03/10/2025
เพื่อลูกน้อย…ป้องกันตั้งแต่ลมหายใจแรกค่ะ …
วัคซีน RSV สำหรับคนท้อง: สร้างภูมิคุ้มกันให้ลูกตั้งแต่ในท้อง เพื่อ “ลมหายใจแรก” ที่ปลอดภัย
🔹 RSV คืออะไร?
RSV (Respiratory Syncytial Virus) เป็นไวรัสที่ก่อให้เกิดการติดเชื้อทางเดินหายใจในเด็กเล็กอย่างแพร่หลาย โดยเฉพาะในช่วง 6 เดือนแรกหลังคลอด อาการที่พบบ่อย ได้แก่ ไอ หอบเหนื่อย หายใจลำบาก บางรายอาจต้องรักษาตัวในโรงพยาบาล และกลุ่มที่เสี่ยงรุนแรงคือเด็กคลอดก่อนกำหนด เด็กที่มีภาวะพิการแต่กำเนิดเช่นโรคหัวใจ นำมาซึ่งค่าใช้จ่ายที่สูงมากจากสาเหตุจากเชื้อไวรัสชื่อคุ้นหูนี้นั่นเองครับ
••••••••
✨ วัคซีน RSV ทางเลือกใหม่สำหรับคุณแม่ตั้งครรภ์ …. วันนี้มีในประเทศไทยแล้ว และได้รับการรับรองให้สามารถฉีดได้ตั้งแต่ตอนท้องด้วยครับ
ในปี 2025 วัคซีน RSV ที่สามารถฉีดในหญิงตั้งครรภ์ได้มีให้บริการในประเทศไทยแล้ว โดยเป็นวัคซีนที่ได้รับการสนับสนุนให้ฉีดจากหน่วยงานสาธารณสุขระดับชาติ เช่น ศูนย์ควบคุมและป้องกันโรคแห่งชาติสหรัฐอเมริกา (CDC), คณะกรรมการที่ปรึกษาด้านการสร้างเสริมภูมิคุ้มกันโรคแห่งสหรัฐอเมริกา (ACIP), สมาคมสูตินรีแพทย์แห่งสหรัฐอเมริกา (ACOG) ผ่านการอนุมัติของคณะกรรมการอาหารและยาในกว่า 40 ประเทศทั่วโลก รวมถึงสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) ของประเทศไทย ซึ่งถูกแนะนำให้ใช้เป็นวัคซีนสำหรับหญิงตั้งครรภ์โดยเฉพาะ
••••••••
วัคซีนนี้ผ่านการศึกษาทางคลินิกขนาดใหญ่ เช่น การศึกษาที่มีชื่อว่า MATISSE ซึ่งแสดงให้เห็นว่าสามารถลดอัตราการป่วยจาก RSV ในทารกได้อย่างมีนัยสำคัญ และในงานวิจัยล่าสุด (ACOG 2025) ยัง ไม่พบความเกี่ยวข้องกับภาวะแทรกซ้อนในการตั้งครรภ์ เช่น การคลอดก่อนกำหนด หรือผลกระทบต่อพัฒนาการของทารกในครรภ์
✅ ดังนั้น หากคุณแม่กังวลว่าวัคซีนอาจกระทบต่อลูกในท้อง ขอให้มั่นใจได้ว่า วัคซีนชนิดนี้ได้รับการพิจารณาอย่างรอบคอบจากทั้งนักวิจัยระดับโลกและหน่วยงานสาธารณสุขก่อนอนุมัติให้ใช้ในหญิงตั้งครรภ์แล้ว
••••••••
🤔 ทำไมถึงต้องพิจารณาฉีดตอนตั้งครรภ์ ทำไมถึงไม่รอให้ลูกเกิดแล้วค่อยให้ภูมิหละ?
หลายคนอาจสงสัยว่ารอให้ลูกเกิดก่อนแล้วค่อยฉีดภูมิคุ้มกันแบบแอนติบอดี (monoclonal antibody) ให้โดยตรงจะดีกว่าหรือไม่?
