Prywatna Praktyka Neurologopedyczna

04/12/2025

ODRUCH ATOS – CO MA WSPÓLNEGO Z TWARZĄ I MOWĄ?

ATOS (Asymetryczny Toniczny Odruch Szyjny) aktywuje się, gdy dziecko skręca głowę w bok. To naturalny etap rozwoju, który około 6. miesiąca powinien się integrować.

Dlaczego jest tak ważny dla obszaru ustno-twarzowego?

1. Asymetria napięcia twarzy

Skręt głowy zmienia napięcie mięśni warg i języka:
➡️ po stronie twarzowej – wzrost aktywności,
➡️ po stronie potylicznej – obniżenie.
To może powodować asymetryczne ssanie, żucie i ustawienie języka.

2. Wpływ na żuchwę

Niezintegrowany ATOS często prowadzi do rotacji żuchwy, jednostronnego żucia i kompensacyjnego połykania.

3. Oddychanie i mowa

Stała rotacja głowy wpływa na tor oddechowy i ustawienie języka w spoczynku, co może sprzyjać:
• oddychaniu ustnemu,
• seplenieniu międzyzębowemu lub bocznemu,
• trudnościom w pionizacji i różnicowaniu ruchów języka.
@

Dlaczego to ważne?

ATOS pokazuje, jak mocno głowa, szyja i twarz pracują jako jeden system.
Gdy odruch nie jest zintegrowany — funkcje orofacjalne i rozwój mowy mogą przebiegać asymetrycznie

02/12/2025

Dziękuję najbardziej aktywnym osobom, które trafiły na moją tygodniową listę aktywności! 🎉

Anna Manda, Renata Bekalarska, Katarzyna Nowak

01/12/2025

Dziękuję najbardziej aktywnym osobom, które trafiły na moją tygodniową listę aktywności! 🎉

Anna Manda, Renata Bekalarska, Katarzyna Nowak, Emilia Dejek, Dorota Sulich

01/12/2025

Aktywności posturalne i dynamiczne a pozycja spoczynkowa języka

Aby język mógł stabilnie unosić się do podniebienia, całe ciało musi być ustabilizowane. Dlatego w terapii tak często wykorzystujemy:

➡️ chodzenie po taśmie,
➡️ opór i rozciąganie taśmy elastycznej,
➡️ balans, przetaczanie, aktywację stóp i dłoni.

Te zadania regulują napięcie, budują linię środkową ciała i poprawiają czucie proprioceptywne. A kiedy ciało odzyskuje stabilność, język:

✔️ łatwiej unosi się do podniebienia,
✔️ przestaje „uciekać”,
✔️ wspiera prawidłowy tor oddychania i połykania.

Stabilna postawa = stabilny język.
Dlatego praca posturalna to fundament terapii ustno–twarzowej.

29/11/2025

To, co widzę, zanim padnie pierwsze słowo…

Kiedy do mojego gabinetu wchodzi 5-latek, pierwsze, na co patrzę, to nie testy czy formularze.
Pierwsze patrzę na dziecko — na jego ciało, gesty, sposób wejścia.
One mówią najwięcej.

Tak jak na tym zdjęciu.

🧸 Przytulanka w dwóch małych dłoniach

Mała, niebieska „Przytulanka ”, trzymana pewnie, blisko ciała.
To nie jest tylko przedmiot.
To jest małe domowe bezpieczeństwo, które dziecko zabiera ze sobą, kiedy świat robi się trochę większy i bardziej nieznany.

Widzę w tym:
• potrzebę regulacji przez dotyk,
• potrzebę oparcia,
• coś znajomego, co pomaga zrobić krok do przodu.

🪑 Sposób siedzenia

Nóżki podciągnięte, ciało lekko skręcone, dłonie zajęte.
To delikatny sygnał:
„Jeszcze się rozglądam. Jeszcze sprawdzam, czy tu jest bezpiecznie.”

I to jest w porządku.
Każde dziecko ma swoje tempo wchodzenia w nowe miejsce.

