Praktyka Logopedyczna Joanna Bortel

05/09/2025

🔊 Mięsień pierścienno-tarczowy (CT) – mój ulubieniec w pracy z głosem!

Dziś podzielę się kilkoma ciekawostkami o jednym z najważniejszych mięśni krtani – CT, czyli mięśniu pierścienno-tarczowym. To właśnie on odpowiada za plastyczność naszego głosu – decyduje o tym, jak wysoko czy nisko potrafimy mówić i śpiewać. Nic dziwnego, że wokaliści i śpiewacy szczególnie go cenią!

Oczywiście CT nie działa w pojedynkę – jakość brzmienia zależy od współpracy całej „architektury” mięśni krtani. Ale dziś skupiam się właśnie na nim.

👉 Dlaczego CT jest tak wyjątkowy?

➡️to jedyny mięsień, który przyczepia się do zewnętrznej powierzchni chrząstki tarczowatej,

➡️jako jedyny w krtani jest unerwiony przez zewnętrzną gałązkę nerwu krtaniowego górnego (odnogę nerwu błędnego – X),

➡️jego skurcz powoduje wydłużenie i napięcie fałdów głosowych.

👉 Co to daje w praktyce?

➡️umożliwia uzyskanie wyższych i niższych dźwięków podczas fonacji,

➡️pozwala na płynne modulowanie głosem w mowie,

➡️odpowiada za subtelne przejścia w śpiewie i kontrolę intonacji, czyli tzw. passaggio.

👉A mechanizm i czynność CT?

➡️Skurcz mięśnia pierścienno-tarczowego powoduje obrót w stawie pierścienno-tarczowym. Chrząstka tarczowata zostaje pociągnięta ku przodowi i w dół, co zmniejsza odległość między chrząstką tarczowatą a pierścieniowatą, a zwiększa dystans od chrząstki nalewkowatej. W efekcie fałdy głosowe stają się cieńsze, napięte i wydłużone. Dłuższe i mocniej napięte fałdy wytwarzają podczas fonacji wyższe dźwięki.

👉Przecięcie (uszkodzenie) nerwu krtaniowego górnego.

➡️Może spowodować problemy z głosem i odczuwaniem, ponieważ nerw ten dzieli się na dwie gałęzie: wewnętrzną, odpowiedzialną za czucie w górnej części krtani i gardła, oraz zewnętrzną, unerwiającą ruchowo mięsień pierścienno-tarczowy, kluczowy dla zmiany wysokości głosu. Wewnętrzne uszkodzenie gałęzi wewnętrznej powoduje zaburzenia czucia, a uszkodzenie zewnętrznej – problemy z dźwiękiem.

👉 Czy można go znaleźć?
➡️TAK! CT leży w przedniej części szyi, między chrząstką tarczowatą a pierścieniowatą – można go nawet wypalpować. Dzieli się na część prostą i skośną.

👉 Ćwiczenie na CT:
➡️wolne ćwiczenia w glissando i legato między dwoma dźwiękami 🎶

Można więc powiedzieć, że CT to prawdziwy „stroiciel” naszego głosu – bez niego nie byłoby ani sopranowych dźwięków ani swobodnej modulacji w codziennej rozmowie :)

31/08/2025

Gdzie naprawdę odpoczywa język?😳👅

Bardzo często spotykam się z błędną interpretacją pozycji spoczynkowej języka – zarówno w internecie jak i w praktyce logopedycznej. Uwierzycie, że trudno znaleźć rycinę, na której język ukazany jest w prawidłowym, fizjologicznym ułożeniu❓ Bardzo dobre Atlasy anatomiczne świetnie pokazują budowę języka, ale… na rycinach rzadko widać jego fizjologiczną pozycję spoczynkową. Nic dziwnego, że pojawia się tyle nieporozumień – nawet wśród specjalistów, którzy w zależności od szkoły i doświadczeń pokazują różne ułożenia języka.

💥To gdzie w takim razie jest prawda?
Jak wygląda język w pozycji spoczynkowej, kiedy nie mówimy, nie jemy i nie śpiewamy?🫣

▶️O prawidłowej pozycji języka mówimy kiedy:

✅język spoczywa symetrycznie na podniebieniu,

✅czubek (apeks) i część brzeżna (koronalna) delikatnie przylegają do podniebienia – ale bez kontaktu z zębami siecznymi,

✅pozostałe 2/3 języka są również w kontakcie z podniebieniem,

✅boki języka układają się luźno przy wewnętrznych krawędziach trzonowców,

✅utrzymuje się lekkie podciśnienie (tzw. podciśnienie Dondersa), które pomaga językowi „przyssać się” do podniebienia,

✅brak napięć mięśni dna jamy ustnej.

