System - Specjalistyczny Gabinet Psychologiczny

20/10/2025

Otrzymuję od Państwa pytania o moje poszczególne publikacje: artykuły czy książki. Wszystkie (wydane do tej pory) zebrane są chronologicznie (wg daty wydania) na mojej stronie internetowej. Zapraszam zainteresowane Osoby.
Artykuły dostępne są bezpłatnie na stronach: "Psychoterapia" czy "Psychiatria Polska" - Wydawnictwo UJ, natomiast książki można kupić przez internet, także u wydawców Wydawnictwo Naukowe SILVA RERUM czy Wydawnictwo Media Zet. Jedyna niedostępna już pozycja to "Bulimia - przepisy, paradoksy i zaklęcia" Wydawnictwo Media Rodzina (2010).

https://psycholog-ambulatorium.pl/publikacje/?fbclid=IwdGRjcANi_6VjbGNrA2L_nmV4dG4DYWVtAjExAAEeEt_8Jy3A4lqkFJPVNy0tjhKogL3J0FHxot6Bq4jHw2mntIzU-ep2Gc111oU_aem_0JY_lj5WQ3seVHn9f0DdtQ

Tytuł oryginału: Psychoterapia i sztuczna inteligencja Autor: Małgorzata Talarczyk Wydawnictwo: Wydawnictwo Naukowe Silva Rerum. Poznań, 2025/09.

17/10/2025

W linku kilka słów o tym jak sposób korzystania z AI w rozmowie z drugim człowiekiem może wpływać na międzyludzką komunikację i relacje.

https://spoleczenstwo.com.pl/dr-m-talarczyk-trilogi-nazwa-wlasna/?fbclid=IwdGRjcANdsadjbGNrA12xoGV4dG4DYWVtAjExAAEeV5kSh1PZtVhhqN2b00WpIx4bY2rCZqTvyxNEabr6KqjdDdcu77O3OiU4MeM_aem_bwSk2CI9pUsLEv71FtNbrA

14/10/2025

Chcę podziękować Wydawnictwo Naukowe SILVA RERUM które nie tylko wydało kilka moich książek, ale jest zawsze pozytywnie nastawione do publikowania esejów i felietonów. A w felietonach poruszam to co aktualnie ważne z mojej perspektywy - psychologicznej czy społecznej. Dziękuję pani dr Paulinie Wiśniewskiej za zaufanie, za błyskawiczne korekty i szybkie (w ciągu 24 godzin) publikacje ważnych dla mnie tematów. Ostatnim tematem opublikowanym na stronie Wydawnictwa i u mnie na facebooku jest PSYCHOTERAPIA A SZTUCZNA INTELIGENCJA. Od jakiegoś czasu staram się tym zagadnieniem zainteresować środowisko psychoterapeutów oraz kompetentne legislacyjnie osoby.
Udostępniając artykuł na ten temat oznaczyłam: Polskie Towarzystwo Psychologiczne,
Grupa Robocza - ds. Ustawy o Zawodzie Psychoterapeuty,
Polskie Towarzystwo Terapii Poznawczej i Behawioralnej,
Ogólnopolski Związek Zawodowy Psychologów .
Odzewu nie było.
Dlatego dzisiaj poruszyłam ten temat w komentarzu na stronie Polskiego Towarzystwa Psychologicznego, a także wysłałam wiadomości na messenger do przedstawiciela RPO prof. Błażej Kmieciak i KK ds. Psychoterapii dr Łukasz Müldner-Nieckowski.
Mam nadzieję, że zadbanie o standardy psychoterapii jako metody leczenia stosowanej przez człowieka oraz zagwarantowanie bezpieczeństwa korzystającym z procesu psychoterapii pacjentom, jest wartością ponad podziałami.

