Kasia Bogacka Psycholog

05/12/2025

Dlaczego osoby, które w dzieciństwie nie miały wystarczającej ochrony, częściej doświadczają przemocy lub krzywdzących relacji w dorosłości?
To często konsekwencja długotrwałej, relacyjnej traumy
🧩 W takich warunkach rozwija się complex-PTSD. odnoszącym się do osób, które doświadczyły długotrwałych lub powtarzających się traumatycznych przeżyć, zwykle w dzieciństwie lub w relacjach zależności (np. przemoc domowa, zaniedbanie, wykorzystywanie).
• W odróżnieniu od “klasycznego” PTSD (jednorazowe, nagłe zdarzenie związanez zagrożeniemzdrowialub życia), cPTSD obejmuje nie tylko objawy stresowe (flashbacki, unikanie, poczucie zagrożenia), ale też: trudności w regulacji emocji, chroniczne poczucie negatywnej wartości siebie, zaburzenia w relacjach interpersonalnych, skłonność do dysocjacji.
• W praktyce to oznacza, że osoba z cPTSD może mieć często: zaburzoną kontrolę emocji, impulsywność lub przeciwnie — odrętwienie, odpływanie; poczucie wstydu, winy, bezwartościowości; trudności w budowaniu bliskich relacji, zaufania, stawianiu i utrzymywaniu granic.
🌿Zmienione funkcjonowanie układu nerwowego sprawia, że ciało reaguje inaczej na zagrożenie:
*częściej uruchamia się reakcja „zamrożenia” zamiast obrony,
*trudniej rozpoznać sygnały niebezpieczeństwa,
*granice emocjonalne mogą być rozmyte lub zbyt elastyczne,
*pojawia się nadmierne zrozumienie dla innych kosztem siebie.
*często jest wyłączona intuicja, która mówi:uważaj, uciekaj,chroń się, red flagi są ignorowane
*brak zaufania do siebie, że to co czuję i widzę jest prawdziwe
W dorosłości te same mechanizmy, które kiedyś chroniły, mogą utrudniać ochronę siebie tu i teraz.
👍Psychoterapia pomaga stopniowo odbudować zdolność do:
✔️ rozpoznawania własnych emocji,
✔️ zauważania sygnałów zagrożenia,
✔️ reagowania adekwatnie – z troską o siebie.
To proces odzyskiwania poczucia bezpieczeństwa, które kiedyś zostało utracone, ale nadal może być odbudowane.

01/12/2025

Schemat Deprywacji Emocjonalnej to utrwalony wzorzec doświadczeń z dzieciństwa związany z przekonaniem, że moje potrzeby ciepła, empatii i/lub ochrony nie zostaną w relacjach wystarczająco zaspokojone.
👇Jakie mogą być jego skutki w dorosłym życiu?
1) Relacje
• wchodzenie w relacje z osobami chłodnymi lub niedostępnymi (podobnymi do rodzica/ców)
• trudność z proszeniem o wsparcie i mówieniem wprost o potrzebach
• poczucie samotności nawet wśród ludzi
• lęk w relacjach
• kłopot z regulacją emocji (tłumienie i/lub wybuchy)
2) Emocje i obraz siebie
• kłopot z regulacją emocji (tłumienie, odłączenie od emocji i/lub wybuchy)
• trudność w zrozumieniu własnych reakcji
• przewlekłe poczucie braku, smutek, napięcie, czasem odłączenie emocjonalne
• przekonanie: „nie warto mówić, nikt i tak nie zrozumie lub nie bedzie zainteresowany moimi uczuciami, potrzebami”
• silna wrażliwość na sygnały odrzucenia związana z przekonaniami „nie jestem ważna/y, warta/y miłości ”)
3) Strategie radzenia sobie
• unikanie: minimalizuję potrzeby, emocje, wybieram samotność, „muszę radzić sobie sam/a"
• poddanie: zostaję w relacjach, w których moje potrzeby są pomijane, mało mówię o sobie
• nadkompensacja: kontrola, perfekcjonizm, nadmierne zwracanie uwagi na swoje potrzeby,problemy, narzekanie

👍W terapii schematów pracujemy nad rozpoznawaniem potrzeb, bezpiecznym komunikowaniem ich i budowaniem relacji, w której jest miejsce na emocjonalną bliskość.