🌿 Efekty prawidłowej pozycji języka to m.in:

✔ szerokie, prawidłowe podniebienie,
✔ normatywne połykanie,
✔ prawidłowa artykulacja,
✔ prawidłowy zgryz,
✔ i co najważniejsze – oddech przez nos.

💡 Dlaczego o tym piszę?

Bo choć żyjemy w czasach gdzie dostęp do informacji jest bardzo łatwy, trudno w sieci znaleźć rzetelny obraz prawidłowej pozycji spoczynkowej języka. A to kluczowy element zdrowej funkcji orofacjalnej – wpływający na rozwój zgryzu, artykulację i całą motorykę jamy ustnej.

A czy Wy zastanawialiście się kiedyś, gdzie odpoczywa Wasz język? Spróbujcie świadomie sprawdzić – a jeśli macie wątpliwości, zapytajcie logopedę. 😊

29/08/2025

📢 Wrzesień to czas przesiewowych badań logopedycznych w przedszkolach i szkołach! 📢

To moment, w którym logopedzi i neurologopedzi mają szansę wcześnie wychwycić ewentualne trudności u dzieci. 👧👦
Dzieci do zbadania jest naprawdę bardzo dużo, a do przeprowadzenia badania potrzebna jest zgoda rodziców.
I tu często pojawia się pytanie: „Po co moje dziecko ma być badane, skoro mówi ładnie?” 🤔 No właśnie☺️

👉 Warto pamiętać, że logopeda zajmuje się nie tylko rozwojem mowy i wadami wymowy.

Jego kompetencje są znacznie szersze – poza obszarem komunikacji, podczas przesiewu specjalista może szybko zidentyfikować także:

➡️zaburzenia miofunkcjonalne, które utrudniają prawidłową realizację głosek,

➡️nieprawidłowy tor oddechowy (np. oddychanie przez usta),

➡️wady zgryzu,

➡️nieprawidłowy wzorzec połykania,

➡️ czynniki mogące wpływać na rozwój twarzoczaszki i zdrowie dziecka

i wiele, wiele innych....

💡 Dlatego przesiewowe badania logopedyczne są tak ważne – pozwalają szybko i skutecznie wskazać dzieci, które potrzebują pełnej diagnozy i wsparcia terapeutycznego.

🚫 Pamiętaj – przesiew nie jest szczegółową diagnozą, a jedynie pierwszym krokiem, dzięki któremu możemy w porę zauważyć trudności i skierować dziecko na dalsze badania.

19/07/2025

Głos - akustyczny podpis osobowości🗣💥

Mówimy codziennie – to oczywiste. Ale za każdym wypowiedzianym słowem stoi niezwykle precyzyjny i złożony mechanizm: oddech, napięcie mięśniowe, fale akustyczne, praca mózgu... Głos to nie tylko dźwięk! To narzędzie komunikacji międzyludzkiej, emocji, osobowości. To Twoja akustyczna wizytówka 😊.

A teraz… zapraszam Cię w krótką podróż po świecie głosu 🤓

🎙 Skąd bierze się głos?
Zanim wypowiemy choćby jedno słowo, w naszym ciele uruchamia się precyzyjna biologiczna „maszyneria”. I choć głos słyszymy z ust, to jego źródło jest znacznie głębiej – w płucach, krtani i układzie nerwowym.

🧠Mózg - niezwykle szybki komputer.
Dzięki badaniom ultrasonograficznym wiemy, że język planuje ruch do następnej głoski, zanim poprzednia zdąży całkiem wybrzmieć. To zjawisko, znane jako koartykulacja, odzwierciedla imponującą szybkość przetwarzania w naszym układzie nerwowym.

💨 Oddech to początek wszystkiego.
Głos rodzi się na wydechu. Płuca działają jak miechy, przepona jak tłok. Ciśnienie wydechowe decyduje o sile głosu – nawet niewielka zmiana wystarczy, by mówić dwa razy głośniej!

