16/07/2025
W latach 2022–2023 Państwowa Straż Pożarna przeprowadziła ogólnokrajową inwentaryzację schronów, ukryć oraz miejsc doraźnego schronienia. Celem akcji było określenie ich stanu technicznego oraz dostępności dla ludności w przypadku wystąpienia sytuacji zagrożenia – takich jak klęski żywiołowe, katastrofy czy konflikty zbrojne. Wyniki inwentaryzacji ujawniają, że Polska dysponuje infrastrukturą ochronną mogącą pomieścić ponad 49 milionów osób – więcej niż liczy cała populacja kraju.
Strażacy zinwentaryzowali aż 234 735 obiektów budowlanych, które zostały sklasyfikowane jako:
• Schrony – około 2 tys. obiektów, mogących pomieścić ponad 300 tys. osób.
• Ukrycia – blisko 9 tys. miejsc dla ponad 1,1 mln osób.
• Miejsca doraźnego schronienia (MDS) – aż 224 tys. lokalizacji, które mogą być użyte w nagłych przypadkach.
Tak ogromna liczba obiektów nie oznacza jednak, że każdy z nich oferuje taki sam poziom ochrony.
Rodzaje schronień – czym się różnią?
• Schrony to najbardziej zaawansowane budowle ochronne. Ich konstrukcja jest hermetyczna, muszą być wyposażone w systemy filtracji powietrza i wentylacji. Schrony mogą być zarówno wolnostojące, jak i stanowić część istniejących budynków, np. piwnic.
• Ukrycia zapewniają ograniczoną ochronę, zwykle nie są hermetyczne. Są to przeważnie piwnice lub inne pomieszczenia zaadaptowane do roli schronienia.
• Miejsca doraźnego schronienia to tymczasowe lokalizacje wyznaczane na wypadek zagrożeń. Mogą to być garaże podziemne, tunele, wykopy ziemne, a także specjalnie przygotowane przestrzenie w budynkach użyteczności publicznej.
W ramach projektu stworzono specjalną aplikację mobilną, której strażacy używali podczas inwentaryzacji. Na jej podstawie opracowano ogólnodostępną aplikację internetową działającą pod adresem: http://schrony.straz.gov.pl
Aplikacja umożliwia interaktywne przeszukiwanie mapy, pozwalając każdemu użytkownikowi zlokalizować najbliższe miejsce schronienia – z podziałem na schrony, ukrycia i MDS. Jest dostępna zarówno na komputerach, jak i urządzeniach mobilnych.
Do czasu uruchomienia Centralnej Ewidencji Obiektów Zbiorowej Ochrony, wynikającej z ustawy o ochronie ludności i obronie cywilnej (z dnia 5 grudnia 2024 r.), aplikacja „Schrony” pozostaje narzędziem informacyjnym. Choć nie ma charakteru urzędowego, pełni ważną rolę edukacyjną i operacyjną. Sposób prowadzenia Centralnej Ewidencji Obiektów Zbiorowej Ochrony określa rozporządzenie, które wejdzie w życie 25 lipca.
W obliczu rosnącej liczby ekstremalnych zjawisk pogodowych, niepewnej sytuacji geopolitycznej i konieczności przygotowania ludności cywilnej, wiedza o lokalizacji najbliższych miejsc schronienia może mieć kluczowe znaczenie. Warto samodzielnie zapoznać się z mapą i sprawdzić, gdzie w naszej okolicy znajdują się takie obiekty – by w razie zagrożenia działać szybko i skutecznie oraz uświadomić sobie ogromne potrzeby związane z budową obiektów ochronnych w Polsce.
