Terapia par Anna Skłodowska

03/12/2025

"Chcę obronić słowo „nie wiem”. Jest w nas, ludziach, taka potrzeba, żeby raczej wiedzieć fałszywie niż nie wiedzieć w ogóle – i dlatego słowo „nie wiem” trzeba docenić. Często powtarzam, że lubię nie wiedzieć. Jak wiem, to mam przed sobą jedną możliwość, która przecież może okazać się fałszywa. A jak nie wiem, to przede mną roztacza się całe pole rozmaitych możliwości."

prof. Michał Heller, filozof, teolog, kosmolog
🖼️Joanna Wietrzycka Structures of dreams, 2025

01/12/2025

"Przewidywalny i konieczny dynamizm w każdej relacji pary wynika z napięcia pomiędzy potrzebami i pragnieniami jednostek a wymaganiami partnerstwa, do którego dążą. Jednostka może pewne potrzeby zaspokajać (albo próbować to czynić) tylko w trwałym związku z drugą osobą. W każdym zdrowym związku istnieje jednak napięcie, które można zwięźle określić jako konflikt między zależnością a niezależnością.
(...)
A zatem konflikt między parnerami relacji - czy to ujmowany w kategoriach ich indywidualnych dążeń, czy też możliwości i ograniczeń narzucanych przez partnera - i związek jako taki nierozerwalnie splata się z możliwością zrobienia kroku naprzód; to szansa na rozwój i dokonanie zmiany, ale także perspektywa konfliktu i cierpienia, które się z tym wiążą."

📖 S. Ruszczynski "Psychoterapia par"
🖼️ rzeźba Rafała Kowalskiego

24/11/2025

"Zupełnie jednak zmienia się nasze doświadczenie, jeśli owe historie (pacjentów) potraktować nie jako "prawdziwe zapisy", lecz jako próby komunikowania doświadczeń emocjonalnych. Doszedłem do wniosku, że perspektywa ta ma sens z punktu widzenia większości par. Szybko zdają sobie sprawę, że kłócą się o swoje sprzeczne relacje, ponieważ w ten sposób wyrażają, jak trudno im znieść rzeczywistość emocjonalnego doświadczenia współpartnera, zwłaszcza gdy odbiega ono od ich oczekiwań albo wywiera na nich niepożądany wpływ."

📖 James V. Fisher "Nieproszony gość"
fot. własna

22/11/2025

"W próbach przekształcania zastałego wzorca bycia w relacji jednym z głównych utrudnień jest pamięć - oczekiwanie, że druga osoba będzie sie zachowywać zgodnie ze scenariuszem. Chcemy być o krok szybsi, przygotowani na reakcję, której się boimy. Niestety takie oczekiwanie działa jak filtr blokujacy informację o tym, że druga osoba nie myślała i nie postąpiła według naszych przewidywań.
(...)
Smakowanie tego, co w naszym codziennym życiu miłosnym zwykłe, nieuporządkowane, podatne na błędy, a czasem wręcz głupie, jest bardziej ekscytujące niż nuda neurotycznego przymusu powtarzania i reagowania na własne wyobrażenia."

📖 Judith Pickering "Kochać. Terapeutyczne ścieżki ku miłości"
🖼️ Yayoi Kusama Room love forever

17/11/2025

Kolejny cytat z powieści o pasji zawartej w tytule.
Ale można go też odczytać, jakby mówił o każdym innym procesie, na przykład o procesie zanurzania się w psychoterapii.

"Chciałam zanurzyć się w tych mętnych wodach, aby zbadać narrację, według której życie blisko ziemi zawsze sprawi, że poczujemy się lepiej. Każdego roku na wiosnę jestem cichym świadkiem powrotu do życia. Zima może okazać się nieskończona, tak ciemna, że pojawienie się nowych kiełków wyrastających spod ziemi sprawia wrażenie cudu, nawet jeżeli formalnie wiemy, że to coś spodziewanego. To uśpienie jest tak potrzebne w naszych ogrodach, że pomyślałam, iż musi być również potrzebne w naszym życiu."

