Małgorzata Orłowska - psychoterapeuta, psycholog, seksuolog

30/11/2025

W życiu często okazuje się, że pod wieloma naszymi dorosłymi wyborami nie kryje się pech, zły partner czy wredne koleżanki z pracy, ale schemat niepełnowartościowości i wstydu.
To filtr, który wpływa na to, kogo wybierasz, co tolerujesz i jak bardzo wierzysz, że zasługujesz na akceptację, docenienie i miłość.

Schemat powstaje wtedy, gdy w dzieciństwie zabrakło poczucia, że jesteś ważny, widziany i kochany. Gdy było więcej krytyki niż wsparcia, więcej wymagań niż czułości, więcej porównywania niż akceptacji.

Co najczęściej buduje schemat niepełnowartościowości i wstydu?
1. Stała krytyka, karanie lub nierealistyczne wymagania.
2. Słowa rodzica wyrażające rozczarowanie.
3. Odrzucenie emocjonalne albo brak miłości ze strony jednego lub obojga rodziców.
4. Przemoc fizyczna, psychiczna, emocjonalna lub seksualna.
5. Obwinianie dziecka za sytuacje rodzinne, na które nie miało wpływu.
6. Komunikaty typu: „jesteś zły”, „jesteś do niczego”, „z tobą ciagle jest jakiś problem”.
7. Porównywanie do rodzeństwa i ocenianie na niekorzyść.
8. Branie winy na siebie za rozstanie rodziców.

Tak powstaje wewnętrzny głos, który w dorosłości podpowiada: „coś jest ze mną nie tak”, „nie da się mnie lubić”, „na pewno mnie odrzucą”.

Jak ten schemat wpływa na relacje w dorosłości?

• unikanie bliskości i intymnych spotkań,
• krótkie, intensywne romanse lub kilka jednocześnie,
• przyciąganie do osób krytycznych albo poniżających,
• wchodzenie w relacje z osobami stosującymi przemoc,
• zakochiwanie się w osobach niedostępnych, zajętych lub żyjących daleko,
• komfort przy partnerach, którzy nie chcą poznać cię zbyt głęboko,
• wybieranie osób, których tak naprawdę nie kochasz np. z lęku przed odrzuceniem,
• wchodzenie w związki z kimś, kto nie jest w stanie się zaangażować,
• relacje, w których samemu rani się partnera.

I najważniejsze na koniec:

Często dominującą emocją staje się wstyd.
Jeśli ten schemat jest ci bliski, możliwe, że żyjesz w świecie, w którym wstyd towarzyszy każdej relacji i decyzji.
To nie znaczy, że coś jest z tobą nie tak.
To znaczy, że kiedyś zabrakło ci bezwarunkowej miłości.

A co daje uwolnienie się od schematu?
Zdrowe poczucie wartości i umiejętność tworzenia relacji, które są naprawdę dobre i satysfakcjonujące.

—
Cytat: Bogdan Wojciszke

23/11/2025

Kiedy podkreślam, że ADHD jest poważnym zaburzeniem neurorozwojowym, nie „cechą osobowości” ani „supermocą”, wciąż spotykam się z całym wachlarzem reakcji.
Od śmiechu i bagatelizowania, przez mechaniczne „przecież nic się nie dzieje”, „ niewychowane dziecko” aż po narracje, że „robię ludziom diagnozy dla mody” albo „wmówię każdemu chorobę ”.

To dla mnie ważny sygnał, jak bardzo pop-psychologia spłyciła tę tematykę.
I jak trudno niektórym przyjąć fakt, że ADHD realnie wpływa na codzienne funkcjonowanie, relacje, regulację emocji, a tym samym jakość życia - zwłaszcza u osób dorosłych, które przez lata nie wiedziały, z czego wynikają ich trudności.

Na szczęście pojawiają się też głosy bardziej dojrzałe, wskazujące na potrzebę rzetelnego rozumienia, nie upraszczania.

Dla tych, którzy chcą poznać ADHD bez koloryzowania, polecam Phil Mollon - „Rozpadające się self”.

16/11/2025

„Być kochaną” to film, który bardzo subtelnie, a jednocześnie niezwykle prawdziwie pokazuje dorosłą miłość - z jej blaskami, trudnościami i miejscami, w których milczenie bywa głośniejsze niż słowa.