13/11/2025

🌿 Schemat = szybki „program” mózgu (emocje, myśli, wspomnienia i ciało), który włącza się automatycznie, gdy sytuacja przypomina dawny kontekst.
Dzięki schematom reagujemy błyskawicznie — czasem trafnie, a czasem zbyt mocno. 🍃
Kiedy jest adaptacyjny?
✅ rozpoznaje realne zagrożenie i chroni granice
✅gdy zaspokaja moje potrzeby i zachowanie jest zgodne z moimi wartościami
✅ porządkuje zachowanie, skraca czas decyzji
✅ pozostaje elastyczny — mogę go wyciszyć, gdy „tu i teraz” jest bezpieczne 🌱
Kiedy bywa nieadaptacyjny?
⚠️ włącza alarm bez dymu: przeszłość miesza się z teraźniejszością
⚠️ sztywny — reaguję tak samo w różnych sytuacjach lub nieadekwatnie do tego, co się dzieje
⚠️ uruchamia niekorzystne tryby (uciekanie/poddanie/nadkompensacja) i zostawia wstyd/pustkę/przeciążenie /odłączenie /smutek/złość
🍀Co z tym zrobić?
• Zauważ sygnały (STOP + skala 0–10: napięcie, oddech, myśl-przebłysk).
• Nazwij schemat i tryb („to mój schemat opuszczenia / wadliwości”).
• Zweryfikuj dane: co mówi teraźniejszość? jakich dowodów mi brakuje?
• Ureguluj ciało (oddech przez nos, propriocepcja: docisk, guma oporowa).
• Odpowiedz Zdrową Dorosłą Częścią: skup się na zmysłach, wyjdź z sytuacji, zimna woda na twarz, zobacz, że jesteś Dorosła/y

🌿

11/11/2025

🌿 Czym są schematy w terapii schematów?
W terapii schematów (Schema Therapy, Young) schematy to głęboko zakorzenione wzorce myślenia, odczuwania i reagowania, które powstają w dzieciństwie i wpływają na to, jak patrzymy na siebie, innych ludzi i świat.
🌿Można je porównać do okularów, przez które interpretujemy rzeczywistość — często automatycznie, bez refleksji.
🌿 Jak powstają schematy?
Schematy rozwijają się w odpowiedzi na:
👉doświadczenia z dzieciństwa,
👉sposób, w jaki opiekunowie zaspokajali lub nie zaspokajali naszych emocjonalnych potrzeb,
👉temperament i wrażliwość dziecka.
🌿Każdy człowiek ma podstawowe potrzeby emocjonalne, takie jak:poczucie bezpieczeństwa,wolność w wyrażaniu emocji,autonomia i poczucie sprawczości,
granice i przewidywalność,spontaniczność i zabawa.
🌿Jeśli były niezaspokajane → powstają schematy nieadaptacyjne (dysfunkcyjne).
Jeśli były zaspokajane → rozwijają się schematy adaptacyjne
🌱 Schematy nieadaptacyjne (dysfunkcyjne)
> 🌑 To schematy, które utrudniają życie: prowadzą do cierpienia, powtarzania toksycznych relacji, unikania emocji lub perfekcjonizmu.
Przykłady:
„Muszę być idealny/a, żeby zasługiwać na miłość.”
„Nie mogę ufać ludziom.”
„Moje potrzeby nie mają znaczenia.”
Takie schematy aktywują się szczególnie silnie pod wpływem stresu, krytyki lub odrzucenia. W terapii uczymy się je rozpoznawać, nazywać i osłabiać.
> 🌿 „Schemat to nie fakt. To interpretacja rzeczywistości.”
🌿 Schematy adaptacyjne
> 🌟 To zdrowe schematy, które powstają, gdy potrzeby emocjonalne w dzieciństwie były wystarczająco zaspokajane.
Przykłady adaptacyjnych przekonań:
🌿 „Moje emocje są ważne i zasługują na uwagę.”
🌿 „Mogę prosić o pomoc, kiedy jej potrzebuję.”
🌿 „Ludzie są generalnie godni zaufania.”
🌿 „Mam prawo ustalać granice, a inni powinni je szanować.”
🌿 „Jestem wystarczająco dobra/y taka/i, jaka/i jestem.”
Schematy adaptacyjne to jak wewnętrzne źródła:stabilności,poczucia własnej wartości,zdrowych relacji.

