20/10/2025
JAKIE OBJAWY MOŻE POWODOWAĆ PLEŚŃ W NASZYM ORGANIŹMIE?
Związek między pleśnią a chorobami układu oddechowego znany jest od lat, ale najnowsze badania wskazują na znacznie poważniejsze zagrożenia zdrowotne – w tym zaburzenia funkcji poznawczych, obniżenie poziomu inteligencji, a nawet autyzm.
Pleśń to rodzaj grzyba, który rozwija się w wilgotnym środowisku. Może ona uwalniać do otoczenia mikotoksyny – toksyczne substancje, które mogą wnikać do organizmu przez skórę, drogi oddechowe oraz przewód pokarmowy, powodując poważne problemy zdrowotne.
Wiele osób cierpiących na różnorodne dolegliwości nie zdaje sobie sprawy, że źródłem ich problemów może być właśnie ekspozycja na pleśń. Tymczasem w ostatnich latach opublikowano liczne badania dokumentujące szerokie spektrum szkód zdrowotnych, jakie te grzyby mogą wyrządzić:
📌Zaburzenia poznawcze
Przegląd 16 badań z 2018 roku dotyczących ekspozycji na pleśń wykazał, że u pacjentów narażonych na jej działanie stwierdzono zaburzenia w wielu obszarach funkcjonowania poznawczego, takich jak przetwarzanie werbalne, przetwarzanie wzrokowo-przestrzenne, pamięć oraz funkcjonowanie emocjonalne. Badania obrazowe wykazały obniżoną aktywność w przednich częściach mózgu, a testy neuropsychologiczne potwierdziły uszkodzenia mózgu podobne do tych występujących po urazach czaszkowo-mózgowych.
📌Obniżenie poziomu inteligencji
Badanie, w którym przez sześć lat obserwowano dzieci narażone na pleśń w miejscu zamieszkania, wykazało związek pomiędzy ekspozycją a niższym poziomem inteligencji. Podobne wnioski przyniosło hiszpańskie badanie obejmujące niemal 500 dzieci – długotrwała ekspozycja na wysoką wilgotność w sypialni wiązała się ze znacznym spadkiem poziomu IQ w porównaniu z grupą kontrolną.
📌 Autyzm
Niedawno opublikowane badania obserwacyjne wskazują na wyraźny związek między obecnością mikotoksyn w organizmie a występowaniem autyzmu. Kilka niezależnych analiz wykazało, że dzieci z autyzmem mają wyższy poziom mikotoksyn we krwi i moczu w porównaniu z dziećmi z grupy kontrolnej.
📌 Zespół chronicznego zmęczenia (CFS/ME)
Zespół ten objawia się skrajnym zmęczeniem, bólami mięśni, zaburzeniami poznawczymi, dysfunkcją układu odpornościowego i autonomicznego układu nerwowego. Stwierdzono, że częściej występuje u dzieci i młodzieży narażonych na wilgoć i pleśń w domach i szkołach.
📌 Zespół tachykardii ortostatycznej (POTS)
To zaburzenie charakteryzuje się nadmiernym spadkiem ciśnienia krwi oraz przyspieszoną akcją serca podczas wstawania. Zespół POTS częściej występuje u młodych osób, które miały długotrwały kontakt z pleśnią.
📌Zaburzenia neurologiczne
Badanie z 2020 roku przeprowadzone wśród 90 pielęgniarek i położnych pracujących w szpitalu położniczym w Helsinkach (zniszczonym przez zalanie) wykazało częste występowanie objawów neurologicznych, takich jak drętwienie kończyn i twarzy, bóle mięśni oraz ich osłabienie.
📌Zespół nadwrażliwości na wiele substancji chemicznych (MCS)
Osoby dotknięte tym zespołem reagują objawami nawet na minimalne ilości substancji chemicznych, które u większości ludzi nie wywołują żadnych skutków ubocznych. Mogą to być perfumy, środki czyszczące, dym, przyprawy, a także różne produkty spożywcze. Szacuje się, że nawet co druga osoba długotrwale narażona na pleśń może rozwinąć ten zespół. W skrajnych przypadkach może on prowadzić do nadwrażliwości na fale elektromagnetyczne, światło dzienne, a nawet na wodę.
❗Mechanizmy, przez które pleśń szkodzi zdrowiu:
🚫Uszkodzenie układu odpornościowego – prowadzi zarówno do nadreaktywności (alergii, nadwrażliwości), jak i osłabienia obrony przed infekcjami.
🚫Przewlekłe, niskonasilone zapalenie wieloukładowe – pleśń wywołuje stan zapalny o podstępnym przebiegu.
🚫Działanie mikotoksyn jako trucizn – są to substancje toksyczne o działaniu ogólnoustrojowym.
🚫Prowokowanie chorób autoimmunologicznych – w chorobach związanych z pleśnią wykryto autoprzeciwciała przeciwko komórkom nerwowym, mięśniom gładkim, a nawet jądrom komórkowym.
🚫Uszkodzenie mitochondriów – mikotoksyny zaburzają funkcjonowanie mitochondriów, odpowiedzialnych za produkcję energii w komórkach.
🚫Wpływ na narządy wydzielania wewnętrznego – pleśń może zaburzać pracę gruczołów hormonalnych, takich jak tarczyca czy trzustka.
☝️Prawidłowa identyfikacja obecności pleśni w otoczeniu/pożywieniu, odpowiednie oczyszczenie organizmu oraz unikanie dalszej ekspozycji mogą znacząco poprawić stan zdrowia i jakość życia.
