12/06/2020
Mało mówiący i sepleniący 4-5. latek
Twarz dziecka oddychającego torem ustnym, z przerośniętym migdałkiem. W terapii logopedycznej od kilku miesięcy z międzyzębową realizacją głosek, z opóźnionym rozwojem mowy, z nieprawidłową pozycją spoczynkową języka i ciągłymi infekcjami, które tak naprawdę spowalniają terapię w gabinecie logopedycznym.
Dodatkowo: dziecko mało aktywne fizycznie (przyczyn jest wiele, ale skutek jest taki, że dziecko nie rusza się wystarczająco dużo, jak na swój wiek); plecy zgarbione, łopatki odstające, alergia lub nietolerancja pokarowa, bez skrzywienia kręgosłupa, wydęty brzuszek, koślawe kolana oraz stopy.
I co teraz? Gdzie może leżeć przyczyna?
W wielkim uproszczeniu, ciało tego 4-5. latka tworzą cztery najważniejsze Układy. Najprawdopodobniej, jeden z nich nie pracuje wystarczająco dobrze, przez co przeciąża pozostałe Układy determinując funkcje ustno-twarzowe naszego małego pacjenta.
Ale jakie cztery Układy?
Pierwszy z nich to Układ mięśniowy. I najbardziej znane przez terapeutów pojęcie z nim związane - napięcie mięśniowe. Nieprawidłowa regulacja napięcia mięśniowego, kontrola posturalna, obniżone napięcie mięśniowe dotykające obszar ustno-twarzowy mogą być przyczyną wyglądu naszego 4-5. latka, który niechętnie gryzie, żuje i odrzuca pewne konsystencje pokarmów.
Ale sam Układ mięśniowy nie jest tu winowajcą. To nie takie proste.
Może to Układ nerwowy potknął się jako pierwszy i przeciążył pozostałe układy? Spożywane przez mamę leki przed i w trakcie ciąży, jej współtowarzyszące choroby, stresujące wydarzenia, których doświadczyła w trakcie ciąży, wcześniactwo, środowisko i masę innych czynników mogły wpłynąć na to, że Układ nerwowy dziecka nie rozwijał się w idealnych warunkach. I nie potrafi idealnie zareagować na to, by poinformować Układ mięśniowy – domknij jamę ustną.
Który Układ mógł potknąć się jako pierwszy?
Mógł to być Układ krwionośny, a zwłaszcza jego część żylno-limfatyczna. Dzierży embriologiczne pierwszeństwo przed Układem nerwowym i mięśniowym. Czego potrzebuje ten Układ do prawidłowego funkcjonowania u ‘zdrowego’ dziecka?
Ruchu. Ograniczone ruchy klatki piersiowej i przepony przez garbiące się plecy nie wspierają wystarczająco serca w przepychaniu krwi żylnej i limfy przez najdrobniejsze sieci naczyń kapilarnych. Jak zatem każda komórka nerwowa mózgu ma być dotleniona i odżywiona? Jak w takim stanie mają być one odpowiedzialne za procesy percepcji, uczenia się, pamięci, koncentracji, rozwoju mowy?
Ostatni Układ?
Chyba najbardziej skomplikowany w swoim działaniu – Układ auto-immuno-endokrynny, który, jeśli się potknie również może przyczynić się do problemów logopedycznych naszego 4-5. latka.
Układ autonomiczny to zarządzanie narządami wewnętrznymi, choćby jelitami, ich perystaltyką. Zalegania mas kałowych, zaparcia, gazy– wzdęty brzuszek. To nie pomaga dziecku, by utrzymać odpowiednie napięcie jamy brzusznej a przez to postawy ciała…wysunięta pozycja głowy, asymetria stawów skroniowo-żuchwowych, język na dnie jamy ustnej, wargi notorycznie rozchylone… to nasz 4-5. latek.
Potknięcie immunologiczne Układu to obniżona odporność – to ciągłe infekcje, przejście z jednej w drugą niedrożność noso-gardzieli, to notorycznie otwarta jama ustna, to ustny tor oddechowy … to ponownie obraz naszego 4-5. latka.
Który z Układów jest winowajcą wyglądu naszego dziecka?
Każdy po trochu. Bo potknięcie choćby jednego z nich spowodowało, że kolejny Układ stracił równowagę.
Terapia?
Każdy z Układów musi ponownie złapać rytm. Każdy.
Źródło inspiracji:
książka "Pozycjonowanie w terapii logopedycznej: niemowlę, przedszkolak z hipotonią, dziecko niepełnosprawne" M. Czajkowska (w przygotowaniu)