🤲 Sposób, w jaki trzyma swój przedmiot

Dwie ręce, równy uchwyt, lekka aktywność palców.
To często oznacza, że dziecko:
• reguluje emocje przez dotyk,
• potrzebuje czegoś stałego,
• szuka kontroli w nowej sytuacji.

I ja to widzę.
Nie poprawiam. Nie oceniam.
Czytam między wierszami.

👁 To, czego nie widać od razu

Za tą przytulanką, za tym sposobem siedzenia, za tymi małymi dłońmi — kryje się historia.
Czasem to niepewność.
Czasem zmęczenie.
Czasem po prostu potrzeba chwili, żeby się otworzyć.

I właśnie od tego zaczynam.
Od tego, co dziecko pokazuje mi najpierw — swoim ciałem, gestem, wyborem.

28/11/2025

PRZEMOC nie zawsze wygląda jak przemoc.

Czasem nie ma krzyku.
Nie ma wyzwisk.
Nie ma siniaków.
Jest cisza - aby ukarać
I jest też codzienne podważanie, umniejszanie, wyśmiewanie, zawstydzanie i przekręcanie Twoich emocji tak, byś w końcu zwątpił/a w siebie.
Abyś Ty czuł się winny.
Abyś Ty czuł wstyd za wszystko i bał się być sobą.

To też jest przemoc:
– „Nie przesadzaj.”
– „Wymyślasz.”
– „Inni mają gorzej.”
– „Znowu dramatyzujesz?”
– „Ale jesteś nadwrażliwa.”
– „Nie rób scen.”
– „Ty to zawsze problem z niczego robisz.”

👉 Przemoc psychiczna rzadko bywa głośna.
Najczęściej jest cicha, codzienna i przez lata racjonalizowana.

I wiesz, co jest najgorsze?
Że zaczynasz wierzyć, że „może faktycznie coś ze mną jest nie tak”.
Ale tak nie jest.
Nie.
Nie z Tobą.
To krzywdzący sposob traktowania jest przemocą, nadużyciem, krzywdą.

Masz prawo mówić, że coś Cię rani.
Masz prawo stawiać granice.
Masz prawo odejść.
Masz prawo być wysłuchany/a.

Twoje emocje są prawdziwe.
Twoje doświadczenie jest ważne.
Twoje „nie” znaczy „nie”.

I nie potrzebujesz niczyjego pozwolenia, żeby chronić siebie.
Nigdy.
Jeśli potrzebujesz nie bój się poprosić o pomoc. Nie jesteś sam.
Porozmawiaj.
Zadzwoń.
Zadbaj o swoje bezpieczeństwo - także psychiczne.
Żadna miłość nie krzywdzi.
To ludzie krzywdzą - a RAZEM można łatwiej powiedzieć STOP.
Reagujmy.

💙

28/11/2025

Odruch Babkina a rozwój mowy

Odruch Babkina (dłoniowo-ustny) pojawia się, gdy ucisk wnętrza dłoni powoduje otwarcie ust, ruch języka lub odruch ssania.
To wczesne połączenie ręka–usta–mózg, które później staje się fundamentem dla mowy.

Dlaczego jest ważny?

🔸 uczy mózg koordynacji ruchów ust i dłoni
🔸 wpływa na napięcie warg, policzków i języka
🔸 wspiera rozwój ssania i połykania
🔸 przygotowuje do gaworzenia i pierwszych głosek (p, b, m, w, f)

Gdy odruch nie wygasa:

• ślinienie, otwarte usta
• wkładanie rąk do buzi po okresie niemowlęcym
• trudności z karmieniem i żuciem
• słaba praca warg → problemy artykulacyjne

Dłoń i usta rozwijają mowę razem – od pierwszych miesięcy życia.

27/11/2025

To, co widzimy z zewnątrz, jest jedynie okładką. Najwięcej mówią detale —
w tym, jak dziecko bawi się, jak inicjuje kontakt, jak radzi sobie z emocją, ruchem, zmianą

Zauważyłam, że neurotypowi specjaliści i rodzice często nieprawidłowo interpretują zachowania u dzieci autystycznych. To samo zresztą ma miejsce u dorosłych, np. interpretowanie utrzymywania kontaktów towarzyskich jako braku problemu z nimi (a nie maskowanie).

