09/12/2025
อัตราการถ่ายทอดเชื้อไวรัสตับอักเสบชนิดบี (HBV) จากแม่สู่ลูก (Vertical Transmission) สำหรับ มารดาที่มีการติดเชื้อที่กำลังดำเนินอยู่ (Active Hepatitis B Infection) หรือมีการเพิ่มจำนวนของไวรัสสูง จะขึ้นอยู่กับปัจจัยหลักสองประการ ได้แก่:
1. การมีอยู่ของ HBeAg (Hepatitis B e-Antigen): HBeAg เป็นเครื่องบ่งชี้ว่ามีการเพิ่มจำนวนของไวรัสในระดับสูง และสัมพันธ์กับความเสี่ยงการติดเชื้อที่สูงมาก
2. ปริมาณไวรัส HBV DNA (Viral Load): ระดับ HBV DNA ที่สูงขึ้นจะเพิ่มความเสี่ยงการถ่ายทอดเชื้อ
🎯 อัตราการถ่ายทอดเชื้อโดยประมาณ หากไม่ได้รับการป้องกัน
อัตราจะสูงมากในกรณีที่มารดามีเชื้อไวรัสตับอักเสบชนิดบีที่กำลังดำเนินอยู่ (มักหมายถึง HBeAg เป็นบวก และ/หรือมีปริมาณไวรัสสูง):
มารดาที่มี HBsAg และ HBeAg เป็นบวก:
อัตราการถ่ายทอดเชื้อ (โดยเฉพาะการติดเชื้อเรื้อรังในทารก) โดยไม่มีการป้องกันใด ๆ อยู่ที่ประมาณ 70% ถึง 90%
มารดาที่มี HBsAg เป็นบวก แต่ HBeAg เป็นลบ:
อัตราการถ่ายทอดเชื้อจะลดลงอย่างมีนัยสำคัญ อยู่ที่ประมาณ 10% ถึง 40%
🛡️ ประสิทธิภาพของการป้องกัน (Immunoprophylaxis)
การป้องกันการถ่ายทอดเชื้อจากแม่สู่ลูกเป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่ง และสามารถลดอัตราการติดเชื้อได้มาก โดยมาตรฐานคือการให้ อิมมูโนโกลบูลิน (HBIG) และ วัคซีนป้องกันไวรัสตับอักเสบชนิดบีโดสแรกแก่ทารกภายใน 12 ชั่วโมงแรกหลังคลอด:
ด้วยการป้องกันแบบผสม (HBIG + วัคซีน): อัตราการถ่ายทอดเชื้อลดลงเหลือประมาณ 1% ถึง 14%
ในมารดาที่มีปริมาณไวรัสสูงมาก (>10^6 ถึง 10^8 IU/mL): แม้จะได้รับการป้องกันแล้ว ก็ยังมีโอกาสถ่ายทอดเชื้อประมาณ 3% ถึง 8% หรืออาจสูงถึง 30% ในบางกลุ่มที่มีปริมาณไวรัสสูงมาก ซึ่งในกรณีนี้แพทย์อาจพิจารณาให้ยาต้านไวรัสแก่มารดาในช่วงไตรมาสที่สามของการตั้งครรภ์เพิ่มเติม
โดยสรุป: "Active Hepatitis B" ส่วนใหญ่มักหมายถึงมารดาที่มี HBeAg เป็นบวก ซึ่งหากไม่ได้รับการป้องกัน ทารกมีความเสี่ยงสูงถึง 70-90% ที่จะติดเชื้อและพัฒนาเป็นภาวะติดเชื้อเรื้อรัง
ดังนั้นควรป้องกันก่อนติดเชื้อ
#ไวรัสตับอีกเสบบี
#มรดก
#ตรวจเตรียมมีบุตร
