09/12/2025
ภาวะกล้ามเนื้อสลายในนก📍
โดย สพ.ญ. มุกชมพู ศรีแสงนิล (หมอออก้า)
🦜น้องโคโค่ เป็นนกแก้วพันธุ์แอฟริกันเกรย์ มาด้วยประวัติหลุดออกจากบ้านไป 1 วันเต็ม ขณะพบตัวน้องมีฝูงอีการุมจิกน้องอยู่ จากการตรวจร่างกายภายนอกไม่ได้พบบาดแผลรุนแรงใดๆ พบเพียงลักษณะบวมช้ำรอบใบหน้าเท่านั้น แต่ที่น่ากังวลคือภาวะเครียดเป็นเวลานาน ที่สามารถส่งผลต่อชีวิตได้เลย
📍ความเครียดส่งผลต่อการเกิดภาวะกล้ามเนื้อสลายได้อย่างไร⁉️
- ความเครียดส่งผลให้เกิดการเพิ่มขึ้นของฮอร์โมน เช่น คอร์ติซอล แคทีโคลามีน อัลโดสเตอโรน ซึ่งมีส่วนทำให้เกิดความเสียหายต่อกล้ามเนื้อหัวใจและโครงร่าง
- ความเครียดและความกลัวสุดขีดยังมีผลทำให้กล้ามเนื้อทำงานหนักอย่างหนัก ทำให้เลือดไม่สามารถลำเลียงออกซิเจนมาใช้ได้ทันจนเกิดการขาดออกซิเจน จึงเกิดการเผาผลาญแบบไม่ใช้ออกซิเจนขึ้น ซึ่งกระบวนการนี้จะก่อให้เกิดการสะสมของกรดเเลคติก ทำให้ร่างกายมีภาวะเสียสมดุลอิเล็กทรอไลต์และมีภาวะกรดเกินเมทาบอลิคได้ นอกจากนี้การสะสมของกรดแลคติคยังทำให้เกิดการแตกสลายของเซลล์กล้ามเนื้อ
- การสลายของเซลล์กล้ามเนื้อทำให้เกิดการปล่อยโปรตีนไมโอโกลบินกับเอนไซม์ครีเอทีนไคเนสขึ้น ซึ่งไมโอโกลบินหากมีปริมาณมากจะส่งผลเสียต่อไต ทำให้เกิดภาวะไตวายเฉียบพลันได้เลย
🔎คุณหมอจึงได้ทำการวินิจฉัยด้วยการเอกซเรย์ เพื่อประเมินความเสียหายโดยรวมของระบบกระดูกและโครงร่างจากการบาดเจ็บ และดูความผิดปกติของอวัยวะภายใน ซึ่งยังไม่พบปัญหาอื่นๆ เช่น กระดูกหัก หรือปอดชำ้จากการบาดเจ็บ ร่วมกับการตรวจเลือดประเมินความสมบูรณ์ของเม็ดเลือด ค่าเคมีในเลือดสำหรับสัตว์ปีก และค่ากรดด่างอิเล็กทรอไลท์ ซึ่งพบค่าเอนไซม์ครีเอทีนไคเนสมากกว่าปกติถึง 4 เท่าร่วมกับค่าไตที่ผิดปกติ แต่ยังไม่พบภาวะกรดเกินเมทาบอลิก
💉ในเคสนี้ได้รับการรักษาเบื้องต้นด้วยการให้สารนำ้ วิตามินกลุ่มที่ต้านอนุมูลอิสระ ร่วมกับกลุ่มยาลดอักเสบ และจัดการสภาพแวดล้อมเพื่อลดความเครียด
📍หากพบภาวะกรดเกินเมทาลิกร่วมด้วย จำเป็นต้องให้ไบคาร์บอเนต และตรวจประเมินค่ากรดด่างอิเล็กทรอไลท์ซำ้จนกว่าค่าจะกลับมาปกติ
📍แนวทางการจัดการหากพบภาวะกล้ามเนื้อสลาย
- ลดความเครียดให้อยู่ในพื้นที่สงบ เพื่อลดการใช้ออกซิเจนของเซลล์กล้ามเนื้อและลดการเผาผลาญแบบไม่ใช้ออกซิเจน
- เสริมพลังงานให้ได้ปริมาณที่เพียงพอเนื่องจากมีการสลายโปรตีนออกมามาก แนวโน้มนำ้หนักจึงอาจลดลงอย่างรวดเร็วได้ในรายที่รุนแรง
- ให้สารนำ้เพื่อลดภาวะแห้งนำ้และลดความเป็นพิษของโปรตีนไมโอโกลบินต่อไต
📍การพยากรณ์โรคของภาวะกล้ามเนื้อสลาย
- ขึ้นกับความรุนแรงของอาการทางคลินิก ประกอบกับค่าเอนไซม์กล้ามเนื้อและค่ากรดด่างอิเล็กทรอไลท์ของสัตว์
- Vera Guzmám, A. O., Santibañez Araya, C. A., Azócar-Aedo, L., & Valencia-Soto, C. (2024). Capture myopathy in wild birds: clinical information, a systematic review. eterinaria México A, 11. https://doi.org/10.22201/fmvz.24486760e.2024.1256
- Breed D, Meyer LCR, Steyl JCA, Goddard A, Burroughs R, Kohn TA. Conserving wildlife in a changing world: Understanding capture myopathy-a malignant outcome of stress during capture and translocation. Conserv Physiol. 2019 Jul 5;7(1):coz027. doi: 10.1093/conphys/coz027. PMID: 31304016; PMCID: PMC6612673.
🦔🐏🐇🐷🐁🐒🐹🦊🐿🐕🐈🦢🐓🦜🐢🐍
Line : https://page.line.me/684vewfw
Follow IG :
https://www.instagram.com/kwuncumratphatthana
🌸 🦔🐏🐇🐷🐁🐒🐹🦊🐿🐕🐈🦢🐓🦜🐢🐍
👨⚕ #รักษาสัตว์เลี้ยงทุกชนิด
💉
👩⚕️ #เอ็กซเรย์ดิจิตอล
👩🏼⚕️ #อัลตร้าซาวด์
🩸 #ตรวจเลือดรู้ผลทันที
🩸 #บริการถ่ายเลือด
🩹 #ศัลยกรรมเนื้อเยื่ออ่อน
🩺 #ศัลยกรรมกระดูก
🌡 #แอดมิดสัตว์ป่วยฉุกเฉิน
🛌 #แอดมิดสัตว์ป่วยขั้นวิกฤต
👁 #คลินิกโรคตา
❣️ #คลินิกโรคหัวใจ
#เกร็ดความรู้สุขภาพสัตว์
#โรงพยาบาลสัตว์ขวัญคำ
#หมอเอกโซติก
#หมอสารพัดสัตว์
#เชื้อราในนก
สอบถามข้อมูล นัดหมายสัตวแพทย์
จองกรง ฝากเลี้ยง ฝากรักษา
Tel: 020024949
Mobile: 0838873925
Location: https://goo.gl/maps/HGGNcoiQS3xtP6RE7
เวลาทำการ 08.00-23.00 น.🥰🥰