📖Alice Vincent „Dlaczego kobiety uprawiają ogrody”
fot. własna, tuż przed zimowym uśpieniem

15/11/2025

"W przypadku par z zaburzeniami osobowości każda z osób zazwyczaj przeżywa więcej niż może udźwignąć. Często są to stany gwałtowne, pierwotne, związane z zaburzeniami regulacji emocji, flashbackami i traumami. Wymiana dzieje się poprzez takie działanie, aby druga osoba poczuła uczucia, które chce się jej przekazać, wraz z ich siłą. Komunikacja ta - "robienie tego" drugiej osobie - musi być zatem intensywna, mocna. Jeśli jedna osoba czuje się bezradna, a nie może o tym powiedzieć, musi zachować się tak, aby druga poczuła się bezradna w relacji z nią. Musi drugą uczynić bezradną, aby stan bezradności zakomunikować i przekazać drugiej osobie".

📖 "Terapia par. Od rezygnacji do nadziei", red. H. Pinkowska-Zielińska, B. Zalewski
🖼️ Jakub Dominik, Chwila ciszy

10/11/2025

"Wszyscy możemy odnaleźć w sobie nieprzeżyte aspekty powstałe na skutek wczesnych, nadmiernie bolesnych doświadczeń. Nieprzeżyte wydarzenia towarzyszą nam w postaci ograniczeń osobowościowych. Dotykamy owych granic na różne sposoby, na przykład w postaci zablokowania hojności, współczucia i miłości wobec naszych partnerów, dzieci, rodziców, przyjaciół, pacjentów, uczniów oraz wszystkich tych, których jeszcze nie znamy, a którym moglibyśmy pomóc, gdybyśmy umieli odnaleźć w sobie zdolność pomagania innym".

📖T. Ogden "Przeżywanie nieprzeżytego życia"
🖼️Natalia Pastuszenko, W moim ogrodzie, 2013

09/11/2025

Badaczka bliskich związków dr Judith Feeney zajmowała się sytuacjami, o których ludzie w związkach myślą jako o KRZYWDZĄCYCH. Wydarzenia opisane przez pary w jej badaniach miały związek z jedną z następujących pięciu kategorii krzywdy psychologicznej:

- aktywne dystansowanie się w związku, np. partner wykazuje brak zainteresowania związkiem lub grozi, że go zakończy;
- pasywne dystansowanie się, np. ignorowanie przez partnera lub bycie wykluczonym z jego planów;
- krytyka;
- niewierność;
- oszukiwanie - uwzględnia ono łamanie obietnic, okłamywanie i zdradzanie tajemnic.

obraz: Bohdan Wincenty Łoboda Rose is a rose, 2024

03/11/2025

Poniższy cytat pochodzi z książki, którą można czytać jednym tchem. Można ją też czytać jako metaforę procesu psychoterapii.

„Zmiany, które zachodzą w ziemi, rzadko kiedy są uporządkowane. Zakłócamy złożone struktury gleby, depczemy to, co rośnie. Ci, którzy chcą wprowadzać zmiany, wierzą, że osiągnięcie czegoś nowego warte jest bałaganu. Nie zabiegałam o zmiany, gdy uległam ciekawości, dlaczego ziemia przyciąga kobiety, ale czułam, że to się dzieje – wewnątrz mojego umysłu, na zewnątrz, w ogrodzie. Gdy wiewiórki i ślimaki zaczęły zjadać rośliny, których wcześniej tam nie było, do mojej głowy zakradły się wątpliwości. Byłam tak zaabsorbowana osiągnięciem jakiegoś nieokreślonego celu, że przeoczyłam, jak wiele z tego, czego się uczyłam, wydarzyło się w trakcie tego procesu. Kobiety, z którymi się widziałam lub o których czytałam, chcąc dokonać zmian, wydawały się bardzo odważne w sposób, w jaki nie sądziłam, bym kiedykolwiek mogła być. Podejmowały się czegoś, nie wiedząc, jaki może być rezultat, obstając przy tym nawet w obliczu rodzących się wątpliwości.”