Sporo widzę nieporozumień w zakresie zabaw dzieci. Dziś znowu wdawałam się w krótką rozmowę na FB na temat angażowania się dzieci autystycznych w zabawę tematyczną typu dom, szkoła itd. Terapeuci często przyjmują, że skoro dziecko się tak bawi, to znaczy, że lubi i że posiada umiejętności do takiej zabawy. To jednak nie jest do końca prawda. Wiele dzieci autystycznych zaczyna się maskować szalenie wcześnie. Z pozoru angażuje się w zabawę tematyczną, np. sklep. W rzeczywistości jednak dzieci wtedy odtwarzają zasłyszane sytuacje, żeby nauczyć się maskować.

Dzieci neurotypowe angażują się w zabawę w udawanie z kilku powodów. Pierwszy to rozwój języka. Pytanie więc, czy dzieci autystyczne również nabywają te umiejętności, skoro wykonują te same czynności. Owszem, mogą, ale często jest to jedynie pozorne. Zamiast rozwijać język na poziomie kognitywnym, rozwijają jedynie pamięć. To znaczy: dzieci powtarzają wyłącznie zasłyszane zwroty, bez elastyczności językowej (np. zmieniania ich, manipulowania językiem), często po prostu poprzez echolalię (mam post o echolalii).

Po drugie, dzieci neurotypowe bawią się w udawanie w celu ćwiczenia i wyrabiania umiejętności społecznych. Tutaj chyba oczywiste – u wielu dzieci autystycznych internalizacja i automatyzacja tych umiejętności nigdy nie nastąpi. Zamiast tego ćwiczą wtedy maskowanie. Jeśli robią to nieświadomie, będzie to miało dla nich negatywne skutki.

I w końcu: kiedy dzieci bawią się „w coś”, to bawią się również dla najnormalniejszej w świecie zabawy, sprawia im to radość. Dlatego dzieci chętnie same wymyślają takie zabawy, np. „pobawmy się w policjantów i złodziei”. Problem oczywiście polega na tym, że autystyczne dziecko może angażować się w to nie dlatego, że chce i lubi, ale dlatego, aby nie zostać wykluczone, bo wszyscy tak robią, a jeszcze rodzic mówi: „idź, pobaw się z kolegami”. W takim układzie dziecko nie bawi się w udawanie, tylko wkłada dużo wysiłku, żeby udawać udawanie. Ten problem dotyczy zwłaszcza autystycznych, wysoko maskujących się dziewczynek.

Reasumując: to, że z zewnątrz obserwujemy, iż autystyczne dziecko „wykazuje” zabawę tematyczną, nie znaczy, że u podłoża tego zachowania zachodzą takie same procesy jak u dzieci neurotypowych. To ważne pod względem diagnostycznym, ale też pod względem dobrostanu tego dziecka.

________
To moje przemyślenia jako matki, osoby autystycznej, która ma styczność z dziećmi, pracowała(uje) dużo z dziećmi i specjalistami, ma przygotowanie pedagogiczne itd.
Oczywiście wiem, że są autystyczne dzieci które po prostu lubią się tak bawić i akurat w tym obszarze nie różnią się od neurotypowych.

25/11/2025

Gdy ciało żyje w alarmie – odruch Moro

Odruch Moro to pierwszy system alarmowy mózgu.
Gdy nie wygaśnie na czas, dziecko funkcjonuje tak, jakby cały czas coś mu zagrażało.

❗Po czym go poznasz?

• szybkie przeciążenie i wybuchy emocji
• nadwrażliwość na dźwięki, światło, dotyk
• trudności z koncentracją
• problemy ze snem
• ciągłe „bycie w gotowości”

To nie „trudny charakter”.
To układ nerwowy, który potrzebuje regulacji.

🌿 Dobra wiadomość?

