24/11/2021
บอกเสมอว่ายาล้างไต ไม่มีจริงนะคะ นอกจากจะเสี่ยงรักษาไม่ตรงกับโรคแล้ว ยังได้รับยาสเตอรอยด์จากยาชุดด้วย
“ยาล้างไต” ทำไมแก้ปวดหลังได้?
หลายครั้งคนไข้เดินหลังงุ้ม เอามือกุมแผ่นหลัง ตรงตำแหน่ง ที่เค้าคิดว่าเป็น "ไต" แล้วบ่นว่าปวดหลังมากๆ อยากได้ "ยาล้างไต" ไปแก้ปวดหลัง ให้ฉี่สิ่งสำแดงออก จะได้หายปวด กินยาล้างไต..ช่วยล้างไตแก้ปวดหลังได้จริงๆเหยอ? ..มาฟังคำตอบกันจ้า
#ปวดหลังคือปวดไต?
ชาวบ้านบางคนเชื่อว่าไตอยู่ตำแหน่งด้านหลัง ถ้าเรายกของหนักๆ หรือไม่ฉี่บ่อยๆ จะมีผลไปกดไต ทำให้ปวดหลัง และเชื่อว่า หากฉี่ออกจ๊อกๆ ล้างไตซะ ก้อจะหายปวดหลัง จึงมาร้านยาเรียกหาอยากได้ยาล้างไตเพื่อล้างทำความสะอาดและขับสารพิษออกจากไต
เภขอบอกว่า ความเข้าใจดังกล่าวเป็นความเข้าใจที่ "ไม่ถูกต้อง" จ้า เพราะในความเป็นจริงแล้ว อาการปวดหลัง หรือปวดบั้นเอวเหล่านี้ไม่ได้เกิดจากโรคไตเสมอไปและคนที่เริ่มมีอาการโรคไต ก็ไม่จำเพาะว่าต้องปวดหลัง หรือปวดเอวเท่านั้น
อาการปวดหลัง ปวดเอว ที่พบส่วนใหญ่มักเกิดจากปัญหาของกล้ามเนื้อมีการอักเสบซึ่งอาจเกิดจากกิจวัตรประจำวันหรือการทำงาน ยาที่อาจจำเป็นต้องใช้จึงควรเป็นยาที่มีสรรพคุณบรรเทาอาการปวดหรือกล้ามเนื้ออักเสบมากกว่า ส่วนในกรณีที่มีอาการปัสสาวะแสบขัดก็มักจะเป็นอาการของการติดเชื้อในระบบทางเดินปัสสาวะ ซึ่งยาที่ใช้ในการรักษา ก็คือกลุ่มยาปฏิชีวนะหรือยาฆ่าเชื้อ ต่างหาก
#ยาล้างไตคืออะไร?
“ #ยาล้างไต” ที่ชาวบ้านเรียกกันจนติดปากนั้น จริงๆแล้วมีหลายตัวมีหลายสูตร แต่ตัวที่ล้างจริงๆในภาษาบ้านๆ กลับเป็นยาที่มีข้อบ่งใช้สำหรับ “ขับปัสสาวะและบรรเทาอาการอักเสบของทางเดินปัสสาวะ” เนื่องจากในตำรับยาประกอบด้วยสมุนไพรที่มีฤทธิ์ต้านเชื้อแบคทีเรีย ต้านการอักเสบ และขับปัสสาวะ ยังมีการเติมสีเข้าไป เช่น เมทิลีนบลู (methylene blue หรือ methylthioninium chloride) ซึ่งเป็นสารสีน้ำเงิน เมื่อรับประทานยา ปัสสาวะจะมีสีน้ำเงินหรือเขียว ขึ้นกับสีพื้นเดิมของปัสสาวะว่าใสหรือเหลือง จึงอาจทำให้ผู้ป่วยบางรายเข้าใจว่ายาไปขับสารพิษหรือสิ่งสกปรกภายในไตและทางเดินปัสสาวะออกมา ซึ่งตอนนี้ อย. ถอนทะเบียนไม่ให้จำหน่ายแล้วจ้า ใครขายแจ้งตำรวจจับได้เลย เป็นยาเถื่อน
ที่น่ากลัวกว่านั้นคือ " #ยาชุดล้างไต" นอกเหนือจากแอบใส่ยาตัวบนไปแล้ว หลายครั้งพ่อค้ายาเถื่อน มักจัดเป็นยาชุดผสมยาแก้ปวด NSIADs หลายๆตัว หลายๆสี + ผสม Steroids โดยหวังผลบรรเทาอาการอักเสบและแก้ปวด
อธิบายง่ายๆคนไข้หายปวดหลังจากยาแก้ปวดที่โหมกระหน่ำใส่มาเป็นกำมือ ไม่ใช่ล้างไต
#กินยาล้างไตนานๆยิ่งเสี่ยงไตพัง
ปวดหลังต้องหาสาเหตุและแก้ไขด้วยการ ลด ละ เลิก นิสัย หรือการทำงานหนักที่ทำให้ปวดหลัง
ครานี้พ่อแม่พี่น้องเราบางที ก้อไม่รู้ ปวดหลังทีไร ก้อกินยาชุดแบบนี้ทุกวันๆ ทั้งๆที่ ยาสูตรผสมนี้ไม่มีสรรพคุณช่วยล้างไตหรือรักษาโรคไตแต่อย่างใด นอกจากนี้ หากใช้ยานี้อย่างไม่เหมาะสมอาจทำให้ได้รับผลเสียจากยา เพราะผลข้างเคียงที่ตามมาคือ อาจทำให้ไตทำงานหนักกว่าเดิม
และยากลุ่ม NSIADs เองยังมีผลข้างเคียงต่อกระเพาะอาหาร ตับ และไตเองก้อจะเหนื่อยในการกำจัดยากลุ่มเหล่านี้ ซ้ำร้ายหากมี Steroids อีกครานี้สารพัดผลข้างเคียงจากการใช้ยาตัวหลังจะตามมาอีกเป็นกระบุง
ความฉิบหายที่ตามมาของคนที่กินยาล้างไตประจำคือ หากกระเพาะไม่พังไปเสียก่อน ตับก้อจะอักเสบเนื่องมาจากทำงานหนัก ควบคู่ไปกับไตที่จะเสื่อมลงไปเรื่อยจนถึงกับไตวายได้ในที่สุด
มาถึงตอนนี้ เภอยากบอกว่า เลิกเถอะครับ ยาชุดล้างไต กินไปก้อฆ่าตัวตาย
ไปร้านยา ปรึกษา #เภสัชกรใจดี หากมีอาการปวดหลัง เค้าจะได้ดูแลคุณใช้ยาอย่างปลอดภัย หายปวดหลัง
ส่วนยาชุดล้างไต ใครเจอแจ้ง สสจ. , อย. หรือ ตำรวจไปจับเลยจ้า
#เภสัชกรอุทัย