26/09/2021
Daha önce psikoterapi yaklaşımlarından kısaca bahsettik. Bu kadar farklı yaklaşım varken biz hangisini seçeceğiz, hangi terapi daha etkili?
Alice Harikalar Diyarı’ndaki Dodo kuşunun “Herkes kazanır ve herkesin bir ödülü olmalıdır” sözünden esinlenerek oluşturulan Dodo Kuşu Hükmüne göre hiçbir psikoterapi türü bir diğerinden üstün değildir, terapilerde sıklıkla görülen ortak etmenlerin sonucu olarak eşit olumlu çıktılar sağlamaktadırlar.
Olumlu beklenti, uyumluluk, aktif yardım arayışı gibi danışan özellikleri;
Sıcaklık, empatik anlayış, ilgili ve dikkatli olma, açıklık, olumlu kabul, içgörüye teşvik etme, özyeterlik ve başarı hislerini geliştirme, geribildirim verme, acil durum yönetimi, deneyimlilik, psikoeğitim verme gibi terapist özellikleri;
Teoriye bağlılık, iyileştirici bir ortam sağlama, danışanla etkili etkileşim, etkili iletişim gibi terapi özellikleri;
İyi bir terapötik ilişki ve bağlılık gibi ilişki özellikleri ortak faktörler olarak ele alınmaktadır.
Belirli sorun alanlarından muzdarip bireylerin, sorun yaşadıkları alanlarda etkili olduğu ortaya konmuş kanıta dayalı spesifik yaklaşımlardan faydalanması gerekliliği ise özgün etmenler yaklaşımını gündeme getirmektedir.
Örneğin Depresyon için bilişsel terapi, davranış aktivasyonu, kişilerarası psikoterapi, problem çözme terapisi ve farkındalığa dayalı bilişsel terapi güçlü etkiye sahiptir.
Obsesif Kompulsif Bozukluk için bilişsel davranışçı terapinin, Travma Sonrası Stres Bozukluğu için ise bilişsel işleme ve maruz bırakma terapilerinin etkililiği kanıtlanmıştır.
Bozukluklara yönelik kanıta dayalı tedaviler üzerine ayrıntılı okuma için: www.div12.org/diagnoses
Sonuç olarak, psikoterapinin ortak ve özgün süreçlerinin birbirine bağlı olduğu öne sürülmektedir.