24/08/2023
Serdecznie zapraszam w 5cio odcinkową, ekscytującą podróż w odkrywanie naszych naturalnych reakcji na zagrożenie i obserwacji kiedy i jak te naturalne reakcje zostają przerwane, zablokowane.
🌿
Człowiek jest „obdarzony instynktowną zdolnością uzdrawiania siebie oraz intelektem ograniczającym tę wrodzoną zdolność” (Peter Levine)
☀️
Przyjrzyjmy się kolejnym fazom, które naturalnie przechodzimy, kiedy pojawi się w okolicy zagrożenie, zarówno to realne, jak i wydarzenie, które jest postrzegane jako zagrażające:
1. Reakcja zatrzymania /orientacja przygotowawcza
2. Orientacja i identyfikacja
3. Reakcje ochronne i obronne: walka, ucieczka, zagrożenie
4. Dopełnienie, rozładowanie
5. Reakcja orientacyjna eksploracyjna
🐇
Bardziej obrazowo, na przykładzie, powiedzmy zajączka….
Siedzi sobie taki zajączek w trawie i….
🐇
1.Nagle słyszy dźwięk, sztywnieje, podnosi uszy, trochę zamiera, bo coś się zmieniło, potencjalne zagrożenie (REAKCJA ZATRZYMANIA).
🐇
2.Zajączek wyczuwa zagrożenie, wygląda mu na to, że to jednak może być coś poważnego, może rozgląda się delikatnie, poziom jego hormonów stresu gwałtownie się podnosi, na horyzoncie widzi, czuje drapieżnika. Szykuje się powoli do zastosowania strategii, które pomogą mu przetrwać. Znając zajączki wiemy, że zapewne będzie to Ucieczka 😉 (ORIENTACJA I IDENTYFIKACJA)
🐇
3. Zajączek całą energię kieruje na ucieczkę. Biegnie, biegnie, biegnie…. (REAKCJA OBRONNA: UCIECZKA)
🐇
4. Uciekł, udało się, trochę może jest roztrzęsiony, może potrzebuje chwilę, żeby dojść do siebie (DOPEŁNIENIE, ROZŁADOWANIE)
🐇
5.Rozluźnia się, zagrożenie minęło, może wrócić do codziennego życia (REAKCJA ORIENTACYJNA EKSPLORACYJNA).
🌿
Tak wygląda także nasz, ludzki cykl. Dotyczy on każdej sytuacji, i tej małej jak np. trzaśnięcie drzwi (nagle zatrzymujemy się; sprawdzamy czy jest zagrożenie, a dochodząc do wniosku, że nie ma rozładujemy zgromadzone napięcie np. poprzez śmiech, trzęsienie się czy pocenie i idziemy dalej w życie) i dużej, jak traumatyczne wydarzenie np. wypadek, czy napaść (zatrzymujemy się, choć na milisekundę, orientujemy się gdzie? i co?, mobilizujemy energię do walki, ucieczki, lub zamarcia, a po skutecznej obronie i/lub ochronie, rozładowujemy napięcie i idziemy dalej w życie).
--------------------------------------------------------------------------
❓Co jednak kiedy nie uda się dokończyć cyklu?
❓Kiedy wydarzenie traumatyczne zastanie nas w którejś z faz i nie jesteśmy w stanie dokończyć wszystkich faz reakcji obronnych?
Kiedy proces ten zostanie przerwany, na którymś z etapów, nie zintegrujemy doświadczenia, a to w życiu może powodować pojawienie się wielu symptomów traumy.
⛈️
Przyglądnijmy się dziś sytuacji, kiedy to wydarzenie traumatyczne wydarzyło się podczas pierwszej fazy. Kiedy to nie udało się nawet zidentyfikować zagrożenia. Wydarzenie po prostu się zdarzyło, niespodziewanie, lub zaraz po tym jak zauważyliśmy, że coś…..
☣️
To co dzieje się w ciele podczas reakcji zatrzymania to…zatrzymanie, oddechu, ruchu, wzmożona uważność na bodźce. Jeśli więc obserwujemy w ciele, że odruch zatrzymania jest zbyt reaktywny lub zbyt mały, to możemy podejrzewać, że osoba nie miała możliwości dojść do drugiej fazy, czyli zorientować się, co się dzieje.
--------------------------------------------------------------------------
W TAKIM PRZYPADKU MOŻEMY OBSERWOWAĆ:
⚡nadmierne wyczulenie na bodźce, nadmierną czujność lub brak reakcji na bodźce
⚡brak zaufania do siebie i do swoich możliwości
⚡wstrzymywanie oddechu
⚡mięśnie pozostające w pewnym napięciu, w oderwaniu w górę od ziemi
⚡pewną gotowość w postawie
⚡nerwowość, napięcie, oczekiwanie, że coś może się zdarzyć
⚡wygląd wskazujący na lękliwość lub podenerwowanie, napięcie przejawiające się ruchliwością, gotowością do nieokreślonego działania.
⚡Pojawiające się poczucie zagrożenia, i brak zrozumienia skąd ono się wzięło, skoro „przecież nie ma powodów”. Można w związku z tym szukać nieustannie źródła zagrożenia lub w celu znalezienia wewnętrznego zrozumienia, zacząć go projektować na „przypadkowe” osoby, wydarzenia, przedmioty.
--------------------------------------------------------------------------
CO MOŻEMY ZROBIĆ KIEDY POJAWIA SIĘ, KTÓRYŚ Z SYNDROMÓW?
🍃Zwolnić i dać sobie przestrzeń na doświadczenie całej fazy, poczucie przeczulenia na bodźce, wstrzymanie oddechu, spięcie w mięśniach. Poczuć napięcie, lękliwość. Pobyć w ruchliwości. Dać sobie czas, żeby poczuć się bezpiecznie i zaufać swojej umiejętności adekwatnego reagowania na pojawiąjące się bodźce.
🍃Zauważyć pojawiające się ruchy, które mogą być oznaką niedokończonej reakcji. Mogą to być bardzo małe ruchy. Warto je uchwycić i delikatnie zwiększać, bardzo delikatnie.
🍃Zapewnić układowi nerwowemu przestrzeń, żeby poczuł się bezpiecznie, zrelaksowany, żeby uwierzył, że przeszła sytuacja już się zakończyła i w tu i teraz może się zrelaksować.
--------------------------------------------------------------------------
A co się stanie jeśli wydarzenie miało miejsce kiedy to, byliśmy w fazie Orientacji i Identyfikacji? O tym, już w kolejnym odcinku….
🌿
Zapraszam niebawem!
🌿
A na dziś życzę Ci Spokojnego Układu Nerwowego
Red. Katarzyna J Malysz
Trenerka, Terapeutka, Coachka
