczet tego tekściku urzeczowiam chorobę, jakby była oderwana od organizmu), i możemy ją rozpoznać we wszystkich środowiskach, i u ludzi w niemal każdym wieku bez względu na ciało, intelekt czy posiadane zasoby.

Na depresję może zachorować każdy. Nawet Bóg!
A to wolta!
Jestem świeżo po przeczytaniu dramatu „Boże mój” Anat Gov Wydawnictwo i Księgarnia Austeria
Wyobraźcie sobie taki oto case: Na kozetkę do terapeutki Elli przychodzi w przebraniu znanego aktora sam Bóg. Włożył taki kostium, ponieważ jako wszechwiedzący znał upodobanie Elli do artysty.
Bóg w sztuce Anat Gov od ponad dwóch tysięcy lat cierpi na depresję.
Czyli?

Otóż, ażeby za dużo nie zdradzać, napiszę tyle: Bóg wycofał swoje moce, swój głos, swoją wielkość, kreatywność a nawet agresję, żeby… w pewnym sensie dać więcej przestrzeni swojemu przyjacielowi, wobec którego czuje się winny.
Dramat napisany jest leciutko, momentami zabawnie, ale znalazłam w nim ziarenka piękna i nadziei, które bardzo mnie poruszyły.

Dość łatwo utożsamić mi się z Ellą, która jest terapeutką jak ja, i która od dziecka kontestuje istnienie Boga.
Ella nie ma łatwego życia. Sama wychowuje syna, od którego nigdy nie usłyszała choćby jednego słowa, lecz mimo to wciąż umie się zachwycać i zadziwiać. Jest pełna łagodnej cierpliwości i jednocześnie potrafi konfrontować. Może dlatego została wybrana przez Boga?

W każdym razie odważnie, a nawet trochę ze złością podjęła się niemal niemożliwego zadania pomóc Bogu w ciągu 50 minut.
Zaciekawieni? Polecam bardzo.

Wracając do depresji, do owej rezygnacji, do tego zasysającego przygnębienia, które prowadzi do wewnętrznego odrętwienia, do ciemności duszącej jak powietrze pełne pyłu – czym jest?
Mówienie o depresji w kategoriach choroby ułatwia z pewnością nawigowanie w przestrzeni, gdzie, ażeby się osadzić trzeba nazywać, ale jednocześnie nie pomaga w zrozumieniu fenomenu depresji.

To, co chcę teraz napisać jest trudne bez opisania teoretycznych podstaw psychoterapii Gestalt, w tym fenomenologii, ale spróbuję.

W naszym rozumieniu chorowanie jest pewnego rodzaju krajobrazem, jak się zdarza na granicy kontaktu: organizm/środowisko. Czyli że choroba, w tym depresja należy zarówno do organizmu jak i środowiska, a idąc dalej ujawnia się wskutek niejako współistnienia, współtworzenia. Pomaga zrozumieć to metafora boiska piłkarskiego wg filozofa fenomenologa Merleau-Pontiego, który mówi, że gracz z boiskiem tworzy całość, choć boisko nie jest mu dane na wyłączność. Są tam przecież inni gracze. Wokół boiska też zresztą dużo się dzieje. I to wszystko ogromnie wpływa na gracza, który jest przy piłce, ale również na tego, który siedzi na ławce rezerwowych etc. I choć praktyczne intencje każdego z uczestników meczu zdają się wyodrębniać jako osobne, nie zaistniałyby, gdyby nie było boiska.

Podobnie jest z tym, co nazwiemy depresją. Rezygnacja, wycofanie, apatia, bezsenność, bycie mniej żywym, poczucie bezsensu – pełnią konkretną funkcję we współtworzonym spotkaniu organizm/środowisko. Bycie-chorym jest „odmianą bycia-w-świecie”, w którym z jakiegoś powodu, w danej chwili tylko tak można być (czasem chodzi o przerwanie konfliktu).
Terapeuta Gestalt nie tyle zajmuje się diagnozowaniem co percypowaniem, jak w spotkaniu z klientem współdoświadcza jego rezygnacji, wycofania, bycia mniej żywym etc., i jak swoją „odmianą bycia-w-świecie” na niego wpływa.

Efektem jest uznanie doświadczenia klienta w miejscu, gdzie dotąd cierpiał sam. „Cierpienie jest nieobecnością.”. W rezultacie nieobecność staje się żywą obecnością, która zaprasza do ruchu, do poczucia czegokolwiek, do małego gestu, do ukradkowego spojrzenia, a może nawet z czasem do wspólnego tańca.