Widzimy Marię, która wchodzi w relację z nadzieją na nowy początek.
A potem… to, co tak często dzieje się w związkach: rutyna, narastające napięcie, niedomówienia i oddalanie się od siebie krok po kroku.
Bezsilność miesza się z tęsknotą, złość z lękiem przed utratą.

Film stawia kilka ważnych pytań o to:
• skąd biorą się nasze wzorce bliskości,
• dlaczego uciekamy albo „przyklejamy się” w momentach trudnych,
• jak nasze dzieciństwo wpływa na to, jak kochamy,
• czy jedna osoba może ponosić odpowiedzialność za rozpad relacji,
• i czy można naprawdę kochać drugą osobę, jeśli nie umiemy kochać siebie.

Jednym z najpiękniejszych elementów jest relacja Marii z terapeutką - korektywna, spokojna, dająca szansę na zrozumienie siebie.
To tam Maria zaczyna widzieć, że bycie kochaną zaczyna się od relacji z samą sobą.
Że prawdziwa walka to nie o czyjąś miłość, ale o własną.

Film jest poruszający, mądry i jednocześnie pełen nadziei.
Zaprasza do łagodności wobec siebie. 💜

11/11/2025

Z wiekiem coraz bardziej rozumiem, czym dla mnie jest grunt.
Nie jest to absolutna pewność, ani idealny spokój.
Moja definicja gruntu jest bliska tej z terapii schematów.

Ten grunt to Zdrowy Dorosły.
Nie ten, który zawsze wie, co robi.
Ale ten, który potrafi się zatrzymać, zastanowić się:
„Czego teraz potrzebuję?”

I nie będę Was oszukiwać, że zawsze jestem w tym trybie.
Bo nie zawsze. I nie zawsze wszystkie swoje potrzeby biorę pod uwagę.

Ale nieustannie uczę być bardziej wspólczująca i wspierająca dla siebie, a za podjete decyzje brać odpowiedzialność.
I coraz bardziej mi to wychodzi.

✨

A po czym poznasz, że jesteś w trybie Zdrowego Dorosłego?
• masz kontakt ze swoimi uczuciami i potrafisz je nazwać,
• rozumiesz emocje innych bez rezygnowania z własnych potrzeb,
• reagujesz adekwatnie – nie za mocno, nie za słabo,
• potrafisz się bronić i wyznaczać granice,
• bierzesz odpowiedzialność bez nadmiernej kontroli,
• szukasz rozwiązań, a nie winnych,
• korzystasz z dorosłych przyjemności: bliskości, odpoczynku, ciała, ciekawości świata.

Ale też po tym, że:

* kiedy czujesz złość, umiesz ją wyrazić bez ranienia,
* kiedy czujesz smutek, nie musisz od niego natychmiast uciekać,
* umiesz zadbać o siebie, nie krzywdząc innych.

A jak jest u Ciebie?

08/11/2025

⁉️

I jeszcze dodam, że:

czasem te „wrony” to nie są inni ludzie.
Czasem to nasze własne myśli:
„nie dasz rady”, „co ludzie powiedzą”, „inni są lepsi”.

To też potrafi siąść nam na plecach.

I czasem jedyna droga, to nie wchodzić w dyskusję z krytycznymi myślami.
Zauważyć je. Nazwać. I pozwolić im przepłynąć.

A potem: wrócić do działania.
I wzbić się wyżej - zająć się tym co naprawdę ważne..

,,Jedynym ptakiem, który ośmiela się dziobać orła, jest wrona. Wrona siada na grzbiecie orła i dziobie go po karku. Orzeł nie odpowiada ani nie walczy z wroną; nie spędza czasu ani energii na wronę, zamiast tego po prostu wznosi się wyżej. Im wyższy lot, tym trudniej oddychać wronie i ostatecznie odpada z powodu braku tlenu.

Ucz się od orła i nie walcz z wronami, po prostu wspinaj się dalej. Wrony mogą się do ciebie przyczepić, ale wkrótce odpadną. Nie pozwól sobie na to, co cię rozprasza… skupiaj się na tym, co w górze i kontynuuj podnoszenie się!”

Robert Dobrowolski.

06/11/2025

Czasem to nie jest “lenistwo”.

