01/07/2025
สาระดีๆ เรื่องดัชนีน้ำตาล
https://www.facebook.com/share/p/16P64qQh9C/?
Glycemic index (GI) — the most confused index
เชื่อหรือไม่ว่าหนึ่งในตัวชี้วัดทางโภชนาการที่ทำให้คนสับสนมากที่สุดก็คือเรื่องดัชนีน้ำตาล (glycemic index; GI) โดยส่วนมากเราจะเชื่อว่าอาหารที่ GI สูงไม่ดีต่อสุขภาพ แต่อาหารที่มี GI ต่ำดีต่อสุขภาพ แต่ถ้าใครลองเปิดตาราง GI ดูก็อาจจะพบความตัวเลขแปลกๆ ที่ขัดกับความรู้สึกของเราอย่าง เช่น น้ำตาลทราย มีค่า GI 65 ในขณะที่ข้าวขาว มีค่า GI 72 ⁉️
อย่างนั้นถ้าเป็นเบาหวานกินน้ำตาลแทนข้าวเลยดีไหม 🤔
ตัวอย่างค่า GI ของอาหารทั่วไป
🍙ข้าวขาว 72
🍘ข้าวกล้อง 68
🍭น้ำตาลทราย 65
🍯น้ำผึ้ง 55
🧃ฟรุกโตส 15
GI เป็นค่าที่วัดว่าเมื่อกินคาร์โบไฮเดรตชนิดหนึ่งปริมาณ 100 กรัม เข้าไปแล้วน้ำตาลในเลือดขึ้นเร็วหรือขึ้นช้า รวมกันเป็นพื้นที่ใต้กราฟเท่าไรในเวลา 2 ชั่วโมง ถ้าเป็นคาร์โบไฮเดรตประเภทย่อยยากดูดซึมช้า ก็มันจะมีค่า GI ต่ำ แต่ถ้าย่อยง่ายดูดซึมเร็วก็จะมีค่า GI สูง
📌ข้อจำกัดอย่างหนึ่งของ GI คือวัดแต่ระดับน้ำตาลเพียงชนิดเดียว คือ กลูโคส แต่ไม่ได้คำนึงถึงน้ำตาลชนิดอื่น ๆ ด้วย ซึ่งอาหารหลายอย่างเช่น ผลไม้ น้ำผึ้ง น้ำเชื่อม หรือน้ำตาลทราย จะมีฟรุกโตสกับกลูโคสอยู่ประมาณอย่างละครึ่ง ดังนั้นเมื่อวัดพื้นที่ใต้กราฟ จึงดูเหมือนว่าไม่ทำให้น้ำตาลเพิ่มขึ้น แต่ข้าวมีน้ำตาลกลูโคสเพียงชนิดเดียว เมื่อย่อยและดูดซึมแล้วจึงได้ค่า GI สูง
ปัจจุบันเราอาจจะทราบกันดีว่า หากกินน้ำตาลฟรุคโตสมากเกินจะส่งผลเสียทำให้ไขมันพอกตับ และตับผลิตคอเลสเตอรอลออกมามากขึ้น ดังนั้น ค่า GI ที่ต่ำจึงไม่ได้บ่งบอกว่าอาหารชนิดนั้นดีต่อสุขภาพเสมอไป
การศึกษาในผู้ป่วยเบาหวาน พบว่าการรับประทานอาหารที่มี GI ต่ำ สัมพันธ์กับอัตราการเสียชีวิตที่ลดลง แต่ไม่ได้ทำให้น้ำตาลสะสม (HbA1C) ลดลง
การแนะนำให้กินอาหาร GI ต่ำโดยไม่ได้คำนึงถึงคุณภาพในแง่อื่นๆ ของอาหารอาจสร้างความสับสนและเข้าใจผิดได้ ไม่น้อย เช่น เชื่อว่าน้ำผึ้งเป็นอาหารสุขภาพเพราะมาจากธรรมชาติและ GI ต่ำ (ซึ่งไม่จริง❗️)
คำแนะนำที่สามารถนำไปปฏิบัติได้เลย
👉🏼เลือกคาร์โบไฮเดรตที่ผ่านการแปรรูปน้อย เช่น ข้าวกล้อง ถั่ว ธัญพืชต่าง ๆ
👉🏼ลดปริมาณคาร์โบไฮเดรตลงถ้าต้องการคุมเบาหวาน และหลีกเลี่ยงน้ำตาลเติม (added sugars) ซึ่งรวมถึงน้ำผึ้ง น้ำเชื่อม และน้ำผลไม้เข้มข้น
#ดัชนีน้ำตาล #อาหารสุขภาพ #กลูโคส #แพทย์โภชนาการ #นักกำหนดอาหาร
บทความโดย นพ.ธนน คงเจริญสมบัติ
จัดทำโดยคณะอนุกรรมการฝ่ายสื่อสารองค์กร สมาคมผู้ให้อาหารทางหลอดเลือดดำและทางเดินอาหารแห่งประเทศไทย