25/10/2025
Dhukkubbii mataa daanaa《daddeebi'aa hamaa》(Migraine headache)
*************************************
* Dhukkubbiin mataa daanaa dhukkubbii mataa gartokkee fi miira dhahannaa (pulsating) kan qabu, yeroo hojii hojjatan kan namatti hammaatuu fi yeroo rafan kan namarraa wayyaa'uudha. Kana malees olgugguruu, haqqisaan/ballaqqamni, ifa sodaachuu fi gooha jibbuun isa hordofee kan dhufuudha
Dhukkubbiin mataa daanaa baayyee hamaa kan taheefi sa'aati 4 hanga sa'aatii 72 namatti turuu kan danda'uu fi dalagaa akka hin hojjanne nama dhoorkuu kan danda'uudha.
Namoonni tokko tokko ammoo odoo mataa dhukkubbiin hin eegalle duratti (daqiiqaa 30 mataa dhukkubbii dursee) mallattoo akeekkachiisa (warning symptoms ) kan akka lafti namaan maruu, haasaawuu dadhabuu, yeroo waa ilaaltu namatti dukkanaa'uu/dimimmissa'uu fi kkf agarsiisu maluu
Maaltu namatti hammeessa?
---------------------------------
*Jijjiirama hormoonii
Yeroo laguu fi ulfaa hormooniin istiroojiini jijjiiramuun fi qorichi farra ulfaa (OCP) jedhamuu dhukkubbii mataa daanaa kan namatti hammeessu
* Dhugaati akka Alkoolii fi buna humnaa ol dhuguu
* Hirriiba dhabuu fi hirriiba guddisuu (sa'aa 8 ol)
* Nyaata dhadhaa bubbulte qabuu fi soogidda baayyinaan of keessa qabu soorachuu
Maaltu namatti fida?
---------
Dhibee kana wanti namatti kana jedhamee hin beekamu. Haa ta'u malee wanti dhibee kanaaf sababa je'amanii kaayaman
* Sanyummaa
Namoonni dhibee kana harki 2/3ffaan isaani warra maatiin isaanii dhibee kana qabuudha
* Umrii - irra guddaan dargaggeessa kan qabu ta'ullee umrii hunda keeysatti argamuu kan danda'uudha
* Saala - baayyinaan dhalaa keessatti argama
*Jijjiirama hormoonii
Yeroo laguu fi ulfaa hormooniin istiroojiini jijjiiramuun fi qorichi farra ulfaa (OCP) jedhamuu dhukkubbii mataa daanaa kan namatti hammeessu
Yeroo akkam mana yaalaa deemna?
---------
* Dhukkubbii mataa hamtuu battala isin eegalte
* Dhukkubbii mataa fi leeydaa, dhukkubbii mormaa, gaggabdoo, wanti ilaaltan 2 taate isinitti mullachuu
* Dhukkubbii mataa yoo qufaatan, waa hojjattan isinitti hammaattu fi kkf yoo qabaattan hatattamaan gara mana yaalaa deemaa
Galatoomaa!!🙏
fayyaan faaya!
Dr Ahmed ✍️