08/11/2025
มักจะพบคำถามเสมอๆว่าทำไมแปรงฟันแล้วยังฟันผุ
1.บางคนอาจจะคิดว่าตนเองแปรงฟันดีแล้ว แต่ยังมีบางจุดที่ทำความสะอาดได้ไม่ทั่วถึง ความใช้อุปกรณ์เสริม เช่น ไหมขัดฟัน เพื่อให้สะอาดขึ้น
2.ทดสอบการด้วยสีย้อมฟัน เพื่อทดสอบว่าตนเองทำความสะอาดได้ทั่วถึงจริงๆ
3.ยังมีปัจจัยอื่นอีก ที่ทำให้ฟันผุ ลองอ่านบทความนี้ .พบ ทพ. ตรวจสุขภาพช่องปากประจำปีกันหรือยัง…
🦷 ทำไมบางคนฟันผุ ทั้งที่แปรงสะอาดทุกวัน?
(by ฟัน fun fun)
หลายคนแปรงฟันดีมาก
ใช้ไหมขัดฟันทุกคืน
แปรงแรงจนหมอฟันยังต้องปราม…
แต่สุดท้ายกลับได้ฟังคำว่า “ฟันผุอีกแล้วนะคะ” 😭
ความจริงคือ — ฟันผุไม่ใช่เรื่องของ “ความสะอาด” เพียงอย่างเดียว
แต่เป็นผลจาก “สมดุลที่เสียไป” ระหว่างกรด–น้ำลาย–แบคทีเรีย–และเวลา
---
💧 1. น้ำลาย — พระเอกที่มักถูกมองข้าม
น้ำลายไม่ใช่แค่ของเหลวใส ๆ
แต่มันคือระบบป้องกันฟันที่ชาญฉลาดมากของร่างกายเรา
เพราะน้ำลายช่วย “ล้างกรด”, “ปรับค่า pH”, “เสริมแร่ธาตุ” ให้ฟันกลับมาแข็งแรง
แต่ถ้าใครน้ำลายน้อย เช่น
▶️ คนที่ดื่มน้ำน้อย
▶️ คนที่ใส่รีเทนเนอร์ชนิดครอบปิดทั้งเพดานหรือทั้งฟันล่างนาน ๆ
▶️ หรือคนที่ใช้ยาบางชนิด เช่น ยาแก้แพ้ ยาลดน้ำมูก ยาความดัน
แม้ปากจะไม่รู้สึกแห้งชัดเจน แต่บริเวณใต้รีเทนเนอร์หรือขอบฟันอาจ “แห้งเฉพาะที่” ได้
เพราะน้ำลายไม่สามารถกระจายทั่วถึง ฟันในจุดนั้นจึงเสี่ยงต่อการผุโดยไม่รู้ตัว
---
🍭 2. กรดที่ซึมช้าแต่ทำลายเร็ว
ฟันไม่กลัวน้ำตาล...
แต่ฟัน “กลัวเวลาที่กรดยังอยู่ในปาก” มากกว่า
ทุกครั้งที่เรากินหรือจิบบางอย่างที่มีน้ำตาล หรือกรด (เช่น ชา กาแฟ น้ำผลไม้)
ค่า pH ในน้ำลายจะลดลงเหลือต่ำกว่า 5.5 ภายในไม่กี่นาที
และจะใช้เวลาราว 20–40 นาที กว่าร่างกายจะปรับสมดุลกลับมาได้
ถ้าเรากินจุบจิบระหว่างวัน
ฟันจึงอยู่ในสภาพกรด “ต่อเนื่อง” ตลอดทั้งวัน
แม้จะแปรงสะอาด แต่ฟันก็ถูกกรดกัดเซาะจนแร่ธาตุละลายเรื่อย ๆ
---
🦠 3. แบคทีเรียเฉพาะกลุ่ม
ไม่ใช่ทุกแบคทีเรียในปากจะทำให้ฟันผุ
แต่บางชนิด เช่น Streptococcus mutans และ Lactobacillus
ผลิตกรดเก่งมาก — ยิ่งมีอาหารให้บ่อย ก็ยิ่งขยายอาณาจักรเร็ว
สิ่งที่หมอฟันเห็นบ่อยคือ “ฟันผุระหว่างซี่” หรือ “รอยผุเล็ก ๆ ข้างรีเทนเนอร์”
ซึ่งมักเกิดในคนที่ดูแลดีแต่กินจุบจิบ หรือไม่ล้างรีเทนเนอร์หลังมื้ออาหาร
---
⏳ 4. เวลาอยู่ในสภาพกรดนานเกินไป
นี่คือหัวใจของคำว่า “คนแปรงสะอาดแต่ยังผุ”
เพราะไม่ใช่แค่ เรากินอะไร แต่คือ กินบ่อยแค่ไหน
คนที่กินครบสามมื้อ ระหว่างมื้อนั้นฟันได้พัก
แต่คนที่จิบน้ำหวาน กาแฟ หรือกินขนมเล็ก ๆ ทุกชั่วโมง
ฟันไม่มีช่วงฟื้นตัวเลย — แร่ธาตุจึงสูญเสียตลอดวัน
---
💬 หมอฟันอยากฝากว่า:
แปรงสะอาดคือพื้นฐาน
แต่การรักษาสมดุลในช่องปาก คือสิ่งที่ป้องกันฟันผุได้จริง
> “อย่าให้ฟันอยู่ในกรดทั้งวัน
ให้ฟันได้พักจากกรดบ้าง แล้วฟันจะอยู่กับเราได้นานกว่าที่คิด”
---
✨ สรุปสั้น ๆ
> ฟันผุไม่ใช่เพราะแปรงไม่ดี
แต่เพราะ “ฟันไม่เคยได้พักจากกรดเลย” ต่างหาก
ฟัน fun fun 🩵
---
