02/12/2025
#ความเข้าใจของสภาพปัญหาให้ชัดเจน
#ทางบ้านขอคำปรึกษา ครับ
"...คุณแม่อายุ 73 ปี เคยมีอาการความดันสูงแต่ไม่ได้รักษาค่ะ มีอาการปกติดีอยู่ สามารถทำกิจวัตรได้ทุกอย่าง เรียกว่าเป็นคนปกติเลยค่ะ..เมื่อ 3 วันก่อน คุณแม่นอนหลับแล้วรู้สึกตัวตื่นแล้วมีอาการมือชาทั้ง 2 ข้าง พูดเริ่มจะลิ้นแข็งๆ จนพูดไม่ได้ รีบพาส่งรพ.ใช้เวลาดินทางประมาณ 30 นาที ระหว่างทางแกหมดสติจนถึงห้องฉุกเฉิน คุณหมอใส่ท่อช่วยหายใจ และเอกซเรย์ พบว่าความดันสูงสองร้อยกว่าทำให้เส้นเลือดแตกและเลือดไปคลั่งอยู่บริเวณแกนสมอง หมอไม่สามารถผ่าตัดได้
คืนนั้นคุณแม่ไม่ได้สติเลย หมอบอกให้ทำใจ จนเช้าวันรุ่งขึ้น คุณแม่มีอาการตอบสนองเมื่อหมอกดบริเวณหน้าอก นิ้วกระดิกได้ทั้งมือและเท้า อีกวันรุ่งขึ้นเริ่มมีสติมากขึ้น เมื่อเรียกมีการลืมตาและเริ่มพยักหน้า ส่ายหน้า ..แต่หมอบอกว่าหลังจากนี้ต้องตัดสินใจว่า อาจจะต้องเจาะคอเพื่อช่วยการหายใจ แต่...คุณแม่เคยสั่งไว้ว่าไม่ต้องทำอะไร ส่วนตัวคิดว่า แม่มีโอกาสหายแต่ก็ไม่แน่ใจเรื่องอายุของแก รบกวนขอคำแนะนำค่ะ"
•
👨🏻⚕️
เรื่องนี้ เช่นเดียวกับทุกๆเรื่องทางสุขภาพ ที่จะต้องตัดสินใจ เลือกทางรักษาต่างๆ
☝🏻 คือ จะต้องมีความเข้าใจ ที่มาที่ไป ของสภาพปัญหาให้ชัดเจน
ทราบว่าในแต่ละทางเลือก จะทำให้เกิดผลได้ และเสีย เป็นโอกาสอย่างละเท่าไหร่
จึงจะตัดสินใจได้แน่นอน
✔️ ดีที่สุดคือ คุยกับคุณหมอแพทย์เจ้าของไข้ ที่ได้ดูอาการคนไข้โดยตรง
ขณะนี้หมอไม่ทราบอาการคนไข้โดยละเอียด
ที่จะกล่าวต่อไปนี้เป็นหลักการทั่วไป คือ
✏️ คนไข้ทางสมองนั้น ต้องดูอาการเปลี่ยนแปลง ในช่วงระยะ 1-2 สัปดาห์
ถึงจะพอเห็นแนวโน้มว่าจะฟื้นหรือไม่ฟื้น
🔸 หมายถึง คนไข้สมอง ที่มีอาการหมดสติ จากรอยโรคในสมองใดๆ
บางราย ต้องรอดูถึงเป็นเดือน กว่าจะแน่ใจแนวโน้มของการฟื้นหรือไม่ฟื้นตัว
🔸 อีกทั้งปัญหาตกค้างระดับการรับรู้ ที่จะเหมือนเดิมหรือไม่เหมือนเดิม
บกพร่องไปมากน้อยเท่าไหร่ ก็ยังคาดเดาไม่ได้ด้วย
✏️ ในระยะสั้น จำเป็นต้องรักษาตามมาตรฐานทางการแพทย์ เพื่อประทังชีวิต
เช่น...
