20/06/2019
Dhibaatada dhafarka habeenkii
DHIBAATADA DHAFARKA
Dhafarka iyo hurdo la’aanta
waxaa laga dhaxlaa dhibaatooyin
badan oo
kala duwan.
Maadaama caalamku is badalay oo
habeenkii iyo maalintii isku mid
noqdeen xaga dhaqdhaqaaqa waxaa
aad u soo baxay dhibaatooyin badan
oo la xiriirta hurdo la’aanta ama
dhafarka habeenkii taasoo na
dareensiineysa ahmiyada hurdada iyo
faa’idooyinka caafimaad ay hurdadu wadato
Dhafarka habeenkii waa wax
khilaafsan sunnadii eebe ugu tala
galay bini’aadanka, eebe wuxuu
quraankiisa ku xusay dhowr meel in
habeenkii loogu talagalay daganaan
iyo hurdo, maalintiina nolol iyo
dhaqdhaqaaqa, qofka bini’aadankane
labaduba uusan ka maarmi karin.
Fikrada khaldan ay dadku qaar
aaminsan yihin ayaa ah, haduu qofka
habeenkii soo jeedo, maalintiina uu
hurdo in ay ku filan tahay oo uu
faa’idadii hurdada helay.
Taasi sax ma ahan, diraasado
badanne waa laga diyaariyay
arrintaas, waxaa la arkay in qofka
biniaadanka jirkiisu uusan isku si u
shaqaynin habeenkii iyo maalintii,
habeenkii maadaama loogu tala galay
nasinada iyo hurdada, unugyo badan
oo jirka ka tirsan waxaa eebe uu ku
programiyaya in ay shaqada
yareeyaan ama hakiyaan iyo xubnaha
qaar ay yareeyaan wax soo
saarkooda sida qanjirrada soo daayo
hormoonada iyo dheecaanada jirka
uu u baahan yahaya, maalintiina waa
caksi oo qeybo badan oo nasanayay
habeenkii ayaa la howl galiyaa
habeenkii, sidaas awgeed hurdada
maalintii ma gudi karto midda
habeenkii.
Dadka habeenkii shaqeeyo ama
dhafro waxay la kulmaan
dhibaatooyin ka dhashay culeys
saarista jirkooda oo u baahnaan
lahaa xilli nasasho tanne waxay
dhalisaa dhibaato dhowr, waxaana ka
mid ah:
Hurdadu waxay kobcisaa difaaca
jirka waxay awood dheeraad ah
iyo firfircooni siisaa unugyada
jirkeeda ee eebe ugu tala galay
inay ka hortagaan waxyaabaha
jeermiska ah, sidaas awgeed
dhafarka iyo hurdo la’aanta
joogtada ah waxay keentaa in
qofka jirkiisu uu iska difaaci kari
waayo xanuunada
Hurdadu waxay yareysaa
miisaanka qofka, dhafarkuna
wuxuu keenaa cayil, waxay
cilmibaarayaashu arkeen in dadka
dhafro in ay boqolkiiba 30% ay
kaga halis badan yihiin cayilka
dadka hurdada helo, taasna
waxaa lala xiriiriyay in hurdo
yarida ay yareyso maado la
yiraahdo “leptin” taasoo qofka
dheregta dareensiiso waxuu kaloo
dhefarka kordhiyaa maadada loo
yaqaano “Gherlin” oo ah
hormoonka dareensiiyo gaajada.
Hurdadu waxay kordhisaa
caafimaadka iyo dareenka
maskaxda, qofka dhafra wuxuu
dareemaa subaxii daganaansho
la’aan iyo inuu si sahlan ku
xanaaqi karo maadaama
dareemadiisu ay kacsan yihiin oo
habeenkii dhan shaqo ku jireen,
hadduu qofka dhafarkaas u barto
waxay keentaa niyad jab, diiqo iyo
welwel, diraasadl lagu sameeyay
dadka laga daaweeyo diiqada in
ay badakood helin hurdo ku filan
ama ay ku bada ntahay dhafarka.
Hurdadu waxay ka hortagtaa
Sonkorta iyo Kaadi macaanka,
Plz like sare siina share garee