🎻 Struny głosowe – najcudowniejszy „instrument” na świecie.
Fałdy głosowe (zwane strunami) mogą drgać nawet 1000 razy na sekundę! Wytwarzają tzw. ton podstawowy, zwany również formantem zero (F0), który dopiero w przestrzeni traktu wokalnego, nabiera barwy i charakteru – jak w prawdziwej orkiestrze.

👃 Rezonatory i rola… nosa
To, jak brzmi nasz głos, zależy od szerokości dróg oddechowych, przestrzeni gardła, ustawienia języka, podniebienia, warg i nosa. Ciało działa tu jak zestaw filtrów akustycznych. Dlatego mówimy różnie, kiedy jesteśmy zakatarzeni 😉

😜 Głos to odbicie emocji i wieku
Z wiekiem głos się zmienia – u kobiet zwykle się obniża, u mężczyzn po 60-tce... podwyższa się! Emocje również odgrywają ogromną rolę: stres a także nadpobudliwość podnoszą napięcie mięśni krtani i wyostrzają ton i głośność dźwięku.

🫢 A gdy głos milknie...
Długotrwała chrypka lub zmiana barwy głosu to ważny sygnał ostrzegawczy! Przyczyną mogą być np. stany zapalne, refluks, niedomykalność fałdów głosowych, guzki głosowe, zaburzenia neurologiczne a nawet choroba nowotworowa! Dlatego właśnie wizyta u lekarza foniatry i celowana diagnostyka są kluczowe, by móc dopasować rodzaj leczenia i rehabilitacji.

🤖 Przyszłość? Neuroprotezowanie głosu!
W 2023 roku naukowcy z University of California San Francisco przywrócili mowę kobiecie sparaliżowanej po udarze. Dzięki neuroprotezce odczytującej sygnały z kory ruchowej, możliwe było przekształcenie ich w mowę syntetyczną. Co więcej – sztuczna inteligencja odtworzyła także barwę głosu pacjentki sprzed choroby.

📌 Dlaczego to ważne?
Bo głos to nie tylko narząd – to nasz akustyczny podpis, sposób bycia w świecie, forma ekspresji, komunikacji i bliskości z innymi.

🗣 Dbajmy o niego. Słuchajmy, jak brzmi. I reagujmy, gdy zaczyna się zmieniać.

👩‍⚕️ Joanna Bortel
Neurologopeda kiniczny | Specjalista zaburzeń głosu | Terapeuta miofunkcjonalny

01/07/2025

🌞 Wakacje to dobry czas na diagnozę! 🌞

Drodzy Rodzice!
W okresie wakacyjnym oferuję możliwość umówienia wizyty diagnostycznej 🗓️👩‍⚕️

📌 W lipcu i sierpniu nie prowadzę nowych terapii – wykonuję wyłącznie diagnozy (oprócz terapii już trwających z moimi stałymi pacjentami❤️). To idealny moment, aby:

✅ ocenić, czy wędzidełko języka jest prawidłowe
✅sprawdzić czy oddychasz w sposób prawidłowy
✅sprawdzić czy jakość Twojego głosu jest prawidłowa, np. przy chrypce
✅ sprawdzić rozwój mowy i komunikacji (czy dziecko mówi tyle, ile powinno w swoim wieku?)
✅ ocenić rozumienie mowy – nawet jeśli dziecko jeszcze mało mówi, ważne, jak rozumie polecenia
✅ zbadać, czy są objawy opóźnionego rozwoju mowy (ORM)
✅ wykryć ewentualne zaburzenia artykulacji – np. seplenienie, rotacyzm, brak głosek
✅ ocenić funkcje praksji oralnej – czy buzia i język są sprawne w trakcie opracowywania pokarmów, w trakcie jedzenia i mówienia
✅ przyjrzeć się funkcjom poznawczym i komunikacyjnym – czy dziecko nawiązuje kontakt, utrzymuje pole wspólnej uwagi, reaguje na imię
✅ sprawdzić gotowość do nauki czytania i pisania (dla starszych dzieci)
✅ skonsultować trudności w karmieniu niemowląt i małych dzieci – wybiórczość pokarmowa, ssanie, gryzienie, połykanie

🧠 Jako neurologopeda patrzę na dziecko całościowo – nie tylko na mowę, ale też na to, jak rozwija się jego układ nerwowy i jak komunikacja łączy się z całym rozwojem.
Jeśli coś Cię niepokoi – nie czekaj do września. Zapraszam na konsultację w spokojnej, wakacyjnej atmosferze ☀️

