07/10/2025
W 2018 r. znowelizowana ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałania alkoholizmowi umożliwiła samorządom lokalnym wprowadzanie ograniczeń w godzinach nocnej sprzedaży napojów alkoholowych tj. pomiędzy godziną 22:00 a 6:00. Decyzje w tej sprawie samorząd podejmuje w drodze uchwały.
Powyższa zmiana przepisów wychodziła naprzeciw oczekiwaniom włodarzy wielu dużych i mniejszych miast w Polsce.
KCPU (wcześniej PARPA) monitoruje od 2019 r. wdrażanie tej zmiany i jej ocenę przez samorządy lokalne. W pierwszym roku po wprowadzeniu możliwości ograniczenia sprzedaży alkoholu w nocy zdecydowało się na jej uchwalenie 165 gmin. Warto jednak podkreślić, że ok. 1/3 największych miast skorzystało z tej możliwości. Obecnie wprowadzenie ograniczenia funkcjonuje na terenie ok. 180 gmin, rozważają je kolejne miasta i gminy, a te, które wprowadziły je w kilku dzielnicach, planują lub już rozszerzyły ograniczenie na terenie całego miasta.
W kwietniu 2024 r. KCPU zwróciło się z prośbą do wszystkich gmin w Polsce o udział w ankiecie internetowej poświęconej wykorzystaniu możliwości uchwalenia ograniczenia sprzedaży napojów alkoholowych w sklepach w godzinach nocnych (zarówno tych, które ten zakaz wprowadziły, jak i tych, które się na niego nie zdecydowały). Odpowiedzi wpłynęły z co drugiej gminy, w tym z ponad 100 gmin, w których wprowadzono ograniczenie.
Najczęstsze zmiany dostrzegane po wprowadzeniu uchwały dotyczyły bezpieczeństwa w miejscach publicznych – w ponad połowie gmin wskazano, że zmniejszyła się liczba interwencji służb (policji, straży miejskiej) w sprawie naruszeń porządku publicznego związanych ze spożywaniem alkoholu, zdaniem 41,7% respondentów wzrosło poczucie bezpieczeństwa mieszkańców, a co trzecia osoba zauważyła, że zmiany wywołały pozytywny odzew mieszkańców. Najczęstszym problemem na jaki zwracali uwagę respondenci (co piąta osoba) było niezadowolenie sprzedawców i właścicieli punktów sprzedaży, ale z drugiej strony 6,5% respondentów wskazało, że otrzymali pozytywny odzew od sprzedawców i właścicieli sklepów.
Zatem, jak wynika z doświadczeń gmin, wprowadzenie ograniczenia nocnej sprzedaży napojów alkoholowych przekłada się w największym stopniu na poprawę bezpieczeństwa w społeczności lokalnej. Co więcej, dzieje się tak bez uszczerbku dla dochodów z opłat za korzystanie z zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych.