Alice Vincent „Dlaczego kobiety uprawiają ogrody”

02/11/2025

"W pracy terapeutycznej z parami i pacjentami indywidualnymi kluczowe jest znalezienie sposobu na wzmocnienie odwagi potrzebnej, żeby przejść nad przepaścią od apatii do stanu stawania się. Czasami partnerzy wchodzą w koluzję, żeby uniknąć momentu wspólnego ożywienia. Powstaje napięcie pomiędzy miłością i życiem pełnią życia ze świadomością śmiertelności - własnej i ukochanej osoby - a życiem na pół gwizdka w lęku przed spełnieniem i przed śmiercią. Nieświadomie wywołana niezgoda w miejscu możliwej harmonii wiąże się ze strachem przed tym, co taka jedność za soba pociąga. Boimy się własnej podatności na zranienie, która wpisana jest w intymność. Przemijalność takich momentów wzmaga lęk przed ich utratą."

Judith Pickering "Kochać. Terapeutyczne ścieżki ku miłości"
Obraz: autor nieznany, z ulic Nicei

01/11/2025

Andrzej Waligórski
"Jeszcze"

..więc jak się już ma psa i kota, i miłe mieszkanko spółdzielcze,
I wszystko się w naszym życiu układa tak plus minus znośnie,
I gdy się w tym życiu już miało tę - pewną ilość - dziewczyn,
I właśnie jest popołudnie, i słońce świeci skośnie,
To dobrze jest usiąść w fotelu,
a kot niech się zwinie obok,
I żeby w zasięgu ręki było koniecznie pół czarnej,
A radio niech gra Gershwina,
a my, kiwając nogą,
w ten skośny promień puszczamy dym z papierosa carmen.
Na półkach piętrzą się książki i pył z nich wiruje w słońcu,
I wszystko jest złotobrunatne, a tylko rapsodia błękitna,
I trochę smutno,
że trzeba to będzie zostawić w końcu,
I już się nie siądzie w fotelu, żeby Trzech Muszkieterów poczytać,
bo może się kiedyś tak zdarzyć, że patrzysz - a ciebie już nie ma,
Chociaż jest kawa i fotel,
i słońce na kociej sierści,
I chociaż wciąż jeszcze w powietrzu snuje się dym z carmena,
I równie jak dym błękitny wciąż snuje się ten Mister Gershwin...pies podniósł głowę i warknął, ale nikt jakoś nie wszedł,
Choć ktoś stał jakby za drzwiami, i jakby zamykał parasol...
Kot otwarł oko, popatrzył i mruknął: - Jesteś tu jeszcze?
Jeszcze tu jestem, mój kocie.
I jeszcze wciąż trzymam fason.

tekst i wykonanie Andrzej Waligórski, w tle fragment Błękitnej Rapsodii George'a Gershwina

23/10/2025

„Kiedy parę tygodni później w końcu zaczęli sesję, wydawało się, że nie wiedzą o czym rozmawiać. Kamal często milczał i interesowało go tylko to, co ma do powiedzenia Cecily. Kiedy się odzywała mówiła okrężnie i nie konkretnie o tym, jaka jest nieszczęśliwa. Ogarniało mnie zniecierpliwienie, że marnuję tyle czasu; te dwuznaczności i uniki frustrowały mnie. Jego podszyta poczuciem wyższości nonszalancja i jej pokrętne wypowiedzi utrudniały mi dostrzeżenie, że to mechanizm obronny i że pod powierzchnią kryje się najpewniej silny lęk przed tym, co się stanie, jeśli naprawdę zaczną rozmawiać.”

Susanna Abse "Opowiedzcie mi o miłości. Jak się zakochujemy i dlaczego się rozstajemy"

Książka zawiera historie terapii 13 par, którym możemy przyglądać się razem z autorką.