04/01/2025

Dotyk spojrzenia

Chciałabym być oczami, robić to, co robią oczy, które w jednej chwili idą bardzo daleko, tam, gdzie reszta mnie nigdy nie postawi stopy, a wszystko, co widzą, udaje im się mieć, pozostawiając to tam, gdzie jest, posiadać to bez chęci odebrania, poznać to bez domagania się uwagi, chciałabym mieć bezgraniczny dotyk spojrzenia, który wie, jak dotykać wszędzie, nie naruszając, kochać, nie pozwalając się ranić, zdobyć wszystko, nie odrzucając niczego.

* Sergio Claudio Perroni “Bywa, że wchodzę do twojego snu” (tłum. własne)

Niech się Wam darzy w tym stawiającym pierwsze kroczki 2025 Roku!
Oby upłynął nam wszystkim zdrowo i w pokoju!

-
-
-
-
-
-

Il tatto dello sguardo

Vorrei essere occhi, fare come fanno gli occhi, che in un istante vanno lontanissimo, li dove il resto di me non metterà mai piede, e ogni cosa che vedono riescono ad averla lasciandola dov’è, a possederla senza volerla portare indietro, a conoscerla senza pretendere la sua attenzione, vorrei avere il tatto sconfinato dello sguardo, che sa toccare ovunque senza farsi sentire, amare senza lasciarci ferire, conquistare tutto senza rinunciare a niente.

*Sergio Claudio Perroni “Entro a volte nel tuo sonno”

07/12/2024

W moim mieszkaniu jest jedna rzecz, bez której nie miałabym komfortu.
To drobnostka. To zatyczka od zlewu kuchennego.

Tak się składa, że kuchnia jest częścią dużego pokoju, w którym mam wydzieloną strefę rekreacyjną, to znaczy sofę, na której mogę przesiadywać lub zalegiwać, i czytać książki lub oglądać kolorowy świat na Netflixie.

Brak zatyczki w umywalce uniemożliwiłby relaks. Owszem, może rozwinąłby moją kreatywność (czym zatkać zlew), ale – inwencję wolałbym krzewić gdzieindziej.

Korek to brak smrodu. Tego ciągnącego się piętrami oparu wydzielin po ludziach i od ludzi. Dlatego wielbię mój korek, drżę, żeby przypadkiem go nie zgubić i zamyślam się, jak tak maleńki przedmiot wpływa na to, jak się czuję i co czuję.

Kwestia korka wycieka zatem na szersze wody. Jak inne drobnostki wpływają na moje życie. Czy umiem docenić je tak jak ów arcyważny przedmiot armatury kuchennej?
Staram się.

Dwa dni temu zgubiłam jedną z nowych rękawiczek. Jestem w tym dobra. W gubieniu. Ale tym razem trochę rozpaczałam. Rękawiczki były naprawdę ładne i dosyć kosztowne. Analizowałam drogę do domu: „To musiało być, gdy wracałam z pracy zatłoczoną 4 i kupowałam w aplikacji bilet, jednocześnie rozmawiając przez telefon o aktualnych trendach sylwestrowych.”.

Dziś znalazłam zgubę. Życzliwa dusza przewiesiła ją na balustradzie schodów. Musiałam upuścić rękawiczkę lecąc do pracy. Górę wdzięczności, którą poczułam wypuściłam korytarzami i rurami (tak, tymi samymi) ku górze i mam nadzieję, że dotarła do kogo trzeba.

Natomiast wczoraj w piekarni, już na odchodnym po zakupach sprzedawczyni zapytała mnie: „A lubi Pani pączki?”. Kto nie lubi. I tak oto wyszłam z dwoma smakołykami, ucieszona jakbym dostała najwspanialszy prezent mikołajkowy na świecie. I, wiecie co? Może taki właśnie był. Napełniony szczodrością jak różą. Pyszny.

Być może już się domyślasz, że pisząc ten tekst zapraszam się do doceniania tego, co małe i niepozorne. Tak. I jednocześnie zapraszam cię do odkrywania drobnostek, które sprawiają, że twoje życie nie miałoby odpowiedniej jakości, gdyby ich zabrakło. Być może twoje myśli podążają teraz w stronę ciała i przypomnisz sobie, jak trudno ci było z kontuzją małego palca, albo w stronę rodzinnych relacji i wspomnisz ciotkę Basię, z którą co prawda masz rzadki kontakt, ale gdy miałaś_łes 10 lat ciotka przewiozła cię na niebieskiej MzEtzce. I choć to był tylko jeden raz, to dzięki temu masz prawko na motor. A może jeszcze prościej? Może docenisz posiłek? Albo wygodne ubranie?

Ja także idę dalej w szukanie ważnych drobnostek, które, jeśli potrzebuję przybliżają mnie do ludzi, a kiedy wolą być sama, to pozwalają mi się zdrowo zdystansować. Jak ten korek.

17/11/2024

Dzień dobry:)

Z ogromną przyjemnością zapraszam do galerii Biblioteki Gestalt „Zróbmy sobie sztukę”, którą kolejny raz współtworzyłam.

[Wystawa] Intencjonalność