⚬ ถ้าหายใจไม่พอ ➤ ก็ต้องใส่ท่อใช้เครื่องช่วยหายใจ
⚬ ถ้าความดันตก ➤ ก็ต้องให้ยาเพิ่มความดันเลือด
⚬ ออกซิเจนไม่พอ ➤ ก็ต้องเพิ่มออกซิเจนให้
⚬ ถ้ามีก็เลือกขนาดใหญ่มาก หรือสมองบวมอย่างรุนแรง ➤ อาจต้องผ่าเอาก้อนเลือดออก
หรือ ➤ อาจต้องผ่าเปิดกระโหลกเพื่อระบายความดัน
⚬ ถ้ามีน้ำคั่งในโพรงช่องสมอง ➤ อาจต้องเจาะวางท่อระบายน้ำชั่วคราวหรือถาวร
⚬ ก้อนเลือดที่อยู่ค่อนข้างลึก และมีขนาดเล็ก ➤ ความเสียหายจากการผ่าตัดนั้นรุนแรงกว่า ที่จะรอให้ก้อนเลือดนั้นถูกร่างกายดูดซับย่อยสลายไปเอง
✏️ สรุปแล้วในระยะสั้น ถ้าตัดตอนไม่ให้การรักษาตามความจำเป็นต่างๆ
คนไข้อาจเสียชีวิตซะก่อน‼️ ที่จะทราบว่าจะฟื้นตัวขึ้นมาได้หรือไม่‼️
⏺️ การเจาะคอก็เป็นขั้นตอนหนึ่งในการรักษาในช่วงระยะสั้น
ถ้าใส่ท่อหายใจเป็นเวลานาน ก็ควรต้องเจาะเพื่อช่วยให้สามารถดูแลทางเดินหายใจ ได้อย่างสะดวกปลอดภัยมากที่สุดเอาไว้ก่อน
✏️ คนไข้ที่หมดสติอย่างรุนแรง ไม่รู้เรื่องเลย
บางคนก็ตื่นขึ้นมาได้ บางคนก็ไม่ฟื้น และหลายคนก็ฟื้นขึ้นมาแบบครึ่งๆกลางๆ
ไม่สามารถคาดเดาได้ล่วงหน้าครับ
☑️ ควรให้โอกาสคนไข้ คือยอมทำทุกอย่าง เพื่อให้เขารอดชีวิตได้มาเสียก่อน
จากนั้นเมื่อเข้าระยะปลอดภัยแล้ว จึงตั้งหลักฟื้นฟูกัน ทำใจว่าฟื้นได้มากเท่าไหร่
ก็คือมากที่สุดแค่นั้น
✏️ หลายคนมักสั่งเสียไว้ก่อนป่วยว่า จะไม่ยอมรับการใส่ท่อช่วยประทังชีวิตใดๆ
ด้วยความเข้าใจว่า การใส่ท่อใส่สาย จะทำให้เป็นการยื้อชีวิตทรมานนานขึ้นโดยไม่มีประโยชน์
⚠️ แต่ในนาที "เป็นตาย"⚠️ การยอมทำการรักษาทุกอย่างที่ทำได้ย่อมเพิ่มโอกาสรอดชีวิต
และการปฏิเสธไม่ทำการรักษาทุกอย่างที่ทำได้ เลือกทำแค่บางอย่าง
ก็ย่อมทำให้โอกาสในการรอดชีวิตลดลง หรือแม้แต่โอกาสที่จะเกิด
ความพิการถาวรที่รุนแรงกว่าควรเป็นเพิ่มขึ้นได้อีกด้วย
ควรพิจารณาครับ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
นอกจากโพสที่ท่านเพิ่งได้อ่านข้างบนนี้ ที่ เพจ stroke boot camp ยังมีบทความสั้น อ่านง่าย มีประโยชน์สำหรับ การดูแลฟื้นฟู ผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง และ ผู้สูงอายุ ให้ท่านได้อ่านอีกนับร้อยเรื่อง
กด likes & follow จะช่วยให้ท่านไม่พลาดได้อ่าน บทความใหม่ที่มีมาทุกวันนะครับ
สำหรับบทความย้อนหลัง ขอเชิญชวนให้ลองเข้าไปอ่านดูตามลิงก์รวมโพสนี้
🗂 bit.ly/StrokeBC-setofarticles
หรือเลือกอ่านเรื่องที่สนใจตามหัวข้อใน All Photos ของเพจ
🔗 http://facebook.com/StrokeBC/photos
แต่หากท่านมีคำถามอื่นๆ เชิญส่งข้อความมาถามที่เพจ หรือที่ แผนกเวชศาสตร์ฟื้นฟู รพ สำโรงการแพทย์ ก็ได้นะครับ ผมจะทยอยรีบตอบให้ครับ
ด้วยความเคารพ
นพ ภาริส วงศ์แพทย์