คำตอบของคำถามนี้คือ ไม่เหมือนกัน นะครับ และมีข้อสังเกตของการฉีดวัคซีนระหว่างตั้งครรภ์น่าสนใจครับ
• ภูมิคุ้มกันที่ได้จากแม่ เริ่มปกป้องลูกได้ตั้งแต่ในครรภ์ และพร้อมทันทีเมื่อลูกคลอดซึ่งเป็นช่วงเวลาที่มีความเสี่ยงสูงที่สุด เรียกได้ว่าปกป้องลูกตั้งแต่วันที่เขาเกิดมาเลยไม่ต้องรอมาสร้างภูมิหลังเกิดด้วย
• วัคซีนที่ฉีดตอนท้องเป็นชนิดที่เรียกทางการแพทย์ว่าเป็นวัคซีน โพลีโคลนอล ที่สามารถครอบคลุม RSV ทั้งสายพันธุ์ A และ B ในขณะที่ภูมิสำเร็จรูปที่ให้หลังคลอดเป็นโมโนโคลนอล ครอบคลุมเพียงสายพันธุ์ A
• ภูมิคุ้มกันที่ได้จากวัคซีนมีแนวโน้มคงอยู่นานกว่าภูมิจากการติดเชื้อธรรมชาติ หรือแม้แต่แม่ที่ติดเชื้อขณะตั้งท้องก็เชื่อว่าภูมิผ่านไปได้ไม่ดีเท่าการฉีดวัคซีนนะ
••••••••
💡 ช่วงเวลาที่เหมาะสมที่สุดในการฉีดวัคซีน RSV ขณะตั้งครรภ์ คือเมื่อไหร่กันนะ วันนี้เรานำข้อมูลการรายงานการศึกษาล่าสุดมาฝากครับ
จากงานวิจัยล่าสุดใน American Journal of Obstetrics & Gynecology (2025) พบว่า:
“การฉีดวัคซีน RSV อย่างน้อย 5 สัปดาห์ก่อนคลอด” จะทำให้ร่างกายแม่มีเวลาสร้างและส่งผ่านภูมิคุ้มกันไปยังลูกได้อย่างเต็มที่ 🎀🎀🎀
คู่มือปัจจุบันจะแนะนำให้ฉีดระหว่าง
24–36 สัปดาห์ของการตั้งครรภ์ 🎉🛎️🏆
จะช่วยเพิ่มโอกาสที่ร่างกายแม่จะสร้างภูมิได้ทันและถ่ายทอดไปยังลูกอย่างมีประสิทธิภาพสูงสุดนะครับ
ทั้งนี้ หากฉีดใกล้คลอดน้อยกว่า 2 สัปดาห์ ภูมิคุ้มกันที่ส่งถึงลูกอาจไม่เพียงพอและตามคำแนะนำของคณะกรรมการที่ปรึกษาด้านการสร้างเสริมภูมิคุ้มกันโรคแห่งสหรัฐอเมริกา (ACIP) หากคุณแม่ได้รับวัคซีนนี้ในขณะตั้งครรภ์แล้ว ทารกแรกเกิดไม่จำเป็น ต้องรับภูมิคุ้มกันแบบแอนตี้บอดี้อีกตอนเกิดเพราะมีภูมิเพียงพอไปจนถึงอายุ 6 เดือน
••••••••
คำถามสำคัญคือวัคซีนนี้ไม่ใช่ราคาหลักร้อย เพราะเป็นหลักพันบาทนะ แล้ววัคซีนนี้คุ้มค่าไหม?
