23/10/2018
Q : เซลล์เนื้องอกที่เจริญเติบโตเร็วและทำให้เป็นมะเร็งได้ มีสาเหตุมาจากอะไรคะ ?
Dr.Hasun : เนื้องอกที่เกิดในร่างกาย มนุษย์ เรามีสองประเภทนะครับ คือ
1. เนื้องอกชนิดธรรมดา : อันนี้ไม่ทำอันตรายอะไรในร่างกาย เช่น ก้อนเนื้อไขมัน ก้อนเนื้องอกธรรมดาที่เต้านม เป็นต้น สาเหตุ เกิดจากการที่มีเซลล์(ของเนื้อเยื่อหรืออวัยวะส่วนนั้น)ถูกกระตุ้นให้แบ่งตัวเพิ่มจำนวนสะสมพอกพูนขึ้นเรื่อยๆ จนกลายเป็นก้อนขึ้นมา และก็จะโตขึ้นไปถึงระดับหนึ่งเท่านั้นแล้วจะหยุดโต เหมือนผลไม้ที่โตจากลูกเล็กแล้วเป็นลูกใหญ่ หยุดอยู่แค่นั้น สำหรับสิ่งที่กระตุ้นให้เซลล์แบ่งตัวเพิ่มจำนวนก็มีได้มากมาย หลากหลาย โดยทั้งหมดจะไปกระตุ้นผ่านระบบการควบคุมการแบ่งเซลล์ ในรูปแบบของสารกระตุ้น (เช่น ฮอร์โมน ฯลฯ โดยอาจผ่าน ยีน ที่กระตุ้นการแบ่งเซลล์ ให้เพิ่มจำนวนขึ้น)
2. เนื้องอกชนิดร้ายแรง หรือเรียกง่ายๆว่ามะเร็ง คือก็เป็นเนื้องอกเหมือนกัน แต่มีความร้ายแรงตรงที่สามารถแพร่กระจายไปยังอวัยวะต่างๆได้ สุดท้ายก็จะทำลายอวัยวะเหล่านั้นจนทำให้ร่างกายทรุดลง แล้วเสียชีวิตได้
สาเหตุของโรคมะเร็งเกิดจาก ความบกพร่องของกลไกที่ควบคุมการแบ่งเซลล์ของร่างกาย เช่นมีการสูญเสียการควบคุมการทำหน้าที่ของยีนกระตุ้นการแบ่งเซลล์ หรือการสูญเสียการทำหน้าที่ของยีนที่ระงับการแบ่งเซลล์ ทำให้เซลล์แบ่งตัวเพิ่มจำนวนอย่างไม่รู้จบ ก้อนเนื้อมะเร็งก็จะโตขึ้นเรื่อยๆ แตกออกเป็นแผล ลุกลามกัดกินเนื้อเยื่อข้างเคียง แพร่กระจายได้ เป็นต้น
สำหรับสิ่งที่ทำให้เกิดโรคมะเร็งขึ้นมา เราเรียกว่าสารก่อมะเร็ง ซึ่งก็ขอยกตัวอย่าง ให้เห็นภาพ เช่น มลพิษในอากาศ สารเคมีในควันบุหรี่ กัมมันตภาพรังสี สิ่งปนเปื้อนในอาหาร สิ่งปนเปื้อนในสิ่งแวดล้อม สารที่เกิดจากอาหารหมักดอง สารเคมี ยา ต่างๆ เป็นต้น สารก่อมะเร็งแต่ละชนิดจะทำให้เกิดมะเร็งที่จำเพาะกัน เช่น ควันบุหรี่มีความสัมพันธ์กับการเป็นมะเร็งปอด กล่องเสียง แต่ไม่เกี่ยวกับมะเร็งตับ หรือการกินปลาดิบ จะสัมพันธ์กับการเป็นมะเร็งตับ ไม่เกี่ยวกับมะเร็งปอด เป็นต้น
นอกจากนี้ยังมีปัจจัยเสี่ยงต่อการเป็นมะเร็งอื่นๆ อีกเช่น การไม่ออกกำลังกาย การมีน้ำหนักตัวเกิน เป็นต้น
เซลล์เนื้องอกที่เจริญเติบโตเร็วและทำให้เป็นมะเร็งได้ มีสาเหตุมาจากอะไรคะ