10/11/2025

Czy kiedykolwiek czułaś/eś, że relacje to pole minowe? To może być skutek niezaspokojonych potrzeb bezpieczeństwa w domenie schematów "Rozłączenie i Odrzucenie" wg Jeffreya Younga. 
🌿Skutki w relacjach: Chroniczny lęk przed porzuceniem, trudności w zaufaniu, unikanie bliskości lub nadmierna zależność – co prowadzi do toksycznych związków lub samotności.
🌿Emocjonalnie: Poczucie pustki, niskie poczucie własnej wartości, depresja, wstyd lub gniew skierowany do wewnątrz. Często objawia się jako "nie jestem wart miłości".
🌿Codziennie: Problemy z asertywnością, perfekcjonizm, autodestrukcyjne zachowania (np. izolacja społeczna) lub kompulsywne poszukiwanie akceptacji.
🌼Na obszar schematu Rozłączenie i Odrzucenie składają się nieadaptacyjne schematy: Opuszczenie i niestabilność więzi, Nieufność i Skrzywdzenie, Deprywacja Emocjonalna, Izolacja Społeczna, Wadliwość i wstyd.
🌻Terapia schematów pomaga przerwać ten cykl! Jeśli rezonuje – daj znać w komentarzu.

06/11/2025

04/11/2025

🌿  Każdy człowiek posiada uniwersalne potrzeby emocjonalne, które są podstawą zdrowego rozwoju psychicznego.
Są to:
🌳 Bezpieczna więź – akceptacja, troska, emocjonalna bliskość.
🍃 Autonomia, kompetencja i tożsamość – poczucie sprawczości i stabilnego „ja”.
🌿 Wyrażanie emocji i potrzeb – mówienie o uczuciach bez lęku przed odrzuceniem.
🧚 Spontaniczność i zabawa – radość, kreatywność, autentyczność.
🌼 Realistyczne granice i samokontrola – równowaga między wolnością a odpowiedzialnością.
🍀 Gdy potrzeby nie są zaspokojone, tworzą się nieadaptacyjne schematy – trwałe wzorce emocji, myśli i zachowań. W ich wyniku pojawiają się nieadaptacyjne sposoby zaspokajania potrzeb – chwilowo dają ulgę, ale w dłuższej perspektywie utrwalają problem, np.
1. Unikanie – ucieczka od emocji i relacji (np. uzależnienia, pracoholizm, sen).
2. Podporządkowanie się – zaspokajanie cudzych potrzeb kosztem siebie.
3. Nadmierna kontrola / kompensacja – perfekcjonizm, sztywność, agresja, nadopiekuńczość.
4. Ucieczka w osiągnięcia / wizerunek – uzależnienie od sukcesu, uznania, wyglądu.
5. Samokaranie / autodestrukcja – wstyd, samokrytyka, sabotowanie siebie.
Nieadaptacyjne strategie chronią przed bólem, ale nie zaspokajają potrzeb w zdrowy sposób.
Dopiero świadomość i uczenie się nowych, adaptacyjnych sposobów (proszenie, stawianie granic, samowspółczucie) pozwala je naprawdę zaspokoić. 💚
🌳 Dlaczego to ważne?
Zrozumienie własnych potrzeb to pierwszy krok do ich zdrowego zaspokajania. W terapii uczymy się tzw. reparentingu – dawania sobie tego, czego zabrakło w dzieciństwie.
💚 Dzięki temu odzyskujemy równowagę, tworzymy zdrowsze relacje i rozwijamy autentyczność.
🌿 Zatrzymaj się dziś na chwilę:
Która z Twoich potrzeb emocjonalnych jest teraz najbardziej pominięta?
🌱Jaki mały krok możesz zrobić dziś i jutro by choć trochę ją zaspokoić?
💚