📩 Zapisy przez wiadomość prywatną

16/06/2025

🎉 NOWOŚĆ DLA LOGOPEDÓW I RODZICÓW!
Poznaj 💦„Bąbelkowe historie – Historia skocznego Kangura” 🦘💨 – rymowaną opowieść w formie wiersza i zestaw ćwiczeń oddechowo-fonacyjnych w oparciu o technikę LAX VOX w autorskim ujęciu!😉

✅ wiersz - który motywuje i pobudza wyobraźnię
✅ 7 gotowych kart pracy z pięknymi ilustracjami
✅ autorska koncepcja wspierająca głos i oddech
✅ dla logopedów, terapeutów, nauczycieli i rodziców

👉 Idealne dla dzieci z problemami głosowymi (m.in. chrypką, twardym nastawieniem fonacyjnym i ubezdźwięcznieniami)!

📩 Kliknij i zamów na naffy : [https://www.naffy.io/joanna-bortel/babelkowe-historie-cwiczenia-logopedyczne-oddechowo-fonacyjne-terapia-glosu-i-oddechu-2f8]

#

13/06/2025

📢„Człowiek nie ma drugiego tak precyzyjnego instrumentu jak aparat mowy. Jego konstrukcja przypomina znacznie bardziej orkiestrę niż pojedynczy instrument” – zauważa prof. Robert Sataloff, światowej klasy foniatra.

Trudno się z nim nie zgodzić❗️ Mówiąc, uruchamiamy niezwykle złożoną architekturę naszego ciała – przeponę, krtań, język, usta, nos… Głos to doskonale zsynchronizowany mechanizm, który nie tylko wyraża myśli, ale też silnie rezonuje z naszymi emocjami.

🎼 A kto dyryguje tą symfonią? Nasz mózg🧠 – inicjuje, integruje i scala wszystkie elementy w jeden harmonijny utwór🎶.

🎤 CIEKAWOSTKA! Czy wiedzieliście, że struny głosowe mogą drgać nawet 1000 razy na sekundę? 😮

07/06/2025

🎉 PREMIERA E-BOOKA! 🎉
Kochani! Z ogromną radością przedstawiam Wam „Bąbelkowe historie – Historia skocznego Kangura” 🦘💨 – zestaw ćwiczeń logopedycznych, nad którymi pracowałam z sercem przez ostatnie miesiące! 🙈
To pierwsza część wyjątkowej serii logopedycznych opowieści i kart pracy, które dosłownie… oddychają razem z dzieckiem!
📖 Co znajdziesz w środku?
✅ Rymowaną, pełną energii historię ciekawskiego kangura
✅ Starannie opracowane ćwiczenia oddechowo–fonacyjne
✅ Prosty i przystępny język, który trafia do dzieci
✅ Piękne, kolorowe karty pracy z cudownymi ilustracjami
✅ Narzędzie stworzone z myślą o logopedach, nauczycielach, fizjoterapeutach, pedagogach i rodzicach
To nie tylko zestaw ćwiczeń – to autorska koncepcja terapeutyczna, która wynika z wielu lat pracy głosem, znajomości biomechaniki traktu głosowego oraz doświadczenia w pracy z dziećmi💬💨
💡 Dla kogo jest ten e-book?
Dla dzieci:
🔸 z zaburzeniami głosu (chrypka, guzki głosowe, niedomykalność fałdów głosowych, polipy, dysfonie hiper- i hypofunkcjonalne)
🔸 z ubezdźwięcznianiem głosek
🔸 z dysfunkcjami oddychania (m.in. skrócona faza wydechowa, ustny tor oddechowy )
👉 Jeśli pracujesz z dziećmi albo jesteś rodzicem, który szuka ciekawych i skutecznych sposobów na wspieranie rozwoju mowy i oddechu – ten e-book jest właśnie dla Ciebie!
📩 Napisz do mnie w wiadomości prywatnej lub kliknij tutaj: [https://www.naffy.io/.../babelkowe-historie-cwiczenia...], by dowiedzieć się więcej.
🧡 Udostępnij, jeśli znasz kogoś, komu może się przydać!
Niebawem także w Empiku🤗❤☘

Historia skocznego Kangura to pierwsza część serii Bąbelkowych historii – krótkich opowieści w formie wierszy, które stanowią serię ćwiczeń logopedycznych ukierunkowanych na pracę z głosem i oddechem. To ćwiczenia, które dosłownie… oddychają razem z dzieckiem! Poznaj energiczneg...

