17/07/2024
Bugün sizlere azalarak ta olsa, yıllardır devam eden garip ama ülkemize özgü bir tartışmadan bahsedeceğim.
Omurga cerrahisini kim yapmalı? Ortopedist mi? Beyin cerrahı mı?
Bu aslında dünya genelinde tartışılacak bir konu olmaktan çoktan çıkmıştır çünkü gerekçesiz hale gelmiştir, Bakın neden?
Omurga özel bir yapıdır ve bu özel yapının cerrahisi ve hastalıklarının tedavisi de özel eğitim gerektirir. Beyin cerrahları daha çok omurilik ve sinir ile ilgili patolojileri tedavi ederler, Ortopedistler ise omurganın kas iskelet sistemi ile alakalı hastalıklarını tedavi ederler. Yani disk bir iskelet sistemi parçasıdır, ya da omurganın eklemleri, kıkırdakları, kasları iskelet sistemimizin en önemli parçalarındandır. Ortopedi bilimi ise vücudun kas iskelet sistemi dediğimiz 'lökomotor' sistemi hastalıklarının tedavi ve cerrahisini üstlenmiş bir bilim dalıdır. Omurgayı diz veya kalca ya da omuz eklemlerinden ayıran çok önemli kısmı ise çok özel bir yapıda olmasıdır. Dolayısı ile omurga cerrahisi ya da tedavisi için standart bir Ortopedi eğitimi yanında omurga hastalıklarına ve tedavisine yönelik eğitim gerekli bir koşuldur. Aynı şekilde standart Beyin cerrahisi eğitimi ile doktorlar belki bir çok tedavi için yeterli eğitimi almış olurlar ancak, omurganın skolyoz ve kamburluk gibi deformiteleri, revizyonları, biyomekanik bütünlüğü bozan hastalıkları için de yine ilave eğitim gereklidir. Günümüzde zaten diğer bir çok tıp branşı gibi Ortopedi alanı da alt branşlara ayrılmış durumdadır. Yani diz için, omuz için, el için, kalça için ayrı ayrı ilave eğitim sahaları oluşmuştur. Ortopedistler standart eğitimlerinin yanında ya da sonrasında bu alanlar ile ilgili özel eğitimler almaya ihtiyaç duymakta ve böylece hem daha tecrübeli ve daha yetkin hale gelebilmektedirler. Beyin cerrahisi alanında durum farklı değildir. Bir çok beyin cerrahisi uzmanı meslektaşımız da özellikle omurga konusunda ilave eğitimler almakta, standart beyin cerrahisi eğitimlerinin yetersiz kalabileceği detaylar üzerinde yoğunlaşarak, omurga cerrahisi, tümör cerrahisi ya da kraniyal cerrahi gibi alanlarda ilave eğitimleri ile daha tecrübeli hale gelmektedirler.
Sonuç olarak omurga cerrahisi özel eğitimler ile özel yetenekler kazanılmasını gerektiren bir alandır. Ülkemizde gerek Ortopedist olup omurga hastalıkları tedavisi uygulayan veya cerrahisi yapan hekimler, gerekse Beyin Cerrahisi uzmanlığı sonrası omurga hastalıklarının tedavisi ile ilgilenen hekimler omurga konusunda özel eğitimler almaktadırlar. Yani hastalar yukarıda açıklanan nitelikteki hekimlerine elbette güvenle başvurabilirler. Çünkü gerek ortopedistler gerekse beyin cerrahları hastaları kendi bilgi ve beceri düzeylerine göre değerlendirmekte, tedavilerini üstlenmekte ya da eğer ilave eğitimler almış birine gönderilmesi gerekiyor ise de zaten göndermektedirler.
Bir çok toplantıda Ortopedist omurga cerrahları ve Beyin cerrahisi kökenli omurga cerrahları birlikte çalışmaktadırlar. Ortak eğitimler düzenlemekte ve bilgi, beceri paylaşımı yapmaktadırlar. Bu tür tartışmalar ise omurga cerrahisinin ulaştığı günümüz modern konseptlerinden haberdar olmayan bazı meslektaşlarımızın topluma eksik ya da yanlış bilgi vermesi neticesinden veya konu hakkında yeterli bilgisi olmayan kişilerin ön yargılarından kaynaklanmaktadır.
Bu gönderi günümüzde dünyanın büyük bir kısmında tartışma konusu olmaktan çoktan çıkmış olan 'omurga ameliyatlarını kim yapmalı' sorusu ile kafa karışıklığı yaşayan hastalarımızın bizlere yönelttiği sorulara yanıt olsun diye oluşturulmuştur.
Sağlıklı mutlu günler dilerim.