25/03/2022
จะปั๊ม ✋🏻 หรือจะช็อต ⚡️ จะเลือกอะไรก่อนดี ?
⛑ หากท่านกำลังปฏิบัติงานที่ ER ณ ห้อง Resus มีท่านอยู่ตัวคนเดียว กับผู้ป่วยวินิจฉัยเป็น STEMI รอ Refer จู่ๆ เครื่อง Monitor ดังติ๊ดๆๆๆๆ EKG ดังภาพ ผู้ป่วยหมดสติ ไม่รู้สึกตัว ป๊อกไป GCS 3 มีปัดแขนเล็กน้อย คลำไม่พบชีพจรที่คอ ที่ข้างตัวท่านมีเครื่อง Zoll X Series ที่แขนขวาผู้ป่วยมี heparin lock
👉🏻 ท่านควรทำอะไรก่อนเป็น "ลำดับแรก" ที่เกิดประโยชน์สูงสุดแก่ผู้ป่วย ?
ก. กดหน้าอก Chest Compression
ข. ให้ Adrenaline 1 mg iv
ค. ช็อต Defibrillation 200 J
ง. ช็อต Synchronize Cardioversion 100 J
จ. ให้ Adenosine 6 mg iv
⚡️ คำตอบคือ ค. ช็อต 200 J ก่อนปั๊ม เคสนี้หลังจากช็อตไปประมาณ 5 วิ (กดหน้าอกต่ออีกไม่กี่ครั้ง) คนไข้ก็สะดุ้งเฮือกกกกก ตื่นขึ้นทันที รู้สึกตัว 100% เอามือตัวเองปัดแขนเจ้าหน้าที่ คนไข้บอกว่าเมื่อครู่หลับไป จำไม่ได้ว่าเกิดอะไรขึ้น เหมือนวาร์ปไป ก็คือมี ROSC (return of spontaneous circulation) แม้จะยังไม่ครบ 2 นาทีเพราะสามารถกำจัด VF ได้ทันท่วงที
เพราะอะไร ? มาวิเคราะห์กันทีละจุด
☠️ ตอนนี้คนไข้หมดสติ ไม่รู้สึกตัวทันที คลำไม่พบชีพจร = Cardiac Arrest ดูคลื่นหัวใจไฟฟ้าตามรูปเป็น Irregular Wide Complex Tachycardia หรือ Ventricular Fibrillation (VF)
🏥 สถานการณ์แวดล้อม : อยู่ในโรงพยาบาล อยู่ในห้อง Resus และอยู่ตัวคนเดียว มี Zoll X Series (Defibrillator) อยู่ข้างๆ และคนไข้มี heparin lock
1️⃣ โจทย์ถามว่า จะทำอะไรก่อน "เป็นลำดับแรก" ที่เกิดประโยชน์สูงสุดแก่ผู้ป่วย.... ในกรณีนี้ จะตัดช้อยส์เหลือเพียง 2 ข้อคือ ก. กดหน้าอก Chest Compression และ ค. ช็อต Defibrillation 200 J เพราะเป็นสิ่งที่สามารถทำได้เลยทันที ถ้าในภาวะปกติ มีคนช่วยหลายคน แน่นอนว่าให้ทำพร้อมๆ กัน คือคนนึงกดหน้าอก อีกคนช็อต ตามหลักการ Early CPR และ Early Defibrillation แต่ถ้าอยู่คนเดียวก็ต้องเลือกว่าอะไรสำคัญกว่ากัน
💔 คนไข้คนนี้ Cardiac Arrest จาก VF จาก STEMI วิธีที่ดีที่สุดที่จะแก้ไขคลื่นหัวใจผิดปกติชนิด VF คือ Defibrillation การกดหน้าอกเพียงลำพังไม่มีประสิทธิภาพเพียงพอที่จะแก้ไข VF ดังนั้น ทั้งการกดหน้าอกและการช็อตเป็นสิ่งที่ถูก แต่การช็อตหัวใจถูกมากกว่า และเกิดประโยชน์มากกว่า
⏱ ลองคิดดูเล่นๆ ถ้าอยู่คนเดียวแล้วเลือกกดหน้าอก... จะกดไปอีกนานเท่าไหร่ ? 30 วิ ? 1 นาที ? 2 นาที ? แล้วค่อยช็อตไฟฟ้าทีหลัง ? นั่นหมายความว่า Early Compression แต่ Delay Defibrillation มองอีกมุม เครื่อง Zoll ก็อยู่ข้างๆ ระยะเวลาที่ใช้ในการหมุนแป้นพลังงานไปที่ 200 J หยิบเตารีด (Paddle) ทาเจล แล้วแปะที่หน้าอก ใช้เวลากี่วินาที ? ถ้าฝึกฝนจนชำนาญ ใช้เวลาไม่ถึง 10 วินาที