To są lata maskowania, strategii przetrwania, nadmiernej kontroli, wstydu, bezsilności.

Nadal zbyt wiele dorosłych osób z ADHD nie rozumie skąd te wszystkie trudności.
Ale bardzo dobrze wiedzą, że “coś ze mną jest nie tak”.
I próbują to kompensować - często wysokim wysiłkiem, perfekcjonizmem, dźwiganiem zadań ponad siły.

W pracy często są odbierani jako „bardzo zdolni, ale chaotyczni”.
Mogą mieć świetne pomysły i dużą kreatywność, ale zużywają ogrom energii na samą organizację, planowanie, rozpoczynanie zadań i dopinanie szczegółów.

W książce Phil Mollona „Rozpadające się self. Psychoterapia osób dorosłych z ADHD, w spektrum autyzmu i zaburzeniami somatopsychicznymi” autor pokazuje, jak neurobiologia i psychika współdziałają u osób dorosłych z ADHD i/lub spektrum autyzmu - i jak to może prowadzić do rozpadu poczucia „ja”.

Dorośli z ADHD często nie wiedzą, że to ADHD - ale wiedzą, że nie ogarniają życia tak „łatwo”, jak inni.

Dobra wiadomość?
Mózg można zrozumieć.
I można nauczyć się żyć lżej.

02/11/2025

Możemy mieć tysiące kontaktów, polubień, followersów, znajomych „z sieci”.
Ale nasza psychika nie działa na lajki, jak na inną żywą osobę.

Ludzie potrzebują bliskości, rozmowy, realnej relacji.
Potrzebujemy więzi, autonomii, sensu i poczucia, że na kimś możemy polegać - i to się nie zmienia w ciągu życia.

To są fundamenty biologiczne naszej psychiki.

Jeśli te potrzeby nie są zaspokajane w prawdziwych relacjach - w związkach, przyjaźniach, w kontaktach z tymi, którzy są naprawdę ważni, obecni, wspierający - to żadna ilość „znajomych z Facebooka” nie napełni tego braku.

Na końcu dnia nie przytulisz się do algorytmu. Wtedy liczy się jedno:
czy jest ktoś, z kim możesz usiąść i powiedzieć: „jest mi ciężko” - i nie musieć nic udawać?

Masz kogoś takiego?

⸻
Cytat: Robert Więckiewicz

26/10/2025

Ostatnio, w drodze do pracy, jechałam za samochodem z kartką:
🍁 „Nowy kierowca. Uczę się jeździć. Proszę o cierpliwość.”

Ta kartka zmieniła sposób, w jaki reagowałam.
Byłam spokojna, życzliwa, nie ponaglałam - po prostu dałam przestrzeń komuś, kto dopiero się uczy.

I pomyślałam: czy bez tej informacji byłabym równie wyrozumiała?

Większość ludzi nie nosi na sobie tabliczki, która tłumaczy, z czym się mierzy.

Nie widzimy kartki z napisem:
„Przechodzę przez rozwód.”
„Mam ADHD.”
„Zmagam się z depresją.”
„Mój tata wrócił wczoraj pijany i pobił mamę.”
„Odeszła najbliższa mi osoba.”

Czy uczymy się mówić o emocjach, prosić o pomoc?
Czy potrafimy powiedzieć szefowi albo nauczycielowi, co się dzieje w środku?
Najczęściej nie.

A gdybyśmy to wiedzieli, to częściej wybieralibyśmy cierpliwość zamiast oceny…

Niestety takiej tabliczki nikt nie nosi.

Czy mimo to możemy spróbować być bardziej życzliwi?
Bardziej rozumiejący niż oceniający?

Każdy z nas przez coś przechodzi.
Niektórzy niestety w ciszy.

Wybieraj łagodność.
Wobec innych.
❤️Wobec siebie.


Pomysł na post: kawazmlekiem

16/10/2025

Czy znajdujecie w ciągu dnia te 20 minut na rozmowę bez pośpiechu?
Nie zawsze trzeba wiele, by odbudować bliskość…

🕰️ Czasem tak niewiele zmienia tak dużo - 20 minut rozmowy dziennie.

Ale nie byle jakiej.

Nie o rachunkach, planach i obowiązkach, tylko o tym, co w nas żywe.