29/09/2025

Coraz częściej diagnozuję u moich dorosłych klientów ADHD i/ lub spektrum autyzmu. Często już na etapie wywiadu słyszę o doświadczeniach tych osób związanych z bullingiem. Zachęcam do zapoznania się z najnowszym raportem dotyczącym tego zjawiska w Polsce
https://www.swps.pl/centrum-prasowe/informacje-prasowe/37609-kto-najczesciej-doswiadcza-przemocy-w-szkole-raport-bullying-perspektywa-osob-neuroatypowych?fbclid=IwdGRjcANHxW1jbGNrA0fFP2V4dG4DYWVtAjExAAEemYFWMjXIzhM7dGPb8d5dPTeGOtm2unJti-ozOON8MLo9fRaUnuNHIdbx65o_aem_PQlHyY2zn0bfPsMJFM_HRQ

Co piąty uczeń w Polsce postrzega siebie jako osobę neuroatypową – i znacznie częściej niż rówieśnicy doświadcza wykluczenia czy przemocy. Z niewybrednymi żartami spotyka się ponad 16 proc. z nich, z izolowaniem z grupy – więcej niż 15 proc., a z plotkami i kłamstwami – ponad 14...

19/09/2024

Ludzie, którzy nie są bezpośrednimi świadkami powodzi, mogą silnie przeżywać to wydarzenie z kilku powodów
🌊Efekt medialny: Badania przeprowadzone przez Slone (2000) wykazały, że ekspozycja na wiadomości medialne dotyczące katastrof, takich jak zamachy terrorystyczne czy katastrofy naturalne, może prowadzić do wzrostu lęku, depresji i stresu nawet u osób, które nie były bezpośrednio zaangażowane w te wydarzenia
🌊Empatia i współczucie: Ludzie naturalnie odczuwają empatię wobec cierpienia innych, nawet jeśli nie są osobiście zaangażowani. Widok obrazów zniszczeń, relacje poszkodowanych, czy dramatyczne historie mogą wywołać silne emocje, ponieważ człowiek potrafi wyobrazić sobie, co czują inni w takiej sytuacji.
🌊Lęk przed nieznanym: Katastrofy naturalne przypominają o tym, że świat jest nieprzewidywalny i nie zawsze mamy nad nim kontrolę. Może to wywołać lęk, ponieważ ludzie często odczuwają niepokój wobec sytuacji, nad którymi nie mają kontroli.
🌊Osobiste doświadczenia i traumy: Dla niektórych osób informacje o powodzi mogą wywołać wspomnienia wcześniejszych traumatycznych doświadczeń (nawet jeśli były one niepowiązane z powodzią). Może to prowadzić do powrotu emocji związanych z ich własnymi trudnymi przeżyciami.
🌊Społeczna identyfikacja: Ludzie mogą czuć się emocjonalnie związani z osobami, które doświadczyły powodzi, szczególnie jeśli identyfikują się z nimi na podstawie pochodzenia, wartości, czy wspólnych doświadczeń. Może to wzmacniać poczucie solidarności i chęć pomocy, ale także nasilać negatywne emocje
🌊Teoria lęku egzystencjalnego (Terror Management Theory): Ta teoria sugeruje, że ludzie mają głęboko zakorzeniony lęk przed śmiercią, a informacje o katastrofach, takich jak powodzie, mogą aktywować ten lęk
🌊Ucieczka od własnych problemów: Czasami intensywne przeżywanie cudzych problemów może pełnić funkcję ucieczki od własnych trudności. Ludzie mogą nieświadomie skupiać się na dramacie innych, aby uniknąć konfrontacji z własnymi emocjami, problemami czy stresem
🌊Zjawisko heurystyki dostępności, które polega na tym, że wydarzenia bardziej dramatyczne i bardziej dostępne w pamięci są uważane za częstsze lub bardziej prawdopodobne

Zaobserwuj .psychologicznie