Dr katriina Mohamed

17/08/2024

HALIS CAAFIMAAD.....................................................
Xanuunkan oo lagu magacaabo "Monkeypox) ama Somaali ahaan "furuqa daayeerka" wuxuu noqday maalmahan u dambeeyey halista caafimaad ee ugu weyn qaaradan Afrika .

Sida ay sheegtay WHO, haayada caafimaadka aduunku, xanuunkani wuxuu u fidayaa si aad u dhakhso badan marka loo eego wakhtigii la diwaan geliyey kiisaska cusub iyo hada halka uu marayo.

Xanuunkani wuxuu dhawaan ka bilaabmay wadanka DRC Congo, halkaas oo uu ku dilay inta la shaaciyey 450 qof, durba wuxuu ku faafay wadamada bariga iyo badhtamaha Africa sida Kenya, Burundi iyo Rwanda.

Xanuunkaan ayaa ah mid uu keeno nooc fayrus ah oo la mida midkii keeni jiray cudurka FURUQA.

Wuxuu xanuunku ku bilowdaa calaamadaha hargabka oo kale sida xumad, madax xanuun, jir xanuun, qanjirada oo barara ama xanuuna, wuxuuna kadib u gudbaa NABARO kasoo baxa wajiga marka h**e, kuwaas muda kadib ku wada faafa jirka intiisa kale
Xanuunkan waxa lagu kala qaadaa:

1. In aad taabato, dhunkato ama si kale ula falgasho qof xanuunka qaba
2. Haraga xoolaha uu ku dhacay
3. Galmada qof xanuunka qaba
4. Uurka hadii hooyadu xanuunka qabto, taas oo ilmaha yar u gudbin karto
5. Shay virusku gaadhay sida maro, weel ama wax lamida.

Xanuunka ayaa noqon karo mid halis ah oo dhimasho ka dhalan karo ( 3-6%) ama sababi karo dhibaatooyin xoogan uu u geysto qofka uu ku dhaco.

Daawo malahan ilaa iyo hada xanuunkaan, kaliya wuxuu leeyahay daawooyin kaalmaati ah.

Maadaama wadamo badam oo aan Africa aheyn xanuunku u gudbay, annaguna qatar ayaan ku jirnaa oo inaan ka feejignaano waa lagama maarmaan.

W/Q : Dr katriina Mohamed

09/03/2024

28/07/2023

Kuso dhawada siraad Polyclinic Center oo ku yaalo agagaarka buunda kowaad gaar ahan suuq ansalooti

KuSo dhawaada shaqaalo heenan ah xili walba

13/04/2023

Channelkan waxa ka heli karta wacyigalin dhiiragalin iyo waano mahadsanid.

fadlan kuso biir:



https://t.me/Drkatriina

so dhawaaw wll💕🙏
Waxay ino tahay dhiiragalin
fadlan kuso biir mahadsanid

13/04/2023

Type of edema

23/03/2023

Ramadaan Mubaarak 🎉🥳🎁💯💐

💐Waxaan idiinku hambalyayaynaa dhammaantiin walaalaha soo galitaanka bisha barakaysan ee Ramadaan: Ramadaan mubaarak. Allaah sw bishan bisheeda farxad iyo barwaaqo haynagu gaadhsiiyo, Malaayiinta naarta uu ka xoraynayana haynaga mid yeelo insha Allaah. 💐

02/03/2023

Waa maxay cudurka macaanka (Diabetes)?!!

Cudurka macaanka ama sokorowga waa cudur leh sababa kala duwan dadka qabaahina ay dhiigoodu ku badantahay sokorta waxaana loo yaqaanaa ‘’hyperglycemia’’.

Cudurka macaanka waxa uu ku imaan karaa :

In jirku uusan helin insulin ‘hormone’ kufilan
Iyo in jirka uu san ka jawaabin insulinta.
Insulin waxaa sameeya xameetiga oo ah xubin kutaala caloosha gadaasheeda , xameetiga waxaa ku jira unugyo ‘‘islets’’ kuwaasi oo sameeya insulinta kadibna ku dara dhiiga si ay u yareeso sokorta badan ee ku jirta dhiiga.

Waqti dheer hadii cudurkan uu sii raago waxa uu keeni karaa caqabado ay kamid yihiin: cudurada wadnaha, sida wadnaha oo istaaga, kilyaha oo shaqa gaba, indha la’an dhibaatooyin dhanka ilkaha ah farxd darro iyo dhibatoyin dhanka uurka ah hadii ma**da xaamilada ah uu kudhaco sokorta.

