30/11/2025
O potrzebie rozwijania pamięci wzrokowej, słuchowej i dotykowej w terapii. Zachęcamy do czytania.
🧠✨ Dobrodziejstwo pamięci wzrokowej, słuchowej i dotykowej w terapii — dlaczego wielozmysłowość działa?
W terapii — logopedycznej, psychologicznej, pedagogicznej, zajęciowej — nie uczymy samym słowem.
Uczymy doświadczeniem.
A doświadczenie zapisuje się najmocniej wtedy, gdy angażujemy więcej niż jeden kanał percepcji.
Dlatego trzy rodzaje pamięci są fundamentem skutecznej pracy terapeutycznej:
🔵 1. Pamięć wzrokowa — „widzę, więc rozumiem”
Pamięć wzrokowa to zdolność zapamiętywania obrazów, układów, sekwencji, gestów, schematów.
W terapii odgrywa ogromną rolę, bo to właśnie obrazy są jednym z najszybszych nośników informacji.
Dzięki niej dziecko:
• rozpoznaje i różnicuje podobne głoski (np. po układzie warg i języka),
• zapamiętuje kierunek ruchu — w artykulacji, w grafomotoryce, w zadaniach sekwencyjnych,
• uczy się analizy i syntezy — bo potrafi „zobaczyć” strukturę słowa,
• szybciej utrwala nowe słowa, pojęcia, reguły.
W praktyce terapeutycznej pamięć wzrokowa wspiera m.in.:
– terapię ORM,
– naukę czytania i pisania,
– trening sekwencji i planowania,
– komunikację alternatywną (AAC),
– logorytmikę i ćwiczenia rytmiczne.
🔵 2. Pamięć słuchowa — „słyszę różnicę, więc mogę mówić precyzyjnie”
Dziecko uczy się języka przede wszystkim przez ucho.
Pamięć słuchowa pozwala mu zapamiętać:
• melodię mowy,
• długość dźwięków,
• tempo wypowiedzi,
• różnice między głoskami (np. p–b, s–ś, k–t).
Jeśli pamięć słuchowa działa słabiej, pojawiają się:
– trudności w rozumieniu dłuższych wypowiedzi,
– mylenie podobnych głosek,
– skracanie wyrazów,
– problemy z powtarzaniem ciągów (np. 3–4-wyrazowych).
W terapii pamięć słuchowa jest kluczem do:
• poprawy słuchu fonemowego,
• płynności mowy,
• rozumienia,
• prawidłowej artykulacji,
• treningu słuchowego (w zaburzeniach APD i nie tylko).
🔵 3. Pamięć dotykowa i kinestetyczna — „czuję ruch, więc potrafię go powtórzyć”
To pamięć zapisu ruchu i odczuwania ciała.
Bez niej nie nauczymy się precyzyjnych, powtarzalnych sekwencji — ani w motoryce dużej, ani w artykulacji.
To właśnie dzięki niej dziecko:
• wie, gdzie spoczywa język,
• czuje domknięcie warg, napięcie, rozluźnienie,
• potrafi ustawić żuchwę i kontrolować kierunek ruchu,
• odczuwa rytm, tempo i koordynację.
Pamięć kinestetyczna to fundament:
– terapii miofunkcjonalnej,
– ćwiczeń artykulacyjnych,
– logorytmiki,
– terapii ręki,
– SI,
– pracy nad stabilizacją i planowaniem motorycznym.
✨ Dlaczego połączenie trzech pamięci działa jak „mnożenie efektu”?
Bo kiedy mózg dostaje informację przez więcej niż jeden kanał, wzmacnia:
✔ tempo uczenia,
✔ trwałość zapamiętania,
✔ łatwość odtworzenia umiejętności,
✔ motywację dziecka (bo angażujemy całe ciało, a nie tylko słuchanie instrukcji).
Mózg lubi redundancję.
A multisensoryczność to nic innego jak powtarzanie tego samego komunikatu w różnej formie: obrazem, dźwiękiem, ruchem.
To dlatego w terapii tak świetnie działa:
• pokazywanie + mówienie + wykonywanie,
• łączenie ćwiczeń artykulacyjnych z rytmem i ruchem,
• wprowadzanie sekwencji obraz–gest–słowo,
• angażowanie rąk i ciała w naukę języka.
Kiedy dziecko widzi – słyszy – czuje, jego mózg dostaje trzy różne ścieżki, by dotrzeć do tego samego efektu.
I właśnie wtedy terapia staje się szybsza, pewniejsza i głębiej utrwalona.