29/03/2025

🔥Rehabilitacja fizjoterapeutyczno - logopedyczna stawów skroniowo - żuchwowych u dzieci leczonych ortodontycznie lub laryngologicznie – dlaczego nie można jej lekceważyć?🔥

Pracując w zespole ortodontyczno - fizjoterapeutyczno - logopedycznym, dostrzegam interesujące zależności, które warto zgłębić. Są to powiązania między zaburzeniami stomatognatycznymi, terapią miofunkcjonalną, funkcjonowaniem stawów skroniowo-żuchwowych a procesem nabywania kompetencji językowych.

🧐 Dlaczego uważam, że wczesne leczenie ortodontyczne dzieci w interdyscyplinarnym zespole jest tak ważne?
To nie tylko kwestia estetyki i prostych zębów!🦷Ma to kluczowe znaczenie dla prawidłowego rozwoju mowy, systemu fonetyczno - fonologicznego 🗣oraz dla właściwej pracy miofunkcjonalnej obszaru ustno-twarzowego.

Po 1️⃣...
Musimy pamiętać, że krzywe zęby to krzywa czaszka‼️
Nieprawidłowy zgryz może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych, w tym dolegliwości bólowych oraz nawracających stanów zapalnych.

Po 2️⃣...
Wady zgryzu i nieprawidłowe ustawienie żuchwy w stawie skroniowo - żuchwowym mogą sprzyjać zapaleniom ucha środkowego. Zaburzenia wentylacji ucha prowadzą do częstych infekcji! Sprawdź artykuł, który wyjaśnia tę zależność:
🔗 https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC9786198/

Po 3️⃣...
Częste infekcje ucha środkowego, niedrożność trąbki Eustachiusza 👂oraz powiększony migdałek gardłowy mogą prowadzić do oddychania przez usta.

Po 4️⃣...
Ustny tor oddechowy = brak pozycji wertykalno - horyzontalnej czyli pozycji spoczynkowej jezyka👅 warunkuje nieprawidłowy rozwój podniebienia.

Po 5️⃣...
Nieprawidłowa motoryka języka, prowadzi do wad wymowy🤯🤦‍♀️👄

Po 6️⃣...
Infekcje ucha środkowego, są często związane z wysiekowym zapaleniem ucha👂 i mogą prowadzić do opóźnionego rozwoju mowy, czyli opóźnionego nabywania kompetencji językowych😭.

👩‍⚕️ Kochani! Interdyscyplinarne podejście to klucz do sukcesu!
Wiedza jest dostępna naprawdę dla każdego, warto się zainteresować, nie trzymać szablonowo i przede wszystkim współpracować z innymi specjalistami .

💬 Jesli masz pytanie, napisz do mnie!

27/02/2025

Dysfunkcja oddychania a leczenie ortodontyczne 🦷🌬

Dysfunkcja oddychania to problem, w którym dziecko oddycha głównie przez usta, co ma znaczący wpływ na rozwój twarzoczaszki. Oddech ustny często prowadzi do zaburzeń miofunkcjonalnych i wad zgryzu.🚶‍♀️🌬️

Przyczyn, dla których dziecko oddycha przez usta, jest wiele. Ważne jest ich wczesne wykluczenie, by terapia logopedyczna i leczenie ortodontyczne przebiegały sprawnie i harmonijnie. 😇

Z logopedycznego punktu widzenia oddychanie ustami wpływa na pozycję spoczynkową języka, warg, żuchwy oraz całego obszaru mięśni orofacjalnych. 😔 Co ciekawe, rodzice często zgłaszają się z wadą wymowy dziecka, która jest tylko „czubkiem góry lodowej”. 🤔🫣

Terapia miofunkcjonalna, w tym metoda Butejki, pomaga przywrócić prawidłowe oddychanie przez nos, wzmacniając mięśnie orofacjalne. Dzięki temu leczenie ortodontyczne staje się szybsze i przebiega harmonijnie! 💪🦷

Drogi Rodzicu! Zadbaj o zdrowy rozwój swojego dziecka już teraz. Wczesna interwencja logopedyczna i ortodontyczna mają ogromny wpływ na jego przyszłość! Jeśli niepokoi Cię oddech Twojego dziecka, słyszysz, że nie mówi wyraźnie i chciałbyś wykluczyć nieprawidłowości, zapraszam na konsultację 😊🌱