23/09/2025
🧠 Jak pomóc nastolatkowi lepiej zrozumieć siebie?
Zrozumienie siebie to fundament zdrowia psychicznego i dobrego życia. Dzieci, które potrafią rozpoznawać swoje emocje, potrzeby i granice, łatwiej budują relacje, podejmują decyzje i radzą sobie z trudnościami.
Oto kilka sposobów, jak wspierać dziecko w tej drodze:
👂 Słuchaj uważnie – Dziecko potrzebuje przestrzeni, by mówić o tym, co czuje. Nie oceniaj, nie przerywaj – po prostu bądź.
🪞 Pomagaj nazywać emocje – „Widzę, że jesteś smutny, bo kolega cię zranił.” Dziecko uczy się rozpoznawać swoje stany emocjonalne, gdy dorosły je nazywa.
📚Uznaj autonomię - nie narzucaj swojego zdania, nie każ dziecku spełniać Twoich marzeń. Dziecko musi poczuć, że ma prawo myśleć i decydować za siebie oraz rozpoznawać swoje potrzeby.
❓Bądź autentycznie ciekawy - nie domyślaj się, co Twój nastolatek lubi, o czym myśli. Zamiast tego - pytaj! O czym marzy? Czemu trudno utrzymać mu porządek? Dlaczego śledzi właśnie takie a nie inne osoby w internecie? Szczere zainteresowanie pozwala budować bliższą więź.
🧩 Nie narzucaj gotowych rozwiązań – Zamiast mówić „Zrób tak”, zapytaj „Co myślisz, że możesz zrobić?” – to buduje poczucie sprawczości i samoświadomość.
🗳 Wspólnie się naradzajcie - nastolatek nie może jeszcze sam stanowić o sobie, ale może być angażowany w wyrażaniu zdania w sprawach rodzinnych czy decydować w niektórych kwestiach.
👉Stopniowo przekazuj odpowiedzialność - naszą rolą jako rodziców jest nauczyć nasze dziecko, by stając się młodym dorosłym umiało o siebie zadbać, radzić sobie w różnych sytuacjach, podejmować rozważne decyzje itp. Stąd, powinniśmy stopniowo przekazywać odpowiedzialność za ważne sprawy. Warto o tym porozmawiać z dzieckiem, poznać jego zdanie, ustalić szczegóły.
🧯Wytrzymaj napięcie - dla wielu rodziców trudne jest oddanie kontroli nastolatkowi nad różnymi sprawami. Pojawia się niepokój, czy dziecko na pewno sobie poradzi. Warto o swoich odczuciach porozmawiać z innym zaufanym dorosłym, któremu możemy opowiedzieć o naszych wątpliwościach czy emocjach. A nasze dziecko możemy zapytać, czy potrzebuje naszego wsparcia, nie obarczając go naszym lękiem.
😵💫Pozwól na porażkę - kiedy dajemy dziecku wolną rękę w podejmowaniu decyzji, musimy liczyć się z tym, że nie zawsze jego wybór będzie zgodny z naszym wyobrażeniem lub po prostu nie będzie dobrym wyborem. Jest to jednak naturalny proces, gdy człowiek się uczy. Każdy z nas popełnia błędy. Gdy mniej trafiony wybór się jednak trafi, nie komentujmy. Zamiast tego lepiej podsumować sytuację i wyciągnąć wnioski.
💬 Rozmawiaj o wartościach – Co jest dla ciebie ważne? Co sprawia, że czujesz się dobrze? Takie pytania uczą dziecko refleksji nad sobą.
Zrozumienie siebie to proces, który trwa całe życie – nigdy nie jest za późno na budowanie silnych fundamentów.💛