O tym, jak minął dzień, co nas poruszyło, co martwi albo cieszy.

Bez naprawiania. Bez rad. Z uważnością i ciekawością.

💬 Badania Johna Gottmana, autora książki „7 zasad udanego małżeństwa”, pokazują,

że to właśnie takie krótkie, codzienne rozmowy budują emocjonalne bezpieczeństwo i stabilność związku.

Nie spektakularne gesty, ale codzienna obecność.

Bo bliskość nie tworzy się od święta.

Tworzy się w rozmowie. Codziennie. 💗

⸻

📖 Na podstawie książki Johna Gottmana „7 zasad udanego małżeństwa”

👉 więcej o relacjach na www.psychologorlowska.pl

15/10/2025

"Jeśli masz ADHD i jesteś bogaty, to wspinasz się na Mount Everest, a jeśli jesteś biedny, to trafiasz do więzienia".

To słowa mężczyzny z ADHD, który po latach za kratkami otrzymał diagnozę ADHD. O tym, dlaczego tak wiele osób otrzymuje taką diagnozę i czemu nie można jej sprowadzać do mody, mówi nam w rozmowie prof. Edmund Sonuga Barke z King's College London, sam będący osobą z ADHD.

"Jeśli masz ADHD i jesteś bogaty, to wspinasz się na Mount Everest, a jeśli jesteś biedny, to trafiasz do więzienia". To słowa mężczyzny z ADHD, który po latach za kratkami otrzymał diagnozę ADHD. O tym, dlaczego tak wiele osób otrzymuje taką diagnozę i czemu nie można jej sprowadza....

11/10/2025

🍃 Osobom z ADHD trudno wybrać jednego liścia z wielu.
Wszystkie wydają się równie ważne, tak samo błyszczą w słońcu, tak samo przyciągają uwagę.
Podobnie jest z bodźcami # - dźwiękami, emocjami, myślami. Mózg nie potrafi odróżnić, co jest istotne, a co można pominąć.
Każdy impuls wydaje się ważny tu i teraz.

Na ADHD składa się szerokie spektrum trudności dotykających różnych obszarów funkcjonowania człowieka.
Deficyty nie ograniczają się wyłącznie do uważności czy stopnia aktywności, ale wpływają na autoregulację, kontrolę emocji, wykonywanie czynności nakierowanych na cel oraz relacje z innymi ludźmi.
ADHD często współwystępuje z innymi trudnościami psychicznymi (i fizycznymi), a czasem stanowi ukryte podłoże dla osobowości typu borderline.
Zaburzenia w funkcjonowaniu płatów czołowych wydają się kluczowe - choć nie jedyne.

U dorosłych z ADHD w zadziwiający sposób „bez-ład” potrafi współistnieć z wyjątkowym uzdolnieniem.
Trudności z koncentracją, planowaniem czy przetwarzaniem informacji (jak w przeciążonym komputerze) splatają się z kreatywnością, intuicją i często wysoką inteligencją, która bywa mylona z ekscentryzmem.
Różni się również sposób przeżywania emocji - są one intensywne, zmienne, pełne napięcia.

To codzienność pełna chaosu, ale też błysków inspiracji.
ADHD nie jest brakiem chęci ani dyscypliny - to inny sposób działania mózgu, który odbiera świat wszystkimi zmysłami naraz.

📘 Na podstawie: Phil Mollon, „Rozpadające się self. Psychoterapia osób dorosłych z ADHD, w spektrum autyzmu i z zaburzeniami somatopsychicznymi”

08/10/2025

Jak często wracasz do przeszłości?

Nie możemy cofnąć czasu, ale możemy wyciągnąć z niego lekcje. Lepiej kiedy przeszłość nas uczy, a nie zatrzymuje. Jeśli wciąż żyjesz tym, co było, odbierasz sobie szansę na to, co może być.

Wiem, że to nie jest proste. W dużej mierze z powodu będących z nami od lat schematów i przekonań, które zatrzymują nas w nieadaptacyjnych sposobach radzenia sobie. I właśnie dlatego tak trudno ruszyć naprzód - nie dlatego, że nie umiemy, ale dlatego, że od lat żyjemy według wewnętrznych scenariuszy, które zatrzymują nas w miejscu.

~Roy T. Bennett