วัคซีน RSV สำหรับหญิงตั้งครรภ์ไม่ใช่วัคซีนราคาถูก แต่ถ้าเทียบกับค่าใช้จ่ายเมื่อลูกป่วยและต้องนอนโรงพยาบาล และความเสี่ยงต่อโรคทางเดินหายใจในระยะยาวของลูกแล้ว วัคซีนนี้อาจเป็นการจ่ายที่คุ้มค่า โดยเฉพาะสำหรับครอบครัวที่ต้องการให้ลูกน้อยมีภูมิคุ้มกัน #ตั้งแต่ลมหายใจแรก
ส่วนเรื่องผลข้างเคียงจากการรับวัคซีนนี้ของคนท้อง ปัจจุบันไม่พบรายงานผลข้างเคียงรุนแรงใดต่อทั้งคนท้องและทารกในครรภ์ อาจพบอาการข้างเคียงของวัคซีนได้บ้าง เหมือนวัคซีนอื่นๆ โดยทั่วไปมักไม่รุนแรงและหายได้เองภายใน 2–3 วัน
••••••••
นอกจากการรับวัคซีนแล้ว การป้องกันด้วยการรักษาสุขอนามัยก็มีความสำคัญมาก เช่น การล้างมือก่อนสัมผัสกับทารกหรือเด็กเล็ก สวมหน้ากากอนามัย หลีกเลี่ยงการใกล้ชิดกับคนที่มีอาการป่วย และดูแลอากาศให้มีความสะอาดและถ่ายเทได้ดีครับ
••••••••
🔑 สรุปข้อมูลล่าสุดของปี 2025
วัคซีน RSV สำหรับหญิงตั้งครรภ์คือโอกาสสำคัญในการสร้างเกราะป้องกันให้ลูกตั้งแต่ในครรภ์ โดยสามารถฉีดได้ขณะตั้งครรภ์ในช่วง #24ถึง36สัปดาห์ เพื่อให้มีประสิทธิภาพในการปกป้องทารกแรกเกิดไปจนได้ถึงอายุ 6 เดือน
ข้อเด่นสำคัญอีกข้อสำหรับการได้วัคซีนนี้ตั้งแต่ตอนท้องคือภูมิคุ้มกันของลูกเวลาเกิดมาสามารถครอบคลุม RSV ทั้งสายพันธุ์ A และ B
“ลมหายใจแรกของลูก…ควรเริ่มต้นด้วยภูมิคุ้มกันจากแม่” ครับ
…………….
PP-A1G-THA-0274
บริษัท ไฟเซอร์ (ประเทศไทย) จำกัด
1 อาคารพาร์ค สีลม ชั้น 27 ห้อง 2701-2704 และ 2707-2708 ถนนคอนแวนต์ แขวงสีลม เขตบางรัก กรุงเทพมหานคร 10500 โทรศัพท์ 02-761-4555
*โปรดปรึกษาแพทย์/เภสัชกรเพิ่มเติมหากมีข้อสงสัยเกี่ยวกับโรค การวินิจฉัยโรค หรือการใช้ยา
แหล่งข้อมูล
1. สมาคมโรคติดเชื้อแห่งประเทศไทย พ.ศ. 2568, คำแนะนำการให้วัคซีนป้องกันโรคสำหรับผู้ใหญ่และผู้สูงอายุ, 2568; 43-44
2. World Health Organization, Respiratory syncytial virus (RSV), March 2025; https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/respiratory-syncytial-virus-%28rsv%29
3. Centers for Disease Control and Prevention, Clinical Overview of RSV, August 2025; https://www.cdc.gov/rsv/hcp/clinical-overview/index.html
4. Respiratory syncytial virus vaccine (bivalent, recombinant), LPD revision no. 4.0, 10th March 2025
5. Centers for Disease Control and Prevention, RSV Vaccine Guidance for Pregnant Women, August 2025; https://www.cdc.gov/rsv/hcp/vaccine-clinical-guidance/pregnant-people.html Centers for Disease Control and Prevention, ACIP Evidence to Recommendations for Use of Pfizer RSVpreF in Pregnant Women, September 2024; https://www.cdc.gov/acip/evidence-to-recommendations/pfizer-RSVpreF-pregnant-people-etr.html
6. American College of Obstetricians and Gynecologists (ACOG), Maternal Respiratory Syncytial Virus Vaccination, September 2023; https://www.acog.org/clinical/clinical-guidance/practice-advisory/articles/2023/09/maternal-respiratory-syncytial-virus-vaccination
7. Blauvelt, CA et al., American Journal of Obstetrics & Gynecology, Volume 231, Issue 6, S1309
8. World Health Organization, Safety of maternal vaccination against RSV, March 2025; https://www.who.int/groups/global-advisory-committee-on-vaccine-safety/topics/rsv #:~:text=The%20maternal%20bivalent%20prefusion%20F,gestational%20age%20for%20its%20use.
9. Jefferson Jones, Clinical considerations for RSVpreF maternal vaccine and nirsevimab, June 2023;https://www.cdc.gov/acip/downloads/slides-2023-06-21-23/05-RSV-Mat-Ped-Jones-508.pdf
10. Jasset, Olyvia J. et al., American Journal of Obstetrics & Gynecology, Volume 232, Issue 6, 554.e1 - 554.e15
11. Centers for Disease Control and Prevention, How RSV Spreads, July 2025; https://www.cdc.gov/rsv/causes/index.html
12. Simões, E. A. F. et al., Obstetrics & Gynecology, Volume 145, Issue 2, 157–167.