Noocyada cudurka macaanka:

Cudurkan waxa uu leeyahay seddex nooc oo kala ah :

Nooca 1aad: waxaa sababa in jirku uusan helin insulin kufilan taas oo katimid burbur kuyimid unugyadi soo saari lahaa waxa uuna inta badan ku dhacaa caruurta iyo dadka da’da yar.
Sababaha ugu badan ee qofka uu kugu dhici karo cudurka waxa ay noqon karaan kuwa dhaxal ah oo kaga yimid waalidkiisa oo horay uqabay cudurka macaanka, sababa la xiriira degaanka sida cunada uu qofku cunayo iyo in burbur uu kuyimado unugyadii soo saari lahaa insulin.

Nooca 2aad: noocan waxaa keena sababa ay kamid yihiin jirka oo ka jawaabin insulin ama in uusan helin insulin ku filan ama unugyada beerka oo aan si wanaagsan u isticmaalin insuinta lasoo saaray.
Nooca 2aad ee cudurka macaanka waxa uu ku dhacaa dadka da’ dhaxaadka ah , dadka duqoobay iyo sidoo kale dadka aadka u cayilan, uma badna in uu ku dhaco dadka yar yar haddii aysan ahayn kuwa cayilkoodu xad dhaaf yahay.

Sababaha ugu badan ee noocan lala xiriiriyo waxaa kamid ah , cayilka saa ‘idka ah , jimicsi la’aanta , jirka oo insulinta si haboon u adeegsan , iyo beerka oo soo saaro sokor aad u badan taa oo keenta in dhiiga ay sokor badan ka buuxsanto.

Dadka halista ugu jira nooca 2aad:

Da’da 45sano iyo wixii kabadan.
Dadka cayilka xad dhaafka ah.
Dadka aan jimicsiga sameyn.
Dadka cadaadiska dhiigoodu uu ka sareeyo 140/90.
Dadka qaba cudurada wadnaha.

Nooca 3aad: noocan waxa uu ku dhacaa haweenka uurka leh oo kaliya (gestational diabetes) waxaana sababa isbadalo kuyimaada hormonada.
Doorka insulintu ay jirka ku leedahay:

Waxa ay caawisaa murqaha beerka iyo xeerta iyada oo soo nuugta sokorta dhiiga ku jirta si ay hoos ugu dhigto heerka sokorta ee dhiiga.
Waxa ay kicisaa murqaha iyo beerka si ay u keediyaan sokorta dheeraadka ah ee uusan jirku u baahnayn.
Waxa ay yareesaa sokorta uu beerka soo saarayo.
Calaamadaha lagu garto kaadi macaanka:

Oon badan.
Kaadi badan.
Gaajo badan.
Daal badan.
Meelaha dhawaca soo gaaro oo aan dhaqsa reysan.
Araga oo daciifo.
Miisaanka qofka oo yaraado.
Caabuq soo noq noqda.
Dawooyinka loo adeegsado cudurka macaanka

Dawooyinkan ujeedada ugu weyn ee loo adeegsanayo waxa ay tahay in lagu daweeyo calamadaha ay kamid kayihiin kaadida badan , gaajada, miisaanka yaraanaya iyo caqabadaha ka iman kara hadii cudurkan uu sii daba dheeraado.

Dawooyinka afka laga qaato ee cudurkan lagu daweeyo waxaa loo qeybiyaa shan qeybood oo kala ah:

Sulfonylureas : oo kicisa xameetiga si uu u soo saaro insulin
Meglitinides : waxa ay kicisaa xameetiga si uu usoo daayo insulinta.
Biguanides ; sida Glucophage waxa ay yareesaa sokorta badan ee beerka.
Thiazolidinediones : sida Actos waxa ay hagaajisaa shaqada insulinta.
Alpha-glucosidase inhibitors : sida Glucobay waxa ay yareeysaa sokorta laga soo nuugayo mindhicirada yaryar.

DR KATRIINA MOHAMED

02/03/2023

Waa maxay Appendicitis?
Cudurka loo yaqaan 'appendicitis' waa ereyga dhabta ah ee barar ku yimaada lifaaqa vermiform kaas oo, bini'aadamka, aan lahayn wax shaqo ah oo la yaqaan. Waxay qani ku tahay unugyada lymphoid-ka oo si tartiib tartiib ah u yaraada marka ay da'daadu sii kordheyso. Xaaladaha intooda badan, appendicitis waa xaalad degdeg ah. Lifaaqa waa dhuuban yar, u eg dirxiyo, tuubo oo ku dheggan cecum xiidanka. Lifaaqa waa kiish dhuuban oo ku dheggan mindhicirka weyn ee dhinaca midig ee caloosha. Inta badan waxay le'eg tahay farta. Appendicitis waa xaalad degdeg ah oo caafimaad oo had iyo jeer u baahan qalliin degdeg ah si meesha looga saaro lifaaqa. Lifaaqa bararsan ayaa aakhirka qarxi doona marka aan la daawayn oo ku daadanaya saabka caloosha.

Dr katriina Mohamed

26/02/2023