Odruch Moro można zintegrować.
Po terapii dziecko jest spokojniejsze, stabilniejsze i lepiej się koncentruje.

24/11/2025

🌿 Każde szkolenie to kolejny krok w stronę lepszej terapii.
Dziś dokładam do swoich kompetencji nowe narzędzia z zakresu diagnostyki funkcjonalnej, terapii manualnej i pracy z tyłożuchwiem.

Uczenie się nie kończy się nigdy — i właśnie to w tej pracy kocham najbardziej. 💙

24/11/2025

Czasem patrzę na dziecko, które naprawdę się stara.
Chce usiąść prosto.
Chce skupić wzrok na literze.
Chce odpowiedzieć na pytanie, tak zwyczajnie, po swojemu.
A jednak jego ciało żyje jakby osobnym życiem.

I wtedy myślę:
to nie jest brak chęci – to układ nerwowy, który wciąż gasi pożary.

Bo kiedy odruch naprzemiennego zgięcia nie jest zintegrowany, mózg działa na dwóch frontach naraz:
🔥 z jednej strony próbuje wejść w tryb „tu i teraz”, w uczenie, czytanie, kontakt
🔥 a z drugiej – musi non stop powstrzymywać stary, prymitywny program ruchowy

I właśnie wtedy pojawia się:
• szybkie męczenie się
• gubienie wzrokiem liter
• napięcie w barkach i odchylanie głowy
• chaos w koordynacji oko–ręka
• trudność z płynnością mowy i przetwarzaniem słuchowym
• brak stabilizacji, który wysysa energię z funkcji korowych
• trudność w wykonaniu polecenia, mimo szczerego „chcę!”

Dziecko wygląda, jakby nie mogło się skupić.
Ale prawda jest dużo głębsza:
jego układ nerwowy zamiast rozwijać wyższe funkcje – ratuje balans, gasi napięcia, ucisza odruchy.

A gdy odruch zostaje zintegrowany…
Nagle gaszenie pożarów nie jest już potrzebne.
W jego miejsce pojawia się spokój, płynność, pewność ruchu.
Pojawia się dziecko, które wreszcie może pokazać, ile naprawdę potrafi.

Małe neurofizjologiczne zmiany, a efekt – ogromny.

23/11/2025

Chód gołębi („pigeon toe”) a odruch Babińskiego – i dlaczego to wpływa na mowę

Chód gołębi, czyli ustawianie stóp do środka, bardzo często nie jest „kwestią ortopedyczną”, ale objawem niewygaszonego odruchu Babińskiego.
U małego dziecka to odruch fizjologiczny – ale u starszych dzieci już świadczy o niedojrzałości układu nerwowego.

Dlaczego Babiński ma związek z chodem?
Niewygaszony odruch Babińskiego powoduje:
• nadwrażliwość podeszwową,
• brak stabilnego podparcia,
• kompensację przez rotację wewnętrzną bioder,
• koślawianie kolan i ustawianie stóp „do środka”.

Układ nerwowy „ucieka” w taki schemat ruchu, bo trudno mu uzyskać stabilność środka ciężkości.

A co to ma wspólnego z mową?
Bardzo dużo.
Jeśli stopa nie jest zintegrowana w osi, mózg nie ma stabilnej informacji proprioceptywnej o ciele.
W efekcie:
• postawa jest niestabilna,
• tułów kompensuje rotacjami,
• obręcz barkowa i szyja są w ciągłym napięciu,
• tor oddechowy jest płytki i nieregularny,
• a to wszystko obniża jakość fonacji, artykulacji i kontroli oddechowej.

Dziecko z chodem gołębi często:
• ma skrócony wydech,
• łatwo zapada się w klatce piersiowej,
• ma „słaby głos”, męczy się podczas mówienia,
• trudno mu utrzymać stabilny język, bo cały układ posturalny jest niestabilny.

Najważniejsze:
Odruchy podstopowe – w tym Babiński – muszą zostać zintegrowane w wyższe funkcje korowe, aby postawa i kontrola oddechu pozwalały na prawidłowy rozwój mowy.