14/10/2025

Ciąg dalszy na temat psychoterapii, tym razem w odniesieniu do sztucznej inteligencji. Był artykuł, a teraz jest wywiad. Moim zdaniem określanie "psychoterapią" usług świadczonych przez AI jest nadużyciem i wymaga legislacji. Więcej w wywiadzie, a także w artykule, do którego link w komentarzu.

https://wydawnictwo-silvarerum.eu/dr-m-talarczyk-psychoterapia-a-sztuczna-inteligencja-2/?fbclid=IwdGRjcANbjA1jbGNrA1uL82V4dG4DYWVtAjExAAEevWpDsrOHnyJ8w4darAVdVXEKmuYy44zLpLYjEMLXVObK78GdydFd7wOzvYY_aem_sYJDSg9wxBFCNPDBzQ60uQ

Rozmawiamy z dr Małgorzatą Talarczyk, wieloletnią psychoterapeutką oraz autorką wielu książek. Problematyczną kwestię stanowi udział AI zwanej powszechnie sztuczną inteligencją w procesie psychoterapii. Dlaczego dopuszczenie legalności chatbotów do prowadzenia psychoterapii w Interneci...

13/10/2025

Udostępniam w poście felieton Oktawia Kromer, który Autorka na swoim profilu opublikowała w komentarzu postu pt. "Psychowashing". Udostępniam dodatkowo tutaj, bo temat jest bardzo ważny. Gratuluję Autorce ogromu ważnej pracy.

https://magazynpismo.pl/audioseriale-pisma/psychowashing/oktawia-kromer-psychowashing-kiedy-uwierzysz-juz-we-wszystko?fbclid=IwdGRjcANZZldjbGNrA1lmTWV4dG4DYWVtAjExAAEeSQA2MzYuqXNTzgmM5aSeoNyIMSV-pVo9c5B1epGVLG7KasYl1cSLprvNrlw_aem_DG3ZZHwrzR-5dpoAZD6MOA

Od…

11/10/2025

To nie są "tylko" słowa. Bo słowa tworzą rzeczywistość, oddają też i kreują mentalność.

W toczących się dyskusjach na temat psychoterapii odniosę się teraz tylko do jednego, acz bardzo ważnego słowa "pacjent". Drugim, czy alternatywnym słowem jest "klient".

Pomijając fakt, że jakiś czas temu pytałam moich pacjentów (100 osób), a w przypadku osób niepełnoletnich też ich rodziców - jaką formę wolą, z jaką się identyfikują: "pacjent" czy "klient", ponad 90% wybierała określenie "pacjent". Słowo "klient" większości pytanych kojarzyło się z handlem. W drugim etapie tej "sondy" pytałam o określenie "uczestnik psychoterapii" i tu już większość rodzin wybierała tę formę, natomiast pacjenci w większości pozostawali przy słowie "pacjent".

Natomiast prowadząc zajęcia dla kształcących się psychoterapeutów, obserwuję, że ok. 90% stosuje słowo "klient".
Ale gdy po godzinach zajęć omawiamy ćwiczenia, zadaję pytanie czy nastolatka chora na anoreksję jest "pacjentką" czy "klientką", wszyscy odpowiadają, że pacjentką. Po czym, wiedząc już jak anoreksja zmienia funkcjonowanie w obszarze poznawczym, emocjonalnym i społecznym, część uczestników zajęć nadal używa słowo "klientka", mówiąc o chorej na anoreksję nastolatce. Czy to utrwalony narracyjny nawyk, czy - żeby nie wchodzić w hipotezy - "coś" innego?

Czy w przypadkach stosowania psychoterapii jako formy leczenia wobec osób chorych (z medycznym rozpoznaniem) stosowanie słowa "klient/ka" nie jest wyrazem unieważniania rozpoznania? Bo niezależnie od miejsca leczenia w ochronie zdrowia: na NFZ czy w gabinecie prywatnym, OSOBA korzystająca z leczenia czy będącą w trakcie diagnozy zawsze jest pacjentem. I nie chodzi tu o medykalizację psychoterapii, tylko o logikę i uczciwość wobec osób, z którymi terapeuta pracuje. I chyba nie muszę dodawać, że leczy się OSOBĘ, a nie zaburzenie czy chorobę.

P.S. Trochę publikacji temu tematowi poświęciłam.

Fot. Wystawa - Andy Warhol w Poznaniu.

10/10/2025

ŚWIATOWY DZIEŃ ZDROWIA PSYCHICZNEGO

Zapewne pojwi się dzisiaj dużo postów, w których będzie wiele troski o zdrowie psychiczne dzieci, młodzieży i dorosłych. Politycy w mediach będą debatować, niektórzy też dadzą dobre rady co trzeba zrobić, by stan psychiatrii poprawić.

Tylko o profilaktyce nie będzie ani słowa.

A od czego zaczyna się profilaktyka?

To nawet dzieci wiedzą, że od wiedzy.
Dostosowanej do postępu nauki, rozwoju cywilizacji i możliwości rozumienia przekazu przez dzieci w zależności od ich wieku i intelektualnego potencjału.
Edukacja zdrowotna to więc podstawa - wiedza jak dbać o zdrowie somatyczne i psychiczne.

Wiedza

Dlaczego szkodliwy jest nadmiar korzystania z telefonu czy komputera, jakie miejsca omijać w wirtualnym świecie

Czym są emocje i że złość nie jest zła, tylko potrzebna, a zła jest agresja.

Jak odpowiednio się odżywiać i dlaczego to jest ważne? Po co potrzebne jest pierwsze i drugie śniadanie i że to drugie to nie jest przekąska, bo przekąski łatwo omijać.

Jak rozpoznawać fałsz w różnych mediach, żeby nie dać się nabierać na fejki i być w tym tak dobrym, by pokazywać absurdy rodzicom czy dziadkom.

I wiedzieć do kogo się zwrócić gdy coś niepokoi w sobie, w domu, czy wokół.

I jeszcze, co robić gdy napięcie "w środku" będzie tak silne, że tylko ból fizyczny może je złagodzić. Jak doraznie szybko sobie pomóc, zamiast zadania bólu, zanim przyjdzie z zewnątrz psychiczna pomoc.

I jeszcze więcej innej wiedzy, by uchronić się przed psychicznymi zaburzeniami. Oczywiście, profilaktyczne działania objąć powinny także rodziców. Bo część zaburzeń psychicznych ma podłoże wieloczynnikowe, w tym rodzinne i osobowe, to profilaktyka dotycząca tych czynników wiele może zdziałać.

To wszystko jest polem działania - edukacji zdrowotnej i psychoedukacji.

Tylko czy wszyscy dorośli, do wczesnej profilaktyki zdrowotnej dzieci i młodzieży dorośli?

Fot. Wystawa - Endy Warhol w Poznaniu.

06/10/2025

Rozmowa o psychoterapii, jej kształceniu, kwalifikacjach i niepewności młodych psychoterapeutów.

https://wydawnictwo-silvarerum.eu/dr-m-talarczyk-meandry-psychoterapii/?fbclid=IwdGRjcANQ5whjbGNrA1DnAWV4dG4DYWVtAjExAAEeI8U88ZAaY7uMTs6EPCYn0fRwjc7qQG_e_ot5i_xxg3nGc-JtpvQUA18x-Us_aem_qmnf6L8tsGq3Pjz8ETJT5g

Rozmowa z dr Małgorzatą Talarczyk, specjalista psychologii klinicznej, certyfikowana psychoterapeutka, autorka Od ilu lat zajmuje się Pani psychoterapią? Od początku pracy w Klinice Psychiatrii Dzieci i Młodzieży w Poznaniu, czyli od 1988 roku, choć nie była to moja pierwsza praca po studia...

04/10/2025

Terapia personalizowana czyli dostosowana do osoby pacjenta, jego responsywności, oczekiwań i zaburzenia.

Jakże cieszą mnie te słowa prof. Norcrossa - badacza i autorytetu w dziedzinie psychoterapii. Dodam, że od dawna myślę o psychoterapii podobnie, więc to satysfakcjonuje i cieszy podwójnie.

Profesor wyjaśnił też na czym w psychoterapii polega evidens based practice, to integracja trzech składowych: korzystania z najlepszych dostępnych dowodów, łączenie ich z wiedzą, ekspertyzą kliniczną, a następnie uwzględnianie cech charakterystycznych pacjenta - tło kulturowe, preferencje.

Profesor wspomniał także o badanych czynnikach skuteczności psychoterapii, która zależy od wielu składowych. M.in. ważne są etapy zmiany pacjenta: przedkontemplacja, kontemplacja, przygotowanie działania i utrzymanie. Etap zmiany pacjenta wymaga dostosowania naszej pracy terapeutycznej. Niektóre podejścia sprawdzają się właśnie w zależności od etapu zmiany pacjenta. W psychoterapii ważne jest też dostosowanie terapii do stylu radzenia sobie pacjenta. Badacze wyróżniają dwa typy stylu: typ eksternalizatorów i internalizatorów, ważne dla skuteczności jest by do typu stylu radzenia sobie pacjenta, dobrać podejścia pracy. Jednym z ważnych - jest styl przywiązania, który stanowi jeden z predyktorów skuteczności terapii.

"Pytanie: Jaka terapia sprawdza się najlepiej?
Odpowiedź: To zależy jakiego mamy pacjenta."

"Psychoterapia personalizowana przypomina poniekąd zasady medycyny precyzyjnej, czyli
czasami dostosowujemy terapię do diagnozy. Ale psychoterapia personalizowana będzie zawsze uwzględniała cechy transdiagnostyczne, czyli leczymy całą osobę, a nie tylko dane zaburzenie czy chorobę."

Na tym polega personalizacja terapii.
O czym wcześniej nie znając treści wykładu parokrotnie pisałam.

Bardzo ciekawy wykład, który polecam członkom i członkiniom Polskie Towarzystwo Psychologiczne.

***

Pozwolę sobie tylko na zwierzenie, że jedno mnie w wykładzie zaskoczyło, a właściwie to jedno i pół.
Pierwsze zaskoczenie - to częste odwoływanie się do Carla Rogersa.
A pół zaskoczenia - to zamienne stosowanie przez profesora słów: pacjent i klient.

Ale to moje osobiste zaskoczenia, więc w obszarze osobistym pozostaną - póki co.

Edit. Zdjęcie z wykładu nie jest jego udostępnieniem, nie mogę tego zrobić bo takie są zasady. Zaintereowanym wykładem proponuję kontakt z ZG PTP.

30/09/2025

Artykuł pt. "PSYCHOTERAPIA A SZTUCZNA INTELIGENCJA" napisałam w sierpniu (uzupełniłam we wrześniu) i wysłałam do Wydawnictwo Naukowe SILVA RERUM. Artykuł czeka na publikację w Zeszytach Naukowych Wydawnictwa tematycznie poświęconych tzw. sztucznej inteligencji i ukaże się w Zeszytach w przyszłym roku. Ale w związku z licznymi pytaniami części z Państwa dotyczącymi tematu artykułu oraz toczącymi się pracami nad Ustawą o zawodzie psychoterapeuty, w której nie ma mowy o czynniku ludzkim w psychoterapii (bo do tej pory nie było takiej potrzeby), na moją prośbę Redakcja Wydawnictwa opublikowała artykuł już teraz na swojej stronie, bez wersji w j. angielskim. Zainteresowanych tematem zachęcam do lektury, choć artykuł, jak to artykuł, nie jest krótki.

A z uwagi na Ustawę pozwolę sobie oznaczyć strony zaangażowane w prace nad nią:

Polskie Towarzystwo Psychologiczne
Polskie Towarzystwo Terapii Poznawczej i Behawioralnej
Grupa Robocza - ds. Ustawy o Zawodzie Psychoterapeuty

https://wydawnictwo-silvarerum.eu/dr-m-talarczyk-psychoterapia-a-sztuczna-inteligencja/?fbclid=IwdGRjcANJBANjbGNrA0kD-mV4dG4DYWVtAjExAAEe9_fBNBJQ1h3s6hyylVrWXe0CmkMNctpwNos610WlIhpKAYKDI3P35Rd5HVA_aem_0Mwf9FrGb_Lak4E6U98p9w

Małgorzata Talarczyk Psychoterapia a sztuczna inteligencja Streszczenie Rozwój zaawansowanych modeli językowych, nazwanych sztuczną inteligencją, niesie wiele korzyści, ale też wiele zagrożeń. Szczególnym obszarem wykorzystywania zaawansowanych modeli językowych jest ochrona